ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΥΣ 150 ΨΑΛΜΟΥΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΑΝΑΚΤΟΣ ΔΑΒΙΔ
ΚΑΘΙΣΜΑ Η΄
ΨΑΛΜΟΣ ΝΕ΄-55
1.Eις το τέλος υπέρ του λαού του από των αγίων μεμακρυμμένου τω Δαβίδ εις στηλογραφίαν οπότε κράτησαν οι αλλόφυλοι αυτόν εν Γεθ.
Καθώς οι ψαλμοί κείνοι που έχουν επιγραφή τη λέξη συνέσεως τοποθετήθηκαν κατά σειρά ο ένας κατόπιν του άλλου έτσι κι όσοι έχουν την επιγραφή εις στηλογραφίαν κατά τάξη ένας του άλλου πάλι κι από αυτούς πρώτος ο παρών. Λαό εδώ ονομάζει τον ιουδαϊκό που ήταν σκλάβος στη Βαβυλώνα και για τούτο και μακράν από τα άγια δηλαδή από το ναό εν Ιεροσολύμοις και για τούτο και εις τέλος επιγράφεται γιατί οι προφητείες που περιέχονται σ’ αυτόν περί του λαού των Ιουδαίων πλησίαζαν να έρθουν σε τέλος και έκβαση αλλά νοείται λαός κι όλοι απλώς οι άνθρωποι που πρόσκαιρα ήταν μακρυσμένοι από τους αγίους επειδή αιχμαλωτίστηκαν από την αμαρτία κι υπέρ του λαού γράφεται αντί του προσώπου του λαού και προστίθεται δω και δεύτερη τω Δαβίδ εις στηλογραφίαν και τα λοιπά ώστε η υπόθεση του παρόντος διπλή. Προειπώθηκε στον λγ΄/33ο ότι φεύγοντας το Σαούλ πήγε στη χώρα Γεθ προς το βασιλέα Αγχούς και φοβήθηκε κι από αυτό καμώθηκε πως είναι σαλός και για τη σαλότητα αφέθηκε από το βασιλέα και λυτρώθηκε παραδόξως από τον κίνδυνο και τότε λοιπόν έγραψε τον ψαλμό που αρμόζει στα συμβάντα τότε αλλά και στα πάθη που έμελλε να πάθει και δοκιμάσει ο λαός των Ιουδαίων. θέλοντας να κηρύττει πάντοτε την ευεργεσία που έλαβε από το Θεό και γλίτωσε τη ζωή του για τούτο επέγραψε τον παρόντα εις στηλογραφίαν δηλαδή ανεξάλειπτη γραφή εκ μεταφοράς και ομοιότητας όσων γράφουν πάνω σε λίθινες ή χάλκινες στήλες κάποια λόγια ώστε να μείνουν όλα αυτά σε παντοτινή μνήμη και ενθύμηση.
2.Το κατεπάτησε εδώ αντί συνέτριψε και αν λέγεται εκ προσώπου του σκλαβωμένου λαού στη Βαβυλώνα ονομάζεται ο βασιλεύς Ναβουχοδονόσορ ενώ αν λέγεται εκ μέρους όσων αμαρτάνουν τότε λέγεται άνθρωπος ο διάβολος γιατί έτσι κι η ΑΓ πολλάκις τον ονομάζει και μάλιστα ο Ησαΐας για το φιλόσαρκό του και το φιλήδονο καθώς κι ο Κύριος στην παραβολή των ζιζανίων εχθρό άνθρωπο το διάβολο ονόμασε λέγοντας εχθρός άνθρωπος τούτο εποίησε ενώ αν ο λόγος λέγεται εκ προσώπου του προφήτου άνθρωπος τότε ο Σαούλ και το κατεπάτησε σημαίνει ακόμα και κατεφρόνησε όπως το πόσω μάλλον ο καταπατήσας τον Υιόν του Θεού; Δηλαδή ο καταφρονήσας.
Όλη τη μέρα λέει αντί καθημερινώς και πολεμών δηλαδή υψώνεται καταπάνω μας ο διάβολος και μας ενοχλεί με διάφορες θλίψεις ψυχικές και σωματικές.
3.Οι Βαβυλώνιοι εχθροί μου κι οι πονηροί δαίμονες και όσοι φρονούσαν με τον Σαούλ με καταφρονούν και με συντρίβουν καθημερινώς.
4.Ύψος ονομάζει τη δυναστεία κι εξουσία αλλά και την επιτυχία γιατί κείνοι που κτυπούν από ψηλό μέρος όσους βρεθούν σε τόπο κατώτερό τους αυτοί πετυχαίνουν στο χτύπημα και δεν αστοχούν ενώ ημέρες λέει τις ευημερίες και ευτυχίες των εχθρών αφού ο προφήτης παρηγορώντας τον εαυτό του και προφητεύοντας για την ελευθερία που έμελλε να λάβει λέει ότι δε θα φοβηθώ τέτοιες πρόσκαιρες ευημερίες τους.
5.Το επαινέσω λαμβάνεται εδώ αντί του κοσμήσω κι επαινετούς θα κάνω τους λόγους μου λέγοντας ύμνους περί Θεού και δοξολογίας γιατί μόνος ο λόγος εκείνος κοσμείται και στολίζεται όποιος ενθυμείται κι αναφέρει δόξα στο Θεό κι επειδή παραπάνω καυχήθηκε κι είπε πως δε θα φοβηθώ τις μέρες το λόγο θεραπεύει εδώ και λέει ότι στο Θεό δηλαδή στη δύναμή Του θα επαινέσω δηλαδή θα υψώσω με καύχηση τους λόγους μου ο καυχόμενος εν Κυρίω καυχάσθω.
Εγώ έλπισα στον παντοδύναμο και ζώντα Θεό και για τούτο δε θα φοβηθώ κείνα τα δεινά που θα κάνει σε μένα η σαρξ δηλαδή ο ασθενής και θνητός κι εμπαθής άνθρωπος.
6.Όλη τη μέρα σιχαίνονταν και καταφρονούσαν τα λόγια μου οι εχθροί μου αλλόφυλοι επειδή μια φορά με καταφρόνησαν κι όλοι οι διαλογισμοί τους αποβλέπουν να με κακοποιήσουν.
7.Θα με παραμονεύσουν οι εχθροί μου και θα κρύψουν εναντίον μου παγίδες αλλά και την πορεία και τα ίχνη της ζωής μου θα παρατηρήσουν ώστε με τους τρόπους αυτούς με υποσκελίσουν και με ρίξουν στις παγίδες τους καθώς κι οι κυνηγοί παρατηρούν τα χνάρια των ζώων κι έτσι στήνουν την παγίδα και τα πιάνουν αλλά μ’ αυτά φανερώνει τις ποικίλες και διάφορες επιβουλές που μεταχειρίζονταν εναντίον του οι εχθροί του.
8.Καθώς λοιπόν κείνοι πρόσμεναν την ψυχή μου δηλαδή εμένα κατά περίφραση ενεδρεύοντας και παγιδεύοντάς με έτσι και Συ Κύριε θα τους σπρώξεις δηλαδή θα τους αποδιώξεις ώστε να μη μπορέσουν να με κακοποιήσουν κι η πρόθεση υπέρ εδώ είναι αντί της αντί δηλαδή αντ’ ουδενός τουτέστι ευκόλως κι ως ένα ουδέν θα τους αποδιώξεις και μόνο να οργιστείς ευθύς θα κατατάξεις και κατατσακίσεις ολόκληρα πλήθη λαών.
9.Φανέρωσα σε Σένα Κύριε την πολιτεία μου την οποία πολιτεύομαι τώρα και Συ θεώρησες στα δάκρυα που τρέχουν από θλίψεις στεναχωρούμενος και καθώς υποσχέθηκες με την επαγγελία Σου να τα θεωρείς και να μην τα αποστρέφεσαι γιατί δίνοντας το νόμο ο Θεός την υποσχέθηκε την υπόσχεση για τον αδικούμενο και φτωχό λέγοντας εάν λοιπόν θα στενάξεις ή καταβοήσεις προς Εμένα εισακούσομαι αυτού γιατί ελεήμων ειμί.
10.Οι εχθροί μου θα γυρίσουν πίσω δηλαδή θα φύγουν από μπροστά μου προνικηθέντες αλλά προφητεία είναι αυτό κι αναγωγικώς νοείται το ρητό έτσι: οι δαίμονες όταν μας νικούν πηγαίνουν μπροστά μας και μας δείχνουν το δρόμο που μας φέρνει στην απώλεια αλλά όταν νικηθούν από μας πηγαίνουν ξοπίσω μας και μας ακολουθούν γαυγίζοντας σα σκύλοι.
Όταν εγώ Σε επικαλεστώ θερμώς Κύριε τότε παρευθύς γνώρισα δηλαδή γνωρίζω κατά αντιχρονισμό ότι Συ είσαι Θεός μου και πώς το γνωρίζω; Βέβαια επειδή μου εισακούεις.
11.Το αινέσω εδώ νοείται καθώς παραπάνω νοήθηκε και εν τω Θεώ επαινέσω τους λόγους μου δηλαδή με το Θεό θα στολίσω το ρήμα και το λόγο μου γιατί ρήμα λέει το μικρό και σύντομο λόγο ενώ λόγο το μεγαλύτερο και πλατύτερο δηλαδή και τους μικρούς και τους μεγάλους λόγους που Σου προσφέρω Κύριε με το όνομά Σου θα τους στολίζω.
12.Εκείνον που είπε στην αρχή ότι καταπάτησέ με άνθρωπος τούτον λέει και τώρα δηλαδή το Σαούλ ή το διάβολο ή το βασιλέα Βαβυλώνος.
13.Στην ενθύμησή μου λέει βρίσκονται Κύριε οι υποσχέσεις που έδωσα να σε αινώ και δεν τις λησμόνησα κι αυτές θα τελειώσω με έργα γιατί υποσχέθηκε να αινεί και να δοξολογεί τον ευεργέτη του Θεό γιατί τον λύτρωσε από τον κίνδυνο της ζωής του.
14.Την ψυχή μου δηλαδή εμένα κατά περίφραση ελευθέρωσες Κύριε από το θάνατο κι αν μόνο τη νοερά ψυχή θα νοήσεις πως λέει εδώ πρέπει ακολούθως να νοήσεις και θάνατο την αμαρτία που έγινε αιτία καταρχάς στον προπάτορα Αδάμ τόσο του ψυχικού θανάτου όσο και του σωματικού αλλά ελευθέρωσες ακόμα και τους οφθαλμούς μου από δάκρυα και τα πόδια από ολίσθημα δηλαδή από γκρεμό κι από παγίδα κι επιβουλή εχθρών. Πόδια θα νοήσεις την πορεία και οδό του βίου τούτου.
Ευάρεστα θα πράξω ενώπιον Θεού έως που βλέπω το φως τούτο που φαίνει στους ζωντανούς επειδή μετά θάνατο ευαρέστηση πλέον δεν υπάρχει αλλά και κατ’ άλλο τρόπο φως των ζώντων είναι οι εντολές του Θεού η εντολή Κυρίου τηλαυγής φωτίζουσα οφθαλμούς –ιη΄/18ος – και λύχνος τοις ποσί μου ο νόμος Σου και φως ταις τρίβοις μου –ριη΄/118ος –αλλά πάλι και εγώ θα φανώ ευάρεστος στο Θεό με το αιώνιο κείνο το φως των παντοτινά δικαίων.
ΨΑΛΜΟΣ Νς΄-56
1.Εις το τέλος μη διαφθείρεις τω Δαβίδ εις στηλογραφίαν εν τω αυτόν αποδιδράσκειν από προσώπου Σαούλ εις το σπήλαιον.
Όταν ο προφήτης βρέθηκε στα στενά του Ενγαδδί λεγόμενου τόπου κρύφτηκε μέσα σε ένα σπήλαιο αλλά πήγε κι ο Σαούλ εκεί μέσα όπως προγράψαμε στον λε΄/35ο και για τούτο επειδή γλίτωσε παραδόξως από τον κίνδυνο αυτό έγραψε τον παρόντα και τον επέγραψε εις στηλογραφίαν παρομοίως με τον άλλο για την αιτία που είπαμε αλλά εις τέλος επίσης επιγράφεται γιατί οι προφητείες που περιέχονται μέσα του περί της εξ εθνών εκκλησίας μέλλουν να έρθουν σε τέλος και έκβαση. Μη διαφθείρεις πρέπει να αναγινώσκεται χωριστά και μόνο γιατί κατά τη νύχτα κείνη που ήταν κοιμισμένος ο Σαούλ στο σπήλαιο κι ήρθε ο Δαβίδ πάνω του ξεσπαθωμένος κι έκοψε κρυφίως το πτερύγιο της διπλοϊδος του τούτο το λόγιο μελετώντας συχνάκις στον εαυτό του δηλαδή το μη διαφθείρεις και μ’ αυτό καταπράυνε το θυμό του και δε θανάτωσε το Σαούλ κι έτσι επέγραψε το λόγιο τούτο που έλεγε τότε εδώ και για να διδάξει με ποιο τρόπο κράτησε το θυμό του και να συμβουλέψει τον καθένα μας να μη διαφθείρει τη ανεξικακία και μακροθυμία του.
Πρέπει να ξέρουμε πως τον παρόντα συνέθεσε ο προφήτης όταν βγήκε από το σπήλαιο ενώ τον ρμα΄/141ο όταν ήταν μέσα στο ίδιο αυτό το σπήλαιο και βρέθηκε σε αγώνα γιατί μπροστά του ήταν κείνος και στο εσώτερο ο ίδιος ο προφήτης κλεισμένος και έλεγε για τούτο απώλετο φυγή απ’ εμού και ουκ έστιν ο εκζητών την ψυχήν μου.
2.Ο διπλασιασμός εδώ του ελέησόν με φανερώνει την επίταση και θερμότητα της δεήσεώς του γιατί λέει δεν έλπισα Κύριε σε κανένα άνθρωπο πάρεξ μόνο σε Σένα και για τούτο ελέησέ με που τόσο ελπίζω σε Σένα κι έτσι αδίκως καταδιώκομαι από το Σαούλ.
Σκιά πτερύγων λέει τη σκέπη του Θεού και προμήθεια για την οποία ειπώθηκαν στον ις΄/16ο ερμηνεύοντας το εν τη σκέπη των πτερύγων Σου σκεπάσεις με. Ανομία εδώ η επιβουλή κι άρα λέει εδώ Κύριε θα ελπίζω στη σκέπη των πτερύγων Σου ωσότου περάσει η επιβουλή των εχθρών μου ορατών και αοράτων δηλαδή θα ελπίσω σε Σένα έως θανάτου γιατί τότε περνά κάθε επιβουλή ορατών και αοράτων εχθρών όταν βγει η ψυχή από το σώμα και πάει στο Θεό να στεφανωθεί.
3.Ύψιστο ονομάζει το Θεό ο προφήτης ως επουράνιο αλλά και ευεργετήσαντα επειδή πρώτα αλλά και τώρα τον αξίωσε μεγάλων ευεργεσιών και βοηθειών.
4.(Διάψαλμα).
Εξ ύψους έστειλε δύναμη ο Θεός και με γλίτωσε επειδή δε λυτρώθηκα με ανθρώπινη βοήθεια από τον κίνδυνο που πρόσμενα να λάβω μέσα στο σπήλαιο όταν κρύφτηκα κι έδωσε σε όνειδος ο Θεός και τους εχθρούς που με καταφρόνησαν γιατί έμαθαν οι στρατιώτες του Σαούλ το συμβάν που ακολούθησε και πήγε μέσα στο σπήλαιο μόνος και δε θανατώθηκε από το Δαβίδ και ντράπηκαν πολλά για κείνο που έκανε ο Δαβίδ και φάνηκαν άξιοι γέλωτος.
5.Κι αφού παραπάνω είπε ο προφήτης ότι ο Θεός ξαπέστειλε απλώς τώρα λέει και τι ξαπέστειλε αλλά πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο προφήτης σε πολλά μέρη αλήθεια ονομάζει τη δικαιοσύνη καθώς και εδώ τώρα επειδή η δικαιοσύνη από την αλήθεια καταλαμβάνεται. Έστειλε λοιπόν ο Θεός το έλεός Του να με ελεήσει αλλά τη δικαιοσύνη Του για να καταδικάσει κείνους που με αδικούν. Και σκύμνους λέει δηλαδή λεονταρόπουλα τους στρατιώτες του Σαούλ γιατί ήταν ανδρείοι και δυνατοί και άγριοι και αιμοβόροι αφού τέτοιοι είναι και κείνοι δηλαδή τα μικρά λεοντάρια αλλά νοείται ο λόγος αυτός και στο πρόσωπο της εκκλησίας των χριστιανών που λέει ότι ο Πατήρ απέστειλε τον Υιό Του και έσωσε εμένα τη χαμένη και έδωσε σε όνειδος τους πρώην καταπατούντες με δαίμονες ενώ έλεος κι αλήθεια ουσιώδης και ενυπόστατη είναι ο Υιός αφού ο Υιός μας ελέησες που ήμασταν απωλεσμένοι γενόμενος άνθρωπος κι Αυτός είπε Εγώ ειμί η αλήθεια. Αλλά και κατά το σημαινόμενο της δικαιοσύνης Αυτός εγενήθη ημίν σοφία από Θεού δικαιοσύνη τε και αγιασμός και απολύτρωσις. σκύμνους και λέοντες πρέπει να νοούμε τους δαίμονες κατά την εκδοχή αυτή.
Όταν λέει ο Σαούλ κι όσοι εισήλθαν μαζί του στο σπήλαιο τότε εγώ κοιμήθηκα ύπνο και λίγο και ταραγμένο για τον κίνδυνο που με περικύκλωσε.
Υιοί ανθρώπων ακούστε τα δόντια των εχθρών που με επιβουλεύονται σαν άγρια θηρία είναι άρματα και σαΐτες κι η γλώσσα τους σπαθί κοφτερότατο. Φανερώνει ο προφήτης με το όνομα των δοντιών και της γλώσσας τα λόγια των εχθρών του τα οποία με τις διαβολές και κατηγορίες και δολιότητες πληγώνουν και θανατώνουν κείνους που εναντίον τους λέγονται ενώ όπλα τώρα είναι όχι για την υπεράσπισή τους όπως τα αμυντικά δηλαδή η ασπίδα και άλλα αλλά όσα θανατώνουν κι επιθετικά όπως το σπαθί και το κοντάρι και τα όμοια.
6.Υψηλός και επουράνιος να γνωριστείς Κύριε και σε κείνους ακόμα που δε Σε γνωρίζουν για Θεό κι ας δράμει σε όλη τη γη η μεγαλειότητά Σου διαμέσου των θαυμάτων που ενεργείς αλλά μερικοί νοούν το λόγο τούτο περί Χριστού ο οποίος αφού τελείωσε το μυστήριο της ενανθρωπήσεως ανέβηκε πάλι στους ουρανούς από τους οποίους κατέβηκε κι η δόξα Του διέδραμε σε όλη τη γη δια του ευαγγελικού κηρύγματος.
7.(Διάψαλμα).
Παγίδες και δίχτυα κατασκεύασαν οι εχθροί μου δηλαδή επιβουλές διάφορες και δόλιες κατηγορίες συνέρραψαν και με αυτά ταπείνωσαν και κατέβαλαν την ψυχή μου και ενώπιόν μου έσκαψαν λάκκο δηλαδή κίνδυνο άφευκτο ετοίμασαν εναντίον μου αλλά έπεσαν οι ίδιοι μέσα του αφού εγώ επειδή σκεπάστηκα από τη θεία βοήθεια έμεινα αβλαβής ενώ αυτοί κινδύνεψαν πέφτοντας στα χέρια μου.
8.Είμαι έτοιμος στο εξής Κύριε είμαι έτοιμος να λάβω πειρασμούς που μου έρχονται επειδή έχω Εσένα βοηθό μου και δυνατό να με λυτρώνει από αυτούς κι έτοιμος είμαι και να σε ευχαριστώ πάντοτε γιατί με λύτρωσες από τον κίνδυνο.
Για το άσομαι και το ψαλώ πολλές φορές είπαμε ότι το ένα σημαίνει δια γλώσσης μόνο ύμνηση του Θεού ενώ το ψαλώ και δια οργάνου αίνεση. Και δόξα δική του ονομάζει ο προφήτης τη σύνεση και γνώση για την οποία δοξάστηκαν από τους ανθρώπους αλλά και το προφητικό χάρισμα. Λέει λοιπόν ότι με γνώση και σύνεση νοός θα Σε υμνήσω Κύριε κι όχι απλώς με μόνα ψιλά λόγια καθώς λέγεται κι αλλαχού ψάλατε συνετώς –μς΄/46ος .
9.Δόξα πάλι εδώ ονομάζει ο προφήτης το πνευματικό χάρισμα ενώ ψαλτήρι την ψυχή και κιθάρα το σώμα για τις αιτίες που είπαμε στον λβ΄/32ο και μβ΄/42ο και μη΄/48ο και υψώνει όλον τον εαυτό του ο προφήτης σε ύμνο και δοξολογία Θεού ώστε με το πνεύμα και με την ψυχή και με το σώμα να υμνήσει τον ευεργέτη του και προσθέτει και ότι θα υψωθεί να δοξολογήσει το Θεό τον όρθρο προς το πρωί και αυτό δηλώνει το ταχέως και χωρίς αναβολή καιρού.
10.Εξομολογήσομαι δηλαδή θα Σε ευχαριστήσω Κύριε ενώπιον των λαών των Ιουδαίων και θα Σου ψάλλω ενώπιον των εθνών επειδή με τους ψαλμούς του ευχαριστεί και ψάλλει το Θεό και στους Ιουδαίους και στους εθνικούς που βρίσκονται στην εκκλησία του Χριστού.
11.Αυτά τα ίδια σχεδόν είπε ο προφήτης και στον λε΄/35ο και βλέπε κει την εξήγηση αλλά λέει ότι είναι τόσο πολύ και υψηλό το έλεος κι η αλήθεια του Θεού ώστε φτάνει από τη γη ως τις νεφέλες και τον ουρανό.
12.Πάλι εδώ επαναλαμβάνει για δεύτερη φορά από τη χαρά του κείνα που είπε παραπάνω και βλέπε κει την ερμηνεία.
ΨΑΛΜΟΣ ΝΖ΄-57
1.Εις το τέλος μη διαφθείρεις και τω Δαβίδ εις στηλογραφίαν.
Επειδή ο παρών έχει την ίδια υπόθεση με τον προλαβόντα κι ακολούθως από κείνον γράφηκε και συνακολούθως έλαβε την όμοιά του επιγραφή όπως ερμηνεύτηκε δηλαδή εκεί και σύ αναγνώστη βλέπε εκεί.
2.Κυρίως όμως και προηγουμένως ο λόγος είναι προς το Σαούλ και τους δικούς του αλλά ακολούθως λέγεται και προς όσους μιμούνται την πονηρία του γιατί λέει πως αν σεις οι εχθροί μου αυτοί λαλείτε αληθώς δίκαια και συλλογίζεστε ορθώς στον εαυτό σας πως ευλόγως με καταδιώκετε ως επίβουλό σας σεις οι ίδιοι να γίνετε και κριτές και να κρίνετε ευθείες κρίσεις δηλαδή κάνετε περί τούτου ορθές κι αληθινές αποφάσεις και πέστε σε ποιο πράγμα με γνωρίσατε κακό και με καταδιώκετε γι’ αυτό;
3.Εδώ άφησε και δεν είπε ως έξωθεν νοούμενο το λόγο αυτό δηλαδή αλλά δε μπορείτε να κρίνετε ευθείες τις κρίσεις αφού έτσι ζητεί να πει η ακολουθία του λόγου. Και γιατί δε μπορείτε να κρίνετε κρίσεις ευθείες; Για την ανομία που μελετάτε στην καρδιά σας και τα χέρια σας διαπράττουν την αδικία αλλά και συμπλέκουν είπε εκ μεταφοράς και ομοιότητος κείνων που πλέκουν δίχτυα για να φανερώσει με τη λέξη αυτή τα πολυποίκιλα επιχειρήματά τους και πρόσθεσε εν τη γη για να δείξει ότι κείνοι στη γη τα διαπράττουν αυτά τα πολύπλοκα επιχειρήματά τους αλλά δε θα μπορέσουν να τα διαπράξουν και στον Άδη.
4.Με τα λόγια αυτά στηλιτεύει και θεατρίζει εδώ τους αμετανόητους αμαρτωλούς και διδάσκει με βραχυλογία ποιοι είναι αυτοί και ποιο το κακό τους το τέλος κι η καταστροφή που λαβαίνουν επειδή λέει τέτοιοι αδιόρθωτοι αμαρτωλοί ακόμα βρεφουργούμενοι στη μητρική κοιλιά χωρίστηκαν από το Θεό κατά την πρόγνωσή Του και για τούτο και λογίστηκαν χωρισμένοι κι από το μέλλον για την αμετανοησία τους.
Τούτο το λέει εδώ τώρα δεν έκαναν οι αδιόρθωτοι αμαρτωλοί από την κοιλιά της μητέρας τους δηλαδή να λαλήσουν ψέματα αλλά αφού ήρθαν σε ηλικία.
5.Λένε οι ιστορικοί πως ο όφις όταν θυμώσει εναντίον κάποιου δεν αφήνει ποτέ το θυμό του ωσότου κακοποιήσει τον άνθρωπο κείνο ή προφτάσει και ψοφήσει και με τέτοιο λοιπόν θυμό ομοιάζει κι ο θυμός των εχθρών του γιατί είναι παντοτινά επίβουλος εναντίον του.
Και από την παρομοίωση του θυμού μεταφέρει εδώ στην ασπίδα και λέει ότι ο θυμός τους μοιάζει με κείνης που δεν είναι κουφή φυσικά αλλά με πανουργία γίνεται έτσι και για τούτο πρόσθεσε πως αυτή μόνη της κλείνει τα αυτιά της κι έπειτα ακολούθως λέει και πότε γίνεται έτσι.
6.Επάδοντας ονομάζει εδώ τους κυνηγούς των θηρίων που καλούνται επαοιδοί και με κάποιες επωδές τους και διαβολικά λόγια και γητέματα ημερώνουν τους θυμούς και αγριότητα των φιδιών κι έτσι τα συλλαμβάνουν και τα μεταχειρίζονται σε ιατρείες όπως κι η ασπίδα και μάλιστα η επονομαζομένη παλαμναία προγνωρίζοντας από κάποια σημάδια πως τη γυρεύουν οι κυνηγοί να την ημερώσουν κλείνει τα αυτιά της να μην ακούσει την επωδή που θέλγει και ημερώνει το θυμό της κι έτσι γλιτώνει απ’ αυτούς κι η ομαλή σύνταξη του ρητού είναι: θυμός αυτοίς κατά την ομοίωσιν του όφεως και της ασπίδος ήτις ουκ εισακούσεται φωνής επαδόντων και φαρμακού -γόητος- φαρμακευομένη -γοητευομένη- παρά σοφού. Και σοφό εδώ λέει τον τεχνίτη και θηρεπωδό και κυνηγό αλλά προσφυώς κι αρμοδίως έφερε σε παράδειγμα τον όφη και την ασπίδα επειδή κι ο Σαούλ φύλαγε θυμό εναντίον του σαν όφις και πολλές φορές επαδόμενος μάλιστα με λόγια ήμερα και γλυκά από τον προφητάνακτα ότι αυτός είναι ο αφέντης του και ο βασιλεύς του κι εκείνος δούλος του και σκύλος ψοφισμένος και ψύλλος κι όμως σ’ αυτά κώφευε θεληματικώς σαν την ασπίδα.
7.Οδόντα εδώ ονομάζει τις κακωτικές δυνάμεις του Σαούλ και των άλλων του εχθρών κι επειδή ανέφερε οδόντα για τούτο και το στόμα ανέφερε ακολούθως που νοείται πως είναι η περιεκτική πονηρία των εχθρών του.
Κι επειδή στον προλαβόντα τους ονόμασε σκύμνους και λέοντες ερρύσατο την ψυχήν μου εκ μέσου σκύμνων για τούτο στον παρόντα λέει για τους οδόντες τους κι ο στίχος διπλάσιος και σχεδόν ίδιος με τον παραπάνω γιατί συνηθίζει να διπλασιάζει τα ίδια λόγια γιατί κι οι μύλες δηλαδή οι τραπεζίτες δόντια είναι κι αυτά και οδόντες οι μπροστινοί που κόβουν το φαγητό μας και τομείς ονομαζόμενοι ενώ μύλες τα μέσα που ονομάζονται και λεαίνοντες που μ’ αυτά λιανίζουν κι αλέθουν σε λεπτά το φαγητό μας. Δια των τραπεζιτών λοιπόν και των οδόντων τούτων νοούνται οι μικρές και μεγάλες βλάβες με τις οποίες οι εχθροί του τον έβλαπταν πέφτοντας στα χέρια τους. Βλέπε αναγνώστη πως ο θείος προφήτης άλλοτε σε χρόνο μέλλοντα κι άλλοτε σε περασμένο λέει ο Θεός συντρίψει και ο Κύριος συνέθλασε γιατί τέτοιο το ιδίωμα των προφητών να προφέρουν λόγους πότε σε μέλλοντα και πότε σε περασμένο.
8.Αυτοί λοιπόν οι εχθροί μου θα καταφρονηθούν κι αφανιστούν όχι σαν το νερό του ποταμού που τρέχει μέσα σε αυλάκι ούτε σαν το νερό της βρύσης που περιέχεται μές σε τόπο αλλά σαν το νερό εκείνο που αφού ξεχυθεί έξω φέρεται καθώς εδώ έτυχε και κει διασκορπιζόμενο και αφανιζόμενο.
9.Ο Θεός λέει θα τεντώσει το τόξο του δηλαδή την παιδευτική Του τη δύναμη και θα παιδέψει τους κακούς ωσότου αδυνατήσουν τελείως και καθώς το κερί διαλύεται ευθύς που σημώσει κοντά στο πυρ έτσι κι αυτοί ευκόλως θα αναιρεθούν και θα φονευτούν αξίως της φονικής τους κι απάνθρωπης της γνώμης.
Κι επειδή ανέφερε παραπάνω το κερί για τούτο κι εδώ ακολούθως πρόσθεσε και το πυρ κι ονομάζει πυρ το θυμό και την οργή του Θεού που επιφέρει ο Θεός κατά των αμαρτωλών κι έπεσε λέγοντας πάνω τους ο θυμός Του κι ευθύς αφανίστηκαν και δεν έφτασαν ζωντανοί να δουν ούτε την αυριανή τη μέρα γιατί τούτο δηλώνει το ουκ είδον τον ήλιον καθότι οι αποθαμένοι δε μπορούν πλέον να δουν το φως του ηλίου.
10.Εδώ τώρα αποστρέφει το λόγο του προς τον Σαούλ λέγοντας πως θα πέσει πάνω τους και σε σένα Σαούλ και τους τριγύρω σου το πυρ του θυμού του Θεού προτού αυξηθούν οι αμαρτίες σας και για να κάνουμε σαφέστερο το λεγόμενο πρέπει να νοήσουμε πως η ΑΓ άκανθα ονομάζει την αμαρτία και ράμνο φυτό γεμάτο από άκανθες μεγαλότατο και σκληρότατο. Το πυρ λοιπόν του θυμού του Θεού θα πέσει σε σένα προτού τα αγκάθια σου δηλαδή οι αμαρτίες σου γνωρίσουν το φυτό αυτό δηλαδή προτού να έρθουν σε έξη και μεγαλώσουν κιόλας και σκληρυνθούν σαν κι αυτό κι άρα προτού να γίνουν κακίες μεγάλες κι υπερβάλλουσες κι αλήθεια έτσι κι έγινε γιατί ο Σαούλ λίγο καιρό έζησε ακόμα στην κακία του και πέθανε πληγωμένος και φονευμένος από τον ίδιο του τον εαυτό στον πόλεμο κατά των αλλοφύλων.
Το πυρ του θυμού του Θεού θα τον καταπιεί κι αυτόν και κείνους και θα τους κάνει σα ζωντανούς αφού έμαθε από την εγγαστρίμυθο πως θα αφανιστεί αλλά δε ζούσε πλέον κυρίως παρά ήταν σα να μη ζούσε καθόλου και θα τους κάνει και σαν με οργή για το ταχύ κι ασυμπαθές του αφανισμού που θα λάβουν και θα τους καταπιεί για την ευκολία που θα γίνει κι ο αφανισμός τους.
11.Δίκαιος ο αδίκως επιβουλευόμενος. Κι αυτός λοιπόν θα ευφρανθεί τότε όχι για την πτώση του πονηρού κι αμαρτωλού αλλά για τη δικαιοσύνη του Θεού δηλαδή πως ο Θεός δεν παραβλέπει τους αδικουμένους αλλά εκδικεί και βοηθεί τους αδικουμένους για να μη βλαφτούν οι μικρόψυχοι και ασθενείς γογγύζοντας κατά της θείας Προνοίας κι απελπιζόμενοι.
Ο δίκαιος θα νίψει τας χείρας του στο αίμα του αμαρτωλού κι αυτό νοείται όχι πως βάπτει τα χέρια του ο δίκαιος στο αίμα του αμαρτωλού αλλά πως δέιχνει τον εαυτό του αθώο από το αίμα του κι είπαμε πώς απονίπτεται κανείς στον κε΄/25ο νίψομαι εν αθώοις τας χείρας μου αν και μερικοί λένε πως όταν τρέξει αίμα αμαρτωλού ο δίκαιος θα καθαρίσει τα χέρια του δηλαδή τις πράξεις του γενόμενος ευλαβέστερος και προσεκτικότερος και θα χαρεί λοιπόν ο δίκαιος όχι για την παιδεία του αμαρτωλού παρά γιατί γίνεται αυτός σωφρονέστερος και ασφαλέστερος περισσότερο ακόμα στον εαυτό του εξαιτίας της τιμωρίας του αμαρτωλού και θα νίψει τας χείρας του δηλαδή θα καθαρίσει τις πράξεις του από κάθε μολυσμό όταν βλέπει πώς σφάζεται και παιδεύεται ο αμαρτωλός.
12.Κάθε φρόνιμος κι ενάρετος βλέποντας πως ο αδικούμενος νίκησε τον αδικούντα με τη βοήθεια του Θεού συλλογιστικώς θα πει στον εαυτό του αν είναι καρπός στο δίκαιο όπως καρπός αλήθεια είναι η βοήθεια του Θεού κι η τιμωρία κατά των αδικούντων παρά Θεού κι αν ο δίκαιος δεν εργάζεται ματαίως την αρετή άρα λοιπόν υπάρχει Θεός που και στην παρούσα ζωή τους κρίνει δηλαδή κείνους όσο κι αυτόν τον ίδιο που τα συλλογίζεται όλα αυτά κι έτσι με το συλλογισμό αυτό γίνεται θερμότερος και προθυμότερος στην αρετή.
ΨΑΛΜΟΣ ΝΗ΄-58
1.Εις το τέλος μη διαφθείρεις τω Δαβίδ εις στηλογραφίαν οπότε απέστειλε Σαούλ και φύλαξε τον οίκον του του θανατώσαι αυτόν.
Επειδή λοιπόν ο Σαούλ φθονούσε τον προφήτη για τούτο συχνές φορές τον επεβούλευε και για τούτο και μια φορά συντρώγοντας μαζί του πήρε κοντάρι και του έριξε καταπάνω του αλλά επειδή ο Δαβίδ παραμέρισε χτύπησε τον τοίχο μόνο κι έτσι αναχώρησε κι ο Σαούλ του έστειλε στρατιώτες που φύλαγαν τον οίκο του να τον π ιάσουν αλλά η γυναίκα του Μελχόλ που ήταν θυγατέρα του βασιλέως του φανέρωσε την επιβουλή αυτή κι έτσι τον κατέβασε από το παράθυρο και τον οδήγησε στη φυγή και έτσι γλίτωσε από τον κίνδυνο αυτό καθώς ιστορείται στην ΠΔ κι αφού έφυγε και γλίτωσε συνέθεσε τον παρόντα και το εις το τέλος μη διαφθείρεις που έχει η επανωγραφή του κατά άλλο τρόπο πρέπει να εξηγηθεί εδώ γιατί αυτή διδάσκει πως πρέπει να μην αποκάνουμε και μικροψυχούμε στους πειρασμούς παρά να αποβλέπουμε στο τέλος τους κι έτσι να μη διαφθείρουμε την υπομονή και το Δαβίδ εις στηλογραφίαν δηλώνει πως ο παρών γράφηκε προς ανεξάλειπτη μνήμη των συμβάντων εκείνων.
2.&3.Επανιστάμενους ονομάζει εδώ κείνους που σηκώνονταν καταπάνω του κι ορμούσαν να τον θανατώσουν δηλαδή το Σαούλ και όσους στρατιώτες ήταν μαζί του και επιπλέον και τους ενεργούντες δαίμονες μαζί με όλους αυτούς που τους ονομάζει και εργαζομένους την ανομίαν και άνδρας αιμάτων γιατί ανομία είναι να επιβουλεύεται κανείς τους αθώους και αναίτιους ενώ ανήρ αιμάτων κείνος που χαίρεται να φονεύει τους άλλους και να τρέχουν τα αίματα.
4.Ιδού λέει καθώς βλέπεις Κύριε οι εχθροί μου όσο στη δική τους γνώμη με έπιασαν περικυκλώνοντας τον οίκο μου κι ας λυτρώθηκα κι εγώ διά της σης βοηθείας ιδού όρμησαν καταπάνω μου οι δυνατοί και δυνατούς ονομάζει εδώ το Σαούλ και όσους ήταν μαζί του για τον πλούτο και το πλήθος και τη δύναμη που προξενείται από τον πλούτο και το πολύ το πλήθος.
Εδώ λείπει έξωθεν το ουκ έστιν αιτία γιατί λέει αιτία της επαναστάσεως εναντίον μου του Σαούλ δεν είναι η ανομία μου κι η αμαρτία μου επειδή εγώ δεν ανόμησα ούτε κι αμάρτησα σε κείνους για να έχουν αιτία μανίας εναντίον μου αλλά αν ζητάς να μάθεις αναγνώστη ποια διαφορά έχει η ανομία από την αμαρτία να ξέρεις ότι ανομία είναι το μεγάλο το σφάλμα ενώ αμαρτία το μικρό.
5.Χωρίς κανένα πταίσμα πολιτεύτηκα με το Σαούλ και τους φίλους του και για τούτο κατόρθωσα μεγάλες ανδραγαθίες και χωρίς ανομία όσα κατόρθωσα κι αυτός ο λόγος αρμόζει μάλιστα στο Χριστό ο οποίος χωρίς να κάνει καμιά αμαρτία αδίκως επιβουλεύονταν από τους Ιουδαίους ανομίαν ουκ εποίησεν ουδέ δόλον εν τω στόματι Αυτού.
Έλα Κύριε να με συναντήσεις και να με ενδυναμώσεις που φεύγω από τους εχθρούς μου και βλέπε κείνα τα κακά που πάσχω κι αυτά λέγονται προς το Θεό ανθρωποπρεπώς καθώς πολλές φορές περί τούτων λέχτηκαν επειδή ο Θεός είναι ακίνητος κι όλα τα βλέπει και δε χρειάζεται ούτε να κινηθεί ούτε να παρακληθεί να δει.
6.Δυνάμεις εδώ τα τάγματα των αγγέλων που έχουν Ποιητή τους το Θεό και Θεός των Δυνάμεων κατά περίφραση αντί ο δυνατός και χορηγός και δοτήρ δυνάμεως ώστε παρακαλεί με τα λόγια αυτά το Θεό να επισκεφτεί όλα τα έθνη διαμέσου της ενανθρωπήσεως του Υιού Του γιατί προγνώρισε το μυστήριο τούτο με το προφητικό χάρισμα του Αγίου Πνεύματος.
(Διάψαλμα).
Μη σπλαχνιστείς Κύριε αλλά παίδεψέ τους όλους κείνους που ποιούν την ανομία και δε μετανοούν αλλά μένουν αδιόρθωτοι καθώς το Σαούλ και τον Άννα και Καϊάφα και τους δαίμονες ώστε βλέποντάς τους παιδευόμενους οι άλλοι σωφρονιστούν και απέχουν από αμαρτίες φοβούμενοι το παράδειγμά τους πανούργος δηλαδή φρόνιμος ιδών πονηρόν τιμωρούμενον κραταιώς αυτός παιδεύεται.
7.Το εσπέρας σημαίνει το εις όλο το ύστερο γιατί προφητεύει με τούτο ότι θα έρθει καιρός σε όλο το ύστερο όταν μερικοί από τους Ιουδαίους θα γυρίσουν στην Ιερουσαλήμ από τα έθνη που είναι διεσπαρμένοι και δε βρίσκουν τροφές και επιτήδεια ζωής θα πεινάσουν πολλά αφού θα κυριευτούν από έθνη αλλόφυλα κι ούτε μέσα στην Ιερουσαλήμ θα συγχωρεθούν να μένουν παρά αποδιωκόμενοι κι από κει σαν ακαθαρσία και μίασμα θα κατοικούν τριγύρω της όπως γίνεται τούτο μέχρι τώρα κι οι Εβραίοι διώκονται να μην κατοικούν εκεί μέσα και φέρνει παράδειγμα Εβραίων το σκύλο για την πείνα τους αφού ο σκύλος περισσότερο πεινά από τα άλλα τα ζώα και για τούτο λέγεται και παροιμία πείνα σκυλίστικη αλλά και για την αδιαντροπιά και την αυθάδειά τους αφού ο σκύλος είναι ζώο θρασύ και αδιάντροπο.
8.Αυτοί λοιπόν οι Ιουδαίοι θα βγάλουν την απόφαση αυτή από το στόμα τους εναντίον του Χριστού και να πουν Σταυρωθήτω και το ιδού περιττεύει κι εδώ και το ρομφαία εν τοις χείλεσι αυτών η ανωτέρα απόφαση δηλώνει που φώναξαν οι Εβραίοι ήταν μάχαιρα θανατηφόρος κατά του Κυρίου κι αυτήν την απόφαση είπαν και νόμισαν οι ασύνετοι πως κανείς δεν την άκουσε που να μπορούσε να τους εκδικήσει αφού επιβουλεύονταν και ήθελαν να σταυρώσουν τον Κύριο κι αντί τις ουδείς ήκουσεν επειδή κι οι Ιουδαίοι νόμιζαν πως ο Χριστός είναι άνθρωπος ψιλός κι αβοήθητος.
9.Συ Κύριε θα εκγελάσεις τους Ιουδαίους που νομίζουν τέτοια και ομοιάζει με το ρητό ο κατοικών εν ουρανοίς εκγελάσεται αυτούς –β΄/2ου . Συ Κύριε θα αφανίσεις ακόμα και τα έθνη κείνα που δε δέχονται το κήρυγμα του ευαγγελίου Σου παρά πολεμούν κιόλας τους δούλους και τους μαθητές Σου που το κηρύττουν. Και κατά αναγωγικό τρόπο έθνη τα πλήθη και συστήματα των δαιμόνων που εξουδένωσε ο Χριστός.
10.Τούτο λένε μερικοί πως ειπώθηκε για λόγου του επειδή εγώ λέει δε θ πάρω μόνος τη βασιλεία θανατώνοντας το Σαούλ αλλά θα την αφήσω σε Σένα για να μου τη δώσεις όταν θελήσεις επειδή κι Εσύ είσαι μόνο ο πάντα δυνάμενος και βοηθός μου γιατί τούτο δηλώνει το φυλάξω και το προς Σε αντί παρά Σοι.
11.Ο Θεός μου είναι έτσι έτοιμος να υπακούει κι έτσι το έλεός Του προλαβαίνει την αίτησή μου και προτού να Τον παρακαλέσω με ελεεί αφού τόσο ταχύς είναι σε βοήθεια κι ο Θεός θα δείξει σε μένα κατά των εχθρών μου. Ποια; Όσα δηλαδή εγώ θέλω ή όσα πρέπει κι είναι εύλογο να πάθουν γιατί αυτά λείπουν έξω και πρέπει να υπακούονται. Ένα τέτοιο νόημα είχε και το και εν τοις εχθροίς μου επείδεν ο οφθαλμός μου –νγ΄/53ος .
12.Βλέπε αναγνώστη τη μακροθυμία και ευσπλαχνία του προφήτη που πρέπει να μιμείσαι κι εσύ γιατί αυτός παρακαλεί όχι να θανατωθούν οι εχθροί του για να μη λησμονήσουν πριν πεθάνουν άκαιρα και τις εντολές του Θεού αφού όποιος πεθαίνει τις λησμονά πλέον και το θείο νόμο εν τω θανάτω ουκ έστιν ο μνημονεύων Σου –ς΄/6. Παρά παρακαλεί κιόλας να σκορπιστούν εδώ και κει νικημένοι από τους εχθρούς τους να ταπεινωθούν και να γκρεμιστούν από το ύψος της υπερηφάνειάς τους αφού αυτό δηλώνει το κατάγαγε κι έτσι με την ταπείνωση να σωφρονιστούν και να διορθωθούν ώστε έτσι παρακάλεσε το Θεό κι ο Θεός έκρινε δικαίως και τους αδιόρθωτους και αμετανόητους Ιουδαίους θανάτωσε με τη μάχαιρα των Ρωμαίων ενώ κείνους που έμελλαν να διορθωθούν και να μετανοήσουν τους έκανε να φύγουν και να γλιτώσουν κι έτσι τελείωσε τη δέησή του.
13.Πάλι όμως γυρίζει εδώ στο λόγο κείνο των χριστιανοκτόνων Ιουδαίων που είπαν κατά του Κυρίου δηλαδή το σταυρωθήτω ότι δηλαδή ο άδικος αυτός λόγος των χειλέων τους και κάθε άλλη βλασφημία τους είναι αμαρτία του στόματός τους.
Μετά της υπερηφανείας αυτών και λέει λοιπόν ο προφήτης ας συλληφθούν δηλαδή ας πιαστούν από τους Ρωμαίους οι Ιουδαίοι επειδή και υπερηφανεύονται πως είναι τέκνα του Αβραάμ και του παλαιού νόμου φύλακες.
Αρά ονομάζει εδώ τη βλασφημία που είπαν κατά του Κυρίου οι Ιουδαίοι λέγοντας εν τω Βεελζεβούλ άρχοντι των δαιμονίων εκβάλλει τα δαιμόνια ενώ ψεύδος την ψευδή μαρτυρία που είπαν πάλι κατ’ Αυτού Τούτον εύρομεν διαστρέφοντα το έθνος και κωλύοντα Καίσαρι φόρους διδόναι λέγοντα εαυτόν Χριστόν βασιλέα είναι και μόλο που ο Κύριος είπε φανερώς προς αυτούς απόδοτε τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ και για τη βλασφημία αυτή και την ψευδή μαρτυρία που λάλησαν κατά του Κυρίου οι Ιουδαίοι θα γίνουν διάγγελμα και διαλάλημα σε όλα τα έθνη όχι για κανένα τους κατόρθωμα και ανδραγαθία αλλά για την καταστροφή και απώλειά τους γιατί τούτο ονόμασε συντέλεια.
14.Όχι για συντέλεια και απώλειά τους απλή θα διαλαληθούν οι Ιουδαίοι αλλά για οργή συντελείας και απωλείας ώστε μετά τη συντέλεια αυτή πλέον δε θα μπορέσουν να πολιτευτούν μόνοι τους μόνο οικώντας στην Παλαιστίνη και λαός Θεού υπάρχοντας αλλά θα διασκορπιστούν στα έθνη.
(Διάψαλμα).
Κι αφού λέει διασκορπιστούν στα έθνη και ταπεινωθούν τότε θα γνωρίσουν ότι ο Θεός δηλαδή ο Χριστός ο οποίος σταυρώθηκε απ’ αυτούς είναι Δεσπότης και βασιλεύς του γένους του Ιακώβ κι όλων των εθνών που κατοικούν στα πέρατα της γης.
15.Την προφητεία αυτή επαναλαμβάνει εδώ για να τη βεβαιώσει περισσότερο με την αναδίπλωση αυτή των ρημάτων.
16.Όσοι θα μείνουν από αυτούς με το να μην έχουν δική τους πόλη και πατρίδα θα διασκορπιστούν σε άλλες πόλεις για να ζητούν να βρουν τροφή και αναγκαία ως επαίτες και ζήτουλες.
Με τα λόγια τώρα τους κατηγορεί πως θα μιμηθούν το γογγυσμό που έκαναν οι πρόγονοί τους στην έρημο ζητώντας σκόρδα και κρεμμύδια και χοιρινά Αιγύπτου και πως δε θα παραιτήσουν το γογγυσμό τους αυτό ούτε κι όταν διασπαρθούν στα έθνη επειδή και τότε ακόμα μέλλουν να γογγύζουν εναντίον του Θεού εάν δε βρουν να χορτάσουν την κοιλιά τους.
17.Εκείνοι αυτά θα πάθουν αλλά εγώ θα άσω δια φωνής ωδή και αίνεση στη δύναμή Σου Κύριε και θα χαρώ στο έλεός Σου το πρωί δηλαδή ταχέως και γρήγορα επειδή θα ελεηθώ από Σένα εντός ολίγου και αδιάφορος εδώ η σύνταξη του αγαλλιάσομαι επειδή αντί εγώ αγαλλιάσομαι επί τω ελέει Σου είπε το έλεός Σου.
18.Όλα τα λόγια εδώ είναι φανερά και για τούτο ερμηνεία δε χρειάζονται αφού μ’ αυτά ευχαριστεί τον ευεργέτη του Θεό.
ΨΑΛΜΟΣ ΝΘ΄-59
1.Εις το τέλος τοις αλλοιωθησομένοις εις στηλογραφίαν τω Δαβίδ εις διδαχήν.
2.Στο τέλος επιγράφεται ο παρών γιατί διδάσκει τους αναγνώστες να βλέπουν στο τέλος των προφητειών που περιέχονται σ’ αυτόν γιατί προφητεύει την επιστροφή από την αιχμαλωσία της Βαβυλώνος και την ανοικοδομή της Ιερουσαλήμ. Τούτο όμως το τέλος διδάσκει πως θα γίνει στους αλλοιωθησομένους δηλαδή σε κείνους που μέλλουν να επαναγυρίσουν από τη σκλαβιά στην ελευθερία. Και εις στηλογραφίαν επιγράφεται επειδή για ανεξάλειπτη και φανερή σε όλους ενθύμηση της ευεργεσίας του Θεού συνεγράφη από τον προφήτη και εις διδαχήν ευχαριστίας δηλαδή και υπομονής. Τα ακόλουθα της επιγραφής διδάσκουν τον καιρό που ο προφήτης ενηχήθηκε από το Άγιο Πνεύμα και τα συνέγραψε. Αλλά σε καμιά ιστορία της ΑΓ δεν είναι φνερά γραμμένα τα περί Μεσοποταμίας Συρίας και Συρίας Σωβάλ και της φάραγγος των αλών ενώ μόνο από τη Βασιλειών Β΄όπου μερικά γράφονται ασαφώς. Κι ακόλουθο είναι να έγιναν κι αυτά και να μη γράφηκαν από τους ιερούς συγγραφείς καθώς και άλλα πολλά δε γράφηκαν όπως δηλώνει η βίβλος των Παραλειπομένων και τόπος είναι η φάραγξ των αλών και με την ονομασία του τόπου φανερώνει η επιγραφή τους κατοίκους εκεί προσθέτοντας και τον αριθμό κείνων που θανατώθηκαν. Ο ουρανοφάντωρ αλλοιωθησομένους ονομάζει μάλιστα τους Χριστιανούς τόσο για την αλλοίωση που λαβαίνουν δια του αγίου Βαπτίσματος αντί υιών της σαρκός γενόμενοι υιοί Θεού όσο για την ελευθερία που αποκτούν από τη σκλαβιά των δαιμόνων περί των οποίων θα πούμε και μεις στο τέλος του παρόντος αλλά τώρα στους αιχμαλώτους εν Βαβυλώνι πρέπει να προσαρμόσουμε τον παρόντα και κατά την έννοια αυτή να ερμηνεύσουμε.
3.Συ Κύριε μας έσπρωξες γιατί Σε παροργίσαμε που δε φυλάξαμε τα προστάγματά Σου και μας καταγκρέμισες επειδή μας παρέδωσες σκλάβους στους Βαβυλώνιους αφού οι Ιουδαίοι σκλαβώθηκαν και γκρεμίστηκαν κι από τη βασιλεία και από τη δύναμη που είχαν.
Οργίστηκες λέει Κύριε γιατί αμαρτήσαμε και πάλι μας σπλαχνίστηκες επειδή δε μας άφησες να απωλεστούμε παρευθύς με τους άλλους παρά θέλησες να σκλαβωθούμε από τους Βαβυλώνιους για να σωφρονιστούμε.
4.Σεισμό και ταραχή ονομάζει την καταστροφή εδώ της γης των Ιουδαίων και των πόλεών της και τη διαρπαγή και σύγχυση των ανθρώπων γενόμενη όταν σκλάβωσαν οι Βαβυλώνιοι τα Ιεροσόλυμα.
Κι επειδή παραπάνω είπε σεισμό για τούτο ακολούθως λέει εδώ και τα ακόλουθα έργα του σεισμού που είναι συντρίμματα και καταστροφή οικιών και πόλεων αλλά με τα λόγια αυτά φανερώνει αινιγματωδώς τη πτώση και γκρέμισμα της Ιερουσαλήμ.
5.Σκληρά λέει εδώ τα οδυνηρά και επίπονα κακά που έλαβαν οι Ιουδαίοι δηλαδή την πολιορκία και πειρκύκλωση της Ιερουσαλήμ και τη νίκη και τη σκλαβιά που έλαβαν από τους Βαβυλώνιους.
Οίνο κατανύξεως ονομάζει τις θλίψεις και συμφορές γιατί αυτές φέρνουν κατάνυξη και μετάνοια στις καρδιές όσων ήμαρτον προς το Θεό.
6.(Διάψαλμα).
Όσοι λοιπόν από τους Ιουδαίους γλίτωσαν και δε θανατώθηκαν παρά των Βαβυλωνίων αυτοί είχαν σημάδι ζωής στο μέτωπό τους που αοράτως χαράχτηκε υπό του Θεού σ’ αυτούς σα σε δούλους Του και για τούτο και για το σημείο αυτό όταν έγινε η ορμή του πολέμου στα τείχη της Ιερουσαλήμ δε φονεύτηκαν αλλά πιάστηκαν ζωντανοί και περί τούτου του σημείου προείπε ο Θεός στον Ιεζεκιήλ λέγοντας δίελθε μέσην την Ιερουσαλήμ και δος σημείον εις τα μέτωπα των ανδρών των καταναστεναζόνταν πρεσβύτερον και νεανίσκον και παρθένον και νήπια και γυναίκας αποκτείνατε εις εξάλειψιν επί δε πάντας εφ’ ους εστι το σημείον μη εγγίσητε και πρόσωπο δοξαρίου η σαΐτα που βάλλεται έμπροσθεν του τόξου κι από κει ρίχνεται και κατά περίφραση πρόσωπο τόξου το ίδιο το τόξο και με το τόξο φανέρωσε κάθε άλλο όπλο ως από μέρους το όλο και από τους είδους το γένος.
7.Τούτο το αίτιο που έλαβαν σημείο στο μέτωπο οι αγαπητοί φίλοι του Θεού και δίκαιοι να λυτρωθούν δηλαδή από το θάνατο και δεξιά λέει τη δύναμη με την οποία παρακαλεί να σωθεί ο λαός στην αιχμαλωσία.
8.Τα παραπάνω πρόφερε εκ προσώπου των αιχμαλώτων Εβραίων και τούτο το ρητό εκ προσώπου δικού του άγιο λέγοντας τον εαυτό του καθό αφιερωμένος στο Θεό και το Άγιο Πνεύμα αλλά διδάσκει ότι ο Θεός λάλησε σε κείνον κείνα που μέλλει να πει και ποια είναι αυτά; Άκουσε.
Εγώ θα χαρώ για την ευαρέστηση που έδειξαν στο Θεό οι Ιουδαίοι εξαιτίας της σκλαβιάς και Σίκιμα πόλη της φυλής του Εφραίμ κι αυτήν λοιπόν την πόλη θα ελευθερώσω από τους κυριεύοντες εχθρούς της και θα τη διαμοιράσω στο λαό Μου να κατοικεί μέσα της μετά την ελευθερία από τη Βαβυλώνα.
Η κοιλάδα των Σκηνών ήταν τόπος έμπροσθεν της πόλεως Σικίμων και τούτον τον τόπο υπόσχεται ο προφήτης να τον μοιράσει με μέτρο και να τον δώσει στους λυτρωθέντες από τη σκλαβιά Εβραίους και με τα ονόματα των δυο τούτων τόπων φανέρωσε όλη την Ιουδαία ως από μέρους το όλο.
9.Από τον απόγονο Γαλαάδ ανέβηκε στον πρόγονο Μανασσή γιατί πρόγονος ήταν ο Μανασσής του Γαλαάδ και με το όνομα του Μανασσή φανέρωσε όλη τη φυλή του κι ομοίως με τά άλλα παρακάτω ονόματα του Εφραίμ και Ιούδα φανέρωσε τις άλλες φυλές τις πλέον ονομαστότερες μαζί με τις οποίες κι οι άλλες φυλές του Ισραήλ συμπεριλαβάνονται λέγοντας ότι είναι δικός μου τώρα ο Μανασσής και ο Γαλαάδ κι ας τους απέβαλα πριν γιατί με παρόργισαν με τις αμαρτίες τους.
Κεφαλή εδώ ονομάζει την αρχή γιατί έτσι εκδόθηκε το κείμενο και λέει λοιπόν πως το κραταιό μέρος της αρχής και βασιλείας των Εβραίων θα κατασταθεί η φυλή του Εφραίμ δηλαδή όσοι κατάγονται από αυτήν τη φυλή με την αντωνυμία μου δηλαδή της κεφαλής μου οικειοποιείται εδώ ο Θεός τη βασιλεία των Εβραίων παραθαρρύνοντάς τους ως δικό του λαό.
Από τη φυλή λοιπόν του Ιούδα θα γίνει ο βασιλεύς των Ιουδαίων γιατί ο Ζοροβάβελ μετά την ελευθερία από τη Βαβυλώνα βασίλεψε στους Ιουδαίους και κατάγονταν από τη φυλή του Ιούδα. Κι εδώ το μου δηλαδή το βασιλεύς μου την οικειότητα φανερώνει προς το Θεό της βασιλείας του Ιούδα.
10.Ο λέβης ήταν μεγάλο καζάνι και σκεύος που υπηρετούσε στις χρείες των ανθρώπων και με το σκεύος αυτό φανερώνει στους Ιουδαίους πως θα υποταχτεί αινιγματωδώς το έθνος των Μωαβιτών και θα υπηρετεί σ’ αυτούς και της ελπίδος μου είπε αντί των ελπιζόντων σε μένα δηλαδή των Ιουδαίων και σε κείνους που ελπίζω να γίνουν δικοί μου.
Υπόδημα ονομάζει εδώ το περπάτημα και λέει λοιπόν πως και την Ιδουμαία θα περπατήσω δηλαδή θα υποτάξω στο λαό μου Ισραήλ συμβοηθώντας τον στον πόλεμο.
Οι παραπάνω αλλόφυλοι Μωαβίτες και Ιδουμαίοι και τα πέριξ έθνη θα υποταγούν σε μένα κι αντί υποταγήσονται χρόνου μέλλοντος έγραψε υπετάγησαν σε χρόνο περασμένο κατά το ιδίωμα των προφητών που λένε δηλαδή τα μέλλοντα ως περασμένα και γενόμενα.
11.Εκ προσώπου των σκλαβωμένων Ιουδαίων ο λόγος αυτός και πόλη περιοχής η Ιερουσαλήμ γιατί ήταν περιτριγυρισμένη κι οχυρωμένη από τείχη ψηλά και δυνατά και από την πολλή τους τη χαρά λένε οι Ιουδαίοι το λόγο αυτό τις να με υπάγει στην ποθεινή πόλη Ιερουσαλήμ; Γιατί στη σκλαβιά όταν βρέθηκαν κατοίκησαν σε τόπο συγκλεισμένο και ανελευθέρωτο.
Και ποιος θα με οδηγήσει εμένα τον σκλαβωμένο λαό του Ισραήλ να πάω να θεωρήσω όχι μόνο την πόλη Ιερουσαλήμ τη γλυκύτατή μου την πατρίδα αλλά και την Ιδουμαία και τους πέριξ τόπους της Ιερουσαλήμ υποταγμένους στη βασιλεία μας; Και να δω τους πρώην εχθρούς μας φίλους και οικείους μας;
12.Τούτο ερωτηματικώς πρέπει να αναγινώσκεται δηλαδή ποιος άλλος θα φέρει εμένα τον σκλαβωμένο λαό στην πόλη Ιερουσαλήμ πάρεξ Συ ο Θεός που για τις αμαρτίες μας απέβαλες και μας παρέδωσες στους Βαβυλώνιους; Και ποιος άλλος θα με οδηγήσει έως την Ιουδαία πάρεξ Συ ο Θεός ο οποίος για τις αμαρτίες μας εγκατέλιπες; Και δεν εξήλθες μαζί με τις δικές μας δυνάμεις δηλαδή με τα στρατεύματά μας στον πόλεμο κατά των εχθρών μας; Το εξελεύση εδώ αντιχρονισμός αντί του ουκ εξήλθες καθώς είναι και κείνο και ουκ εξελεύση ο Θεός εν ταις δυνέμασιν ημών.
13.Περιττός εδώ ο και σύνδεσμος επειδή έτσι εκδόθηκε Συ δος ημίν βοήθειαν γιατί ματαία η παρά ανθρώπου σωτηρία και νοείται και αντί του γαρ.
14.Επειδή λοιπόν εμείς από λόγου μας είμαστε ασθενείς και αδύνατοι για τούτο με τη βοήθεια του Θεού θα κάνουμε δηλαδή θα αποκτήσουμε δύναμη κι ο Θεός θα αφανίσει τους Βαβυλώνιους που μας θλίβουν.
Αυτή είναι η κατά την ιστορία ερμηνεία του παρόντος αλλά πρέπει να προσαρμόσουμε και στους χριστιανούς όλα αυτά που ήταν δηλαδή πρώτα σκλάβοι στους δαίμονες και ο Θεός μας απώθησες προτού να πιστέψουμε και μας καθείλες επειδή παραχώρησες να φθειρόμαστε από αλληλομαχίες και πολέμους και τα όμοια κακά. Και οργίστηκες εναντίον μας γιατί δε γνωρίσαμε εσένα τον πλάστη μας κι όμως μας ελέησες γιατί απατηθήκαμε από το διάβολο και συνέσεισες τη γη και συνετάραξες όταν επί γης ως άνθρωπος πολιτεύτηκες και δίδαξες τους λαούς το ευαγγέλιο της βασιλείας αφού τότε η φήμη των έργων και των λόγων Σου τάραξε και φόβησε όλους τους επί γης ανθρώπους και για τούτο γιάτρεψες τις κακώσεις και τις πληγές της ψυχής τους αφού βγήκαν έξω από το πρέπον. έδειξες σε μας δια του ευαγγελίου Σου σκληρές οδούς δηλαδή τη στενή και τεθλιμμένη και μας πότισες οίνο κατανύξεως δηλαδή το κήρυγμα του ευαγγελίου που λέγεται και κρασί γιατί ευφραίνει την καρδιά αλλά και κατανύξεως γιατί φέρνει σε μετάνοια όσους το πίνουν και έδωσες λοιπόν τοις φοβουμένοις Σε σημείωση τη σφραγίδα του Βαπτίσματος και τον τύπο του ζωηφόρου σταυρού για να γλιτώσουν με αυτό από τα διάφορα τόξα των δαιμόνων και τα εξής παρομοίως νοούνται.
Ο Θεός ελάλησεν εν τω αγίω Αυτού νοείται περί του Χριστού όπως προειπώθηκε πλην το Χριστό ως Θεό να νοήσεις και αγαλλιάσομαι και διαμεριώ Σίκιμα δηλαδή των Εβραίων θα δώσω στους Χριστιανούς και το λαό τους και την κοιλάδα των Σκηνών θα τους τη διαμοιράσω γιατί όλους τους τόπους των Εβραίων τους κληρονόμησαν οι χριστιανοί ύστερα μετά την απιστία των Ιουδαίων και εκκλησίες έκτισαν στους τόπους τους. Και το εμός εστι Γαλαάδ και Μανασσής και τα ακόλουθα ο Χριστός τα λέει εκ μέρους του διδάσκοντας μ’ αυτά πως είναι συγγενής κατά την ανθρώπινη φύση μαζί τους και για τούτο και τους οικειοποιείται. Αλλά κι ο Χριστός οικειοποιείται τους Ισραηλίτες για κείνους που έμελλαν εξ αυτών να πιστέψουν στο Χριστό και υπόδημα της θεότητός του η θεοφόρος δηλαδή θεοϋπόστατος σαρξ διαμέσου της οποίας πήγαινε ο Κύριος στους ανθρώπους και τους υπέτασσε φέροντάς τους σε θεογνωσία και πίστη. Έπειτα ο προφήτης επιθύμησε να δει και αισθητώς κείνα που είδε εν Πνεύματι νοητώς και λέει τις θα με φέρει στην πόλη των χριστιανών δηλαδή την εκκλησία που πολιτεύεται τους νόμους του ευαγγελίου τειχογυρισμένη με το αίμα του Χριστού και με το Βάπτισμα και με το σταυρό και την παρεμβολή των αγγέλων και τους διδασκάλους; Και την περιέχουσα κάθε αρετή; Και ποιος θα με οδηγήσει στη γη των απίστων εθνών να δω αυτά που πίστεψαν; Και ποιος άλλος ειμή Συ ο Θεός που μας έσπρωξες δηλαδή Συ που απέβαλες τους χριστοκτόνους Ιουδαίους που κατάγονται εξ εμού; Και τα ακόλουθα λέγονται εκ προσώπου των πιστών πλην καθώς ανωτέρω ερμηνεύτηκαν.
ΨΑΛΜΟΣ Ξ΄-60
1.Εις το τέλος εν ύμνοις ψαλμός τω Δαβίδ.
Επιγράφεται κι αυτός εις το τέλος γιατί διδάσκει να βλέπουμε στο τέλος της προφητείας επειδή κι αυτός λέχθηκε εκ προσώπου του σκλαβωμένου λαού των Ιουδαίων στη Βαβυλώνα και προφητεύει την ελευθερία τους από κει αφού λέει παροικήσω εν τω σκηνώματί σου εις τους αιώνας και για τούτο και ακολούθως τάχθηκε αυτός μετά τον προλαβόντα. Αρμόζει και στο λαό των χριστιανών κι εν ύμνοις επιγράφεται ο παρών γιατί υμνεί μ’ αυτόν τον ευεργέτη Θεό διηγούμενος τις ευεργεσίες του και πρέπει να ξέρουμε πως σε όποιον επιγράφεται εν ύμνοις μόνο εκείνος άδεται μόνο με το στόμα χωρίς ψαλτήρι κι όργανο μουσικό ενώ όποιος επιγράφεται εν ύμνοις ψαλμός κείνος ψάλλονταν και με όργανο μουσικό.
2.Περί του εισάκουσον βλέπε ις΄/16ο .
3.Πέρατα της γης ιστορικώς ονομάζει τη Βαβυλώνα επειδή κι αυτή βρίσκεται στα άκρα της οικουμένης κι αναγωγικώς νοούνται τα πέρατα οι γήινες φροντίδες που μακρύνουν τον άνθρωπο από το Θεό.
Πέτρα εδώ η ελπίδα στο Θεό τόσο για το στερρό της και ασφαλές της οδό και για το υψηλό και μετέωρό της κι όσες φορές λέει ακηδίασα αποκαμωμένος από τις θλίψεις τόσες φορές Συ Κύριε με ανέβασες στην ελπίδα Σου σαν σε καμιά ψηλή και στέρεη πέτρα και βράχο.
4.Συ Κύριε με οδήγησες στα καλά και την αρετή επειδή και Συ γεννήθηκες ελπίς σωτηρίας μου. Και προς τούτοις Συ γεννήθηκες σε μένα πύργος ισχύος δηλαδή ισχυρός ενώπιον του εχθρού μου για να τον εμποδίζεις και να μην τον αφήνεις να με πολεμά.
5.Τούτο το ρητό είναι και προφητεία γιατί προφητεύει για την ελευθερία του σκλαβωμένου λαού στη Βαβυλώνα την αποκατάστασή του στην Ιερουσαλήμ και σκήνωμα του Θεού ο ναός στην Ιερουσαλήμ καθώς πολλές φορές είπαμε. εις τους αιώνας αντί πάντοτε και σε μας τους χριστιανούς εκπληρώθηκε ύστερα η προφητεία για τη δυστροπία και θεοκτονία που έκαναν οι Ιουδαίοι γιατί επειδή αφανίστηκαν από τους Ρωμαίους για τούτο δεν παροίκησαν πλέον στο ναό στα Ιεροσόλυμα αφού γκρεμίστηκε από τα θεμέλια ενώ ο ναός των χριστιανών πάντοτε παροικεί σε κάθε ναό του Θεού κατά τόπους επειδή σε κάθε τόπο ναοί και εκκλησίες βρίσκονται οικοδομημένες.
(Διάψαλμα).
Εγώ λέει θα σκεπαστώ σαν ευτελές πτηνό υπό την σκέπην των πτερύγων Σου Κύριε και τούτο είναι όμοιο με το εν σκέπη των πτερύγων Σου σκεπάσεις με –ις΄/16ος – και βλέπε κει.
6.Συ Κύριε άκουσες τις προσευχές μου όταν σε επικαλέστηκα και Συ έδωσες σε κείνους που φοβούνται το όνομά Σου κληρονομία η οποία ιστορικώς είναι η κάτω Ιερουσαλήμ κι η γη της επαγγελίας αναγωγικώς όμως η άνω κι η βασιλεία των ουρανών δεύτε θα πει ο Κύριος οι ευλογημένοι του Πατρός Μου κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου.
7.Συ Κύριε θα προσθέσεις ημέρες πολλές πάνω σε ημέρες του βασιλέως Ζοροβάβελ δηλαδή στο Χριστό επειδή κι αυτός τύπος ήταν του Χριστού γιατί καθώς κι αυτός επανεγύρισε τους αιχμαλώτους Εβραίους από τη Βαβυλώνα στην κάτω Ιερουσαλήμ έτσι κι ο Χριστός τους αιχμαλώτους από την πλάνη των ειδώλων στην άνω Ιερουσαλήμ και στον ουρανό όπου ήταν η αληθινή πατρίδα τους αφού άνωθεν και εκ Θεού δόθηκε στην αρχή του κόσμου η ψυχή στους ανθρώπους.
Τα έτη της βασιλείας του Χριστού θα είναι έως την τελευταί ημέρα των δυο γενεών δηλαδή του παλαιού λαού Ισραήλ και του νέου εξ εθνών δηλαδή έως της συντελείας του κόσμου γιατί ως τότε θα εκτανθούν οι δυο γενιές αυτές κι ας μείνει αιώνια η βασιλεία του Χριστού μετά τη συντέλεια.
8.Τούτο εξηγεί το παραπάνω κι από όλους τους απ’ αιώνος βασιλείς μόνος ο Χριστός ζει ενώπιον του Θεού γιατί κι ας πέθανε αλλά πάλι αναστήθηκε μετά τρεις μέρες και κάθισε εν δεξιά του Θεού και Πατρός.
Και ποιος λοιπόν θα κατανοήσει το έλεος και την αλήθεια του Θεού; Δηλαδή ουδείς επειδή ο Θεός είναι πέλαγος ελέους είναι και αληθείας άβυσσος και βλέπε και στον νζ΄/57ο εξαπέστειλεν ο Θεός το έλεος Αυτού και την αλήθειαν Αυτού.
9.Καθώς τώρα ψάλλω και στο όνομά Σου υμνολογώ Κύριε έτσι και πάντοτε θα Σε υμνολογήσω ώστε με τούτο τον τρόπο να αποδώσω σε Σένα τις υποσχέσεις μου από μια μέρα στην άλλη δηλαδή με διαδοχή ημερών γιατί υποσχέθηκε πολλές φορές ο προφήτης στους προλαβόντες πως θα υμνεί πάντοτε το Θεό.
ΨΑΛΜΟΣ ΞΑ΄-61
1.Εις το τέλος επιγράφεται ο παρών γιατί αποβλέπει εις τέλος η προφητεία του γιατί προφητεύει την μέχρις αίματος ένσταση κι αντίσταση που έδειξαν οι Μακκαβαίοι υπέρ ευσεβείας στον καιρό του βασιλέως Αντιόχου Επιφανούς κι υπέρ Ιδιθούμ αντί παρά Ιδιθούμ επειδή μελωδήθηκε από τον Ιδιθούμ κι αρχηγός του χορού των ψαλτών ο Ιδιθούμ ενώ ο παρών είναι παρακίνηση να υπομένει κανείς πειρασμούς και να ελπίζει στο Θεό.
2.Εκ προσώπου του συστήματος των ευσεβών Μακκαβαίων λέγονται όλα αυτά προς τους πολέμιους του γένους των Εβραίων τυράννους και βασιλείς Μακεδόνες οι οποίοι σπούδαζαν να τους χωρίσουν από τους νόμους του Θεού κι από τις πάτριες συνήθειές τους. Αρμόζουν όμως και σε όλους τους Χριστιανούς που μιμούνται την υπέρ αρετής ένσταση και ζήλο των Μακκαβαίων αλλά κατ’ ερώτηση πρέπει να αναγινώσκονται τα λόγια αυτά δηλαδή πως δε θα υποταγεί η ψυχή μου –δηλαδή εγώ- περισσότερο στο Θεό ο οποίος προστάζει να μη χωριστεί κανείς από τους νόμους Του παρά σε άνθρωπο; Ναι θα υποταγώ επειδή κοντά στο Θεό είναι κι η σωτηρία μου.
3.Εγώ δε θα φοβηθώ πλέον πειρασμούς κι ας φοβήθηκα ως άνθρωπος προτούν να πέσω στους πειρασμούς γιατί σάλο ονομάζει εδώ τώρα τη δειλία και το φόβο.
4.Έως πότε σεις οι εχθροί μου και τύραννοι ορμάτε και επαναβαίνετε σε μένα που είμαι άνθρωπος ασθενής καθώς κάποιος που επαναβαίνει σε τοίχο πάνω και κλίνει να πέσει κάτω; Και πάνω σε φραγμό που τινάχτηκε έξω κι είναι έτοιμος να γκρεμιστεί με τελειότητα; Το έως πότε δηλώνει πως κι άλλες φορές όρμησαν οι εχθροί καταπάνω του ενώ το φονεύετε πάντες υμείς διαμέσου βρίσκεται καθ’ υπερβατό δηλαδή έως πότε επιτίθεσθε επ’ άνθρωπον ως επί τοίχω κεκλιμένω και φραγμώ ωσμένω; Έως πότε φονεύετε πάντες υμείς; Με τα λόγια αυτά ομολογούν οι Μακκαβαίοι την ασθένεια και αδυναμία τους επειδή ήμαρτον στο Θεό και για τούτο είχαν και πολλούς πειρασμούς και συμφορές καθώς αναφέρει η ιστορία.
5.Οι εχθροί κι οι τύραννοι αυτοί μελέτησαν να διώξουν από λόγου μου τη υποταγή στο Θεό και δουλεία και να με ξεγυμνώσουν απ’ αυτήν η οποία είναι τιμή δική μου επειδή μ’ αυτήν δοξάζομαι και τιμώμαι γιατί αν στο δούλο είναι τιμή να δουλεύει τον επίγειο βασιλέα και θνητό αφέντη του πόσο μάλλον είναι τιμή στο θνητό άνθρωπο να δουλεύει τον αθάνατο και επουράνιο βασιλέα Θεό;
Δεν ήρθαν καταπάνω μου απλώς οι εχθροί αλλά σπούδασαν κιόλας με πολλή επιθυμία να με πολεμήσουν αφού την άκρα επιθυμία η δίψα δηλώνει επειδή όπως ιστορείται κάθε τρόπο κίνησε ο βασιλεύς Αντίοχος κι οι δικοί του να πείσουν τους Ιουδαίους να αθετήσουν το νόμο και τα πάτρια έθη τους.
(Διάψαλμα).
Με το στόμα επαινούσε τους Ιουδαίους ο Αντίοχος και οι δικοί του κολακεύοντάς τους να αθετήσουν το νόμο με την καρδιά τους όμως τους έβριζαν ως εχθρούς για τη διαφορά της ευσεβούς πίστεως που είχαν και κατά το φαινόμενο μόνο τους συμβούλευαν ως φίλοι τους ενώ κατά το κρυμμένο τους απατούσαν ως εχθροί.
6.Πάλι εδώ επαναλαμβάνει το λόγο που είπε παραπάνω και λέει να υποτάσσεται στο Θεό η ψυχή του δηλαδή αυτός επειδή ο Θεός είναι που δίνει υπομονή στις θλίψεις και αυτά τα έλεγαν οι Μακκαβαίοι στον εαυτό τους παρακινώντας τις ψυχές τους σε ανδρεία και γενναιοκαρδία ενώ το πλην είναι περιττό.
7.Δε θα μετακινηθώ εγώ από τη δουλεία και υποταγή του Θεού και Σωτήρος μου και βοηθού μου στη δουλεία και υποταγή του θνητού βασιλέως Αντιόχου.
8.Στο Θεό βρίσκεται η σωτηρία μου κι η δόξα μου κι όχι σε άνθρωπο και στο Θεό έχω τη σωτηρία και τη δόξα μου κ όχι σε κανένα άλλο πράγμα του κόσμου τούτου κι ο Θεός μου είναι βοηθός μου και ελπίς μου. Ονομάζουν το Θεό με τέτοια ονόματα οι Μακκαβαίοι από την πολλή τους ηδονή στην καρδιά τους χαίροντας και παρρησιαζόμενοι και τους άλλους παρακινώντας να λένε όμοια λόγια.
9.(Διάψαλμα).
Καρδίας εδώ ονομάζει τις δεήσεις και προσευχές όπως λέει κι αλλαχού εκχεώ ενώπιον Αυτού την δέησίν μου –ρμα΄/141ος- επειδή η ειλικρινής και καθαρή δέηση εκ μέσης καρδίας πρέπει αν αναπέμπεται στο Θεό και είπε εκχέατε γιατί ο λόγος ρέει και τρέχει από το στόμα μας έξω και επομένως κενώστε έμπροσθεν του Θεού τα κρυπτά πάθη της καρδιάς σας διαμέσου της εξομολογήσεως.
10.Το πλην νοείται αντί του αληθώς γιατί αφού ο προφήτης τους συμβούλεψε τα δέοντα έπειτα στοχάστηκε ότι οι πονηροί δε θα πειστούν στις συμβουλές του και λέει πως όντως μάταιοι οι άνθρωποι γιατί κοπιάζουν και πονούν στα μάταια και μάταιο κάθε πράγμα ανόητο και άκαρπο.
Οι άνθρωποι ψευδείς κι εσφαλμένοι στις διακρίσεις που κάνουν αφού αυτές ονομάζει ζυγούς και το κριτήριο του λογισμού τους διεφθαρμένο αφού προτιμούν αντί στερεών κι αιωνίων τα άστατα και πρόσκαιρα πράγματα κι αντί του καλού το κακό αλλά και ψευδείς να αδικούν τους άλλους δηλαδή δεν τους αδικούν γιατί ζητώντας να αδικήσουν άλλους αδικούν πρωτύτερα από τους άλλους τον ίδιο τους τον εαυτό επειδή υστερούν τον εαυτό τους από τη δικαιοσύνη και αρετή. Αποβλέπει ο λόγος αυτός και σε όλους τους κακούς και μάλιστα στον τύραννο Αντίοχο γιατί αδικούσαν για πλεονεξία τους Ιουδαίους.
Από τη ματαιότητα που έχουν οι άνθρωποι συμφωνούν να αδικήσουν αυτοί ματαιούνται ομού.
11.Σε όλους τους ανθρώπους λοιπόν κάνει τη διδασκαλία αυτή ο θείος προφήτης λέγοντας μην ελπίζετε άνθρωποι στην αδικία δηλαδή στον εξ αδικίας συναγόμενο πλούτο κι ούτε να επιποθείτε τις αρπαγές και τα ξένα πράγματα και περιττή εδώ η πρόθεση επί κι είναι η σύνταξη και άρπαγμα μη επιποθείτε.
Αν λοιπόν ο πλούτος επειδή έχει φύση ροώδη και ακατάστατη μεταφέρεται από τον ένα άνθρωπο στον άλλο κι από τον άλλο σε σας πάλι μην προσηλώνετε στον πλούτο αυτό την καρδιά σας ώστε να προσπάσχετε και να τον επιθυμείτε. Γράφεται και καρδίας που είναι γενική και δηλώνει μη προσάσχετε ούτε να επιθυμείτε τον πλούτο εξόλης της καρδίας σας ενώ αν είναι αιτιατική δηλώνει μην προσηλώνετε στον πλούτο τις καρδιές σας.
12.&13.Τούτο το ρητό εννόησαν για την απόφαση που θα κάνει ο Θεός λέγοντας πως στη φοβεριστική απόφαση του Θεού βρίσκονται δυο πράγματα φοβέρα και λύση της και βρίσκεται φοβέρα γιατί θέτουν οι αμαρτωλοί που αν δεν επιστραφούν ο Θεός θα στιλβώσει τη μάχαιρα της οργής Του καταπάνω τους όπως είπε αλλαχού εάν μη επιστραφήτε την ρομφαίαν Αυτού στιλβώσει –ζ΄/7ος – και βρίσκεται στην απόφαση αυτή μαζί και λύση της φοβέρας αφού αν οι αμαρτωλοί επιστραφούν λύεται κι η φοβέρα αυτή του Θεού επειδή ο Θεός για τούτο φοβερίζει ώστε να διορθωθούν οι αμαρτάνοντες και η απόφαση και φοβέρα Του να μην έρθει σε έργο κι είναι δυνατόν να λαλήσει κανείς μια φορά και να λαλήσει πολλά λόγια επειδή το άπαξ νοείται για μια όλη ομιλία ενώ η ομιλία μπορεί να είναι περιεκτική δυο ή και πολλών πραγμάτων. Πλην ορθότερο να νοήσουμε εδώ το άπαξ αντί βεβαίως. βεβαίως λοιπόν λάλησε σε μένα ο Θεός δια του Αγίου Πνεύματος και ποια είναι τα δυο λόγια που μου λάλησε κι εγώ τα άκουσα; Πρώτον ότι μόνο ο Θεός είναι δυνατός και δεύτερον ότι μόνο ο Θεός είναι ελεήμων. Και τι δηλώνουν τα δυο αυτά; Άκουσε. Ο Θεός είναι δυνατός να διώξει τους εχθρούς μας αλλά είναι και ελεήμων για να μας ελεήσει κιόλας και πάλι είναι δυνατός να Τον φοβηθούμε να απέχουμε από την αμαρτία αλλά είναι και ελεήμων να προσδράμουμε σ’ Αυτόν και να μην απελπιστούμε και νοείται και απλώς το λάλησε γιατί πολλές φορές λάλησε τέτοια παραγγέλματα στο Μωυσή για να φανερώσει αυτά τα δυο στο λαό του Ισραήλ Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου Θεός ζηλωτής αποδιδούς αμαρτίας πατέρων επί τέκνα επί τρίτην και τετάρτην γενεάν τοις μισούσι Με και ποιών έλεος εις χιλιάδας τοις αγαπώσι Με και φυλάσσουσι τα προστάγματά Μου.
Συ εν τω μέλλοντι κριτηρίω θα αποδώσεις στον καθένα κατ’ αξίαν όσων έπραξε καλών ή κακών και σε όσους διέπραξαν καλά και αρετές θα αποδώσεις ζωή αιώνια ενώ σε όσους διέπραξαν κακά θα αποδώσεις κόλαση αιώνια.
ΨΑΛΜΟΣ ΞΒ΄-62
1.ψαλμός τω Δαβίδ εν τω είναι αυτόν εν τη ερήμω της Ιουδαίας.
Όταν έφευγε ο προφήτης λοιπόν από το Σαούλ πήγε και κάθισε στη έρημο τη λεγόμενη αυχμώδη κι εκεί βρέθηκε και συνέθεσε τον παρόντα διδάσκοντας μ’ αυτόν τον υπερβολικό έρωτα στο Θεό προφητεύοντας και τον αφανισμό που έμελλαν να λάβουν οι διώκτες του αλλά αρμόζει ο παρών και σε μας τους χριστιανούς γιατί αν εμείς βρεθούμε σε ερημία ηδονικών πραγμάτων του κόσμου κι έχουμε διάπυρο έρωτα στο Θεό βέβαια τότε θα εξολοθρεύσουμε τους ορατούς κι αοράτους εχθρούς μας και τίποτε δε μπορεί να μας βλάψει. Λέγεται και εν τη ερήμω της Ιδουμαίας ώστε ακόλουθο είναι να είναι η έρημος εκείνη στην οποία βρέθηκε ο προφήτης κι ήταν μέρος της Ιδουμαίας γης πρότερα δηλαδή της γης του Ησαύ αλλά ύστερα έγινε μέρος της Ιουδαίας και βλέπε Βασιλειών Α΄ πως εκεί στη γη Ιούδα κατοικούσε ο προφήτης κι όχι της Ιδουμαίας όταν ξέφυγε από το Σαούλ.
2.Προς Εσένα Θεέ μου προσευχόμενος διαπερνώ τον καιρό του όρθρου γιατί αφού ξυπνίσω σε Σένα τρέχω με τους λογισμούς και προτύτερα από κάθε λόγο και έργο μου κάνω τη ομιλία και την προσευχή μου και μ αυτήν την προσευχή μου αφιερώνω σε Σένα την αρχή της ημέρας.
Με το όνομα της δίψας αινιγματωδώς φανερώνει την υπερβολή της αγάπης στο Θεό καθώς κι αλλαχού είπε αδίψησεν η ψυχή μου προς τον Θεόν τον ισχυρόν τον ζώντα –μα΄/41ος .
Το ποσαπλώς ποσαχώς ερμηνεύεται επίσης και ποσαπλώς σοι εις αγάπην η σαρξ μου; Γιατί άνω είπε την ψυχή κι εδώ και το σώμα προσθέτει για να δείξει πως όλο τον εαυτό του ονομάζει κατά περίφραση κα θέλει να πει με το λόγο αυτό πως πολλαπλώς και υπερβαλλόντως Σε διψώ και αγαπώ Κύριε.
Τόσο πολλά Σε αγαπώ Κύριε σ’ αυτήν την έρημο την άβατη και άνυδρη που βρέθηκα ώστε το απαρηγόρητό της δε μετέβαλε τελείως τον πόθο μου σε Σένα.
3.Τέτοιο πόθο κι αγάπη έχω ώστε φαίνομαι και στην αγία Σου σκηνή που βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ όταν Σε λάτρευα καθώς πρόσταζε ο νόμος αφού τη σκηνή άγιο ονομάζει εδώ το οποίο δηλαδή ποθώντας και τώρα σε Σένα για να δείξει με τούτο το λόγο πως εκεί μέσα στη σκηνή προσευχόμενος κι εδώ μέσα στην έρημο φυλάττει την ίδια σε Σένα διάθεση και αγάπη Κύριε.
Τούτο το κάνω και προσεύχομαι μέσα στην έρημο αυτή Κύριε για να δω τη δύναμή Σου η οποία θα κατατροπώσει τους εχθρούς μου και θα δω τότε τη δόξα Σου επειδή όλοι θα Σε δοξάσουν γιατί βοηθάς κείνους που ελπίζουν σε Σένα.
4.Ζωές οι τρυφηλοί βίοι και οι απολαυστικές δίαιτες των φιλόσαρκων. Κάλλιο σε μένα να ελεούμαι από Σένα Κύριε στην έρημο αυτή παρά να διαπερνώ τη ζωή μου με τρυφή κι απόλαυση σωματικών ηδονών και για τούτο λέει και θα σε υμνούν τα χείλη μου δηλαδή εγώ.
5.Καθώς τώρα ειλικρινώς και εξ όλης της ψυχής μου Σε δοξολογώ μέσα στην έρημο αυτή που βρέθηκα έτσι παρομοίως θα Σε δοξολογώ και σ’ όλη μου τη ζωή και μόνο στο όνομά Σου υψώνω τα χέρια μου να προσευχηθώ και μόνο το όνομά Σου επικαλούμαι κι όχι κανένα άλλο και θα υψώνω τα χέρια μου σε προσευχή.
6.Και καθώς χορταίνει το σώμα από το ξύγγι και τα λιπαρά φαγητά γιατί είναι παχέα κι ευκολοχόρταστα έτσι θα χορτάσει κι η ψυχή μου από το έλεός Σου Κύριε γιατί περί του ελέους ήταν ο λόγος εδώ και για το έλεος του Θεού φέρνει και την ομοίωση εδώ και το παράδειγμα ώστε εκ τούτου παρακινούμενος θα Σε αινέσω με χείλη χαρούμενα.
7.Επειδή Σε ενθυμούμαι Κύριε στην κλίνη μου για τούτο Σένα πάλι μελετώ και στον όρθρο και Σένα ενθυμούμαι και Σένα μελετώ δηλαδή για λόγου Σου συλλογίζομαι και είναι σα να λέει με τα λόγια του αυτά εγώ με την ενθύμησή Σου Κύριε κοιμάμαι και σφαλίζω τα μάτια μου για ύπνο και πάλι με την ενθύμησή Σου ξυπνώ και ανοίγω τα μάτια μου κι ούτε αυτός ο γλυκύς ο ύπνος και βαθύς δε διακόπτει κι εμποδίζει από μένα τη θύμησή Σου αυτή.
ΠΗΓΗ ΔΡΑΜ 2017
