ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ - THEOLOGOI-KRITIS.SCH.GR

ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

  • Μεγαλύτερο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Προκαθορισμένο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Μικρότερο μέγεθος γραμματοσειράς
Αρχική Αρθρογραφία ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΥΣ 150 ΨΑΛΜΟΥΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΑΝΑΚΤΟΣ ΔΑΒΙΔ, ΚΑΘΙΣΜΑ Ι΄

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΥΣ 150 ΨΑΛΜΟΥΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΑΝΑΚΤΟΣ ΔΑΒΙΔ, ΚΑΘΙΣΜΑ Ι΄

E-mail Εκτύπωση

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΥΣ 150 ΨΑΛΜΟΥΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΑΝΑΚΤΟΣ ΔΑΒΙΔ

ΚΑΘΙΣΜΑ Ι΄

ΨΑΛΜΟΣ Ο΄-70

1.Τω Δαβίδ ψαλμώ των υιών Ιωναδάβ και τω πρώτων αιχμαλωτισθέντων –ανεπίγραφος παρ’ Εβραίοις.

O παρών συνεγράφη από τον προφήτη εκ προσώπου των υιών Ιωναδάβ και των άλλων Ιουδαίων που πρώτα σκλαβώθηκαν από τους Βαβυλώνιους και αυτήν τη  επιγραφή επέγραψαν οι 70 ερμηνευτές της (Α)Γ που βρήκαν ανεπίγραφο τον παρόντα στο εβραϊκό κείμενο. Οι υιοί κι οι απόγονοι του Ιωναδάβ ήταν ονομαστοί τότε κοντά στους σκλαβωμένους Ιουδαίους και σωτηρία ο παρών ζητεί παρά Θεού και ελευθερία από τους πολεμούντες και για τούτο αρμόζει να λέγεται και από μας τους χριστιανούς εναντίον των νοητών και αισθητών εχθρών που μας πολεμούν.

2.Επειδή εγώ ήλπισα ολωσδιόλου σε Σένα Κύριε για τούτο ας μην αποτύχω της βοηθείας Σου γιατί εάν αποτύχω θα μείνω κατησχυμένος στη ζωή μου και αν και είμαι ανάξιος κάθε βοηθείας όμως Συ λύτρωσέ με από τους εχθρούς μου για τη δικαιοσύνη Σου που καταδικάζει τους αδικούντες. Κλίνον το ους Σου σε μένα κι άκουσέ με και τούτο λέει εκ μεταφοράς και ομοιότητος κείνων των ανθρώπων που όταν θέλουν να ακούσουν καλά τα λόγια ενός ασθενούς κλίνουν το ους προς το στόμα του κι αυτά σχεδόν τα ίδια λέει και στον λ΄/30ό.

3.Εκεί λοιπόν αντί εις τόπον οχυρόν είπε εις οίκον καταφυγής και αντί στερέωμά μου κραταίωμά μου. Γενού μοι εις Θεόν υπερασπιστήν δηλαδή γίνε σε μένα Θεός υπερασπιστής σα να λέει υπερασπίσου με γιατί ιδίωμα της ΠΔ κι αυτό να μεταχειρίζεται γενού με πρόθεση και όνομα γιατί Εσύ είσαι στερέωμά μου και φυλάς όποιον καταφεύγει σε Σένα σα να καταφεύγει σε καταφυγή και φρούριο ασφαλέστατο.

4.Λύτρωσέ με Κύριε από τα χέρια των αμαρτωλών και αδίκων γιατί τέτοιοι ήταν οι εξουσιάζοντες τους Ιουδαίους Βαβυλώνιοι.

5.Τούτο το ίδιο είπε και στον λη΄/38ο και νυν τίς η υπομονή μου ουχί Κύριος; Και πάλι στον κδ΄/24ο και Σε υπέμεινα όλην την ημέραν.

6.Κύριε Εσύ είσαι η ελπίς μου από τη νεότητα της ζωής μου και όχι μόνο από αυτήν αλλά και από αυτήν την κοιλιά της μητέρας μου και από τότε που γεννήθηκα στερεώθηκα από τους γονείς μου σε Σένα σα σε στερέωμα δυνατό και ακούμπισμα. Φανερώνει με τα λόγια αυτά ο προφήτης ότι είχε θεοσεβείς και θεοφοβούμενους γονείς που παρέδωσαν αυτόν ευθύς που γεννήθηκε στη σκέπη του Θεού και νοείται κι ότι επειδή οι Εβραίοι περιέτεμαν τα βρέφη την ογδόη ημέρα ακολούθως τα εμπιστεύονταν στο Θεό αλλά πρέπει να ξέρουμε πως από γαστρός και εκ κοιλίας μητρός και τα όμοια μ’ αυτά συνηθίζει η παλιά γλώσσα των Εβραίων ως σχήμα υπερβολής γιατί δηλώνουν έτσι λεγόμενα όλα αυτά την αρχή της φρονήσεως του ανθρώπου και τον καιρό εκείνο από τον οποίο αρχίζει κάποιος να φρονεί και να διακρίνει το καλό από το κακό και για τούτο γράφηκε στον Ιώβ ει δε και τον ψωμόν μου έφαγον μόνος και ουχί ορφανώ μετέδωσα ότι εκ νεότητός μου εξέτρεφον ως  πατήρ και εκ γαστρός μητρός μου ωδήγησα επειδή είναι αδύνατο να κάνει κανείς τέτοιες αρετές από τη γέννησή του κι από την κοιλιά της μητέρας του κι άρα είναι φανερό ότι το σχήμα αυτό της υπερβολής δηλώνει ότι αυτά κατόρθωνε ο Ιώβ όταν άρχισε να λαμβάνει φρόνηση και λογική διάκριση του καλού και του κακού.

Εσύ λοιπόν Κύριε είσαι σκεπαστής και φύλαξ μου ακόμη από την κοιλιά της μητέρας μου γιατί αν η δύναμη του Θεού δε φύλαγε το έμβρυο μέσα στην κοιλιά της μητέρας του και δεν το σκέπαζε βέβαια θα φθείρονταν από τις πολλές περιστάσεις κι από διάφορους κινδύνους που ακολουθούν στις έγκυους και αυτά τα τρία ρητά ανέφερε ο προφήτης και στον κα΄/21ο λίγο παραλλαγμένα πλην εκείνα αποδίδονται στο Χριστό ως αρμόδια σε Κείνον.

Σε Σένα μόνο Κύριε ο ύμνος κι η δοξολογία μου δηλαδή Σένα μόνο δοξολογούσα πάντοτε.

7.Επειδή λοιπόν ξεράθηκα από τη νηστεία και να φορώ τρίχινο σάκκο κατάσαρκα από την πολλή τη λύπη φάνηκα άσχημος και χλωμός και για τούτο έγινα σε πολλούς σαν τέρας κι είπε σαν τέρας επειδή στ’ αλήθεια δεν ήταν τέτοιος αλλά έμοιαζε κι όχι στους φρονίμους αλλά στους χυδαίους και ολιγόνοες αφού η ΑΓ πολλούς ονομάζει τους χυδαίους και ανόητους και απλώς κακούς. Και για τούτο κι ο απόστολος λέει ουν εσμεν ως οι πολλοί καπηλεύοντες τον λόγον του Θεού κι ο Κύριος πολλοί εισί κλητοί ολίγοι δε εκλεκτοί και εγώ όμως τη δική Σου προσμένω τη βοήθεια Κύριε.

8.Το πληρωθήτω εδώ λαμβάνεται αντί ευκτικού δηλαδή αντί του πληρωθείη και για τούτο ας γεμίσει το στόμα μου από τη αίνεσή Σου Κύριε και θα γεμίσει από αυτήν αν ελευθερωθώ από τη  σκλαβιά των Βαβυλωνίων γιατί τότε με όλο το στόμα μου γεμάτο από την αίνεση και δοξολογία Σου θα υμνήσω τη δόξα και τη μεγαλοπρέπειά Σου δηλαδή την παντοδυναμία και απειρία σου και τα άλλα θεοπρεπή και μεγαλοπρεπή Σου προσόντα και ιδιώματα όσα δοξάζουν οι ευσεβείς δηλαδή νοούν περί Σου και δόξα απλώς κι η μεγαλοσύνη του Θεού κι όχι μια φορά να υμνήσω αυτά αλλά πάντοτε αφού έτσι ερμηνεύτηκε το όλη τη μέρα.

9.Συ Κύριε που με βοηθάς εκ νεότητός μου δηλαδή από τον καιρό της εξόδου από την Αίγυπτο μη με αποβάλεις στον καιρό των γηρατειών μου επειδή εγώ ο λαός των Ιουδαίων γέρασα στη σκλαβιά της βαβυλώνος κι ακόλουθο είναι να έλεγαν τα λόγια αυτά οι γεροντότεροι από το λαό αλλά τα γερατειά του σώματος είναι φανερό ενώ της ψυχής δεν είναι σε όλους φανερό και γήρας ψυχής η αμαρτία που εμποδίζει την ενέργεια και πράξη της αρετής νεαροποιεί την ψυχή.

Τούτο το ρητό σαφηνίζει κι εξηγεί τα παραπάνω γιατί καθολικότερο πως όταν λιγοστέψει και χαθεί η δύναμη του σώματος και της ψυχής μου τότε μη με εγκαταλίπεις αβοήθητο Κύριε επειδή και τότε έχω χρεία περισσότερο της βοηθείας σου.

10.Το εμοί είναι αντί επ’ εμοί δηλαδή οι εχθροί μου λάλησαν αναμεταξύ τους για μένα αλλά και εναντίον μου κι οι φυλάσσοντες δηλαδή οι επιβουλεύοντες τη ζωή μου και βουλεύτηκαν συμφώνως όλοι μαζί να με κακοποιήσουν ενώ αυτοί όχι μόνο οι αισθητοί εχθροί αλλά κι οι νοητοί δηλαδή οι δαίμονες.

11.Αυτά τα λόγια είναι που οι εχθροί μου λένε καταπάνω μου κι οι αισθητοί Βαβυλώνιοι κι οι νοητοί δαίμονες και καταδιώξετε δηλώνει πως αν ο λαός αυτός φύγει από τα χέρια μας κυνηγήστε τον κατόπιν ωσότου να τον πιάσετε αφού επειδή ο Θεός που αυτός σέβεται τον εγκατέλιπε και για τούτο δεν είναι κανείς που να τον ελευθερώσει από τα χέρια μας.

12.Αν Κύριε σε διώκει από λόγου μου η δυσωδία και βρώμα των αμαρτιών μου όμως εσύ μη μακρύνεις από λόγου μου για το έλεός σου και τούτο κι ο Ησαΐας είπε προς τους Ιουδαίους τα αμαρτήματα υμών διιστώσιν αναμέσον υμών και αναμέσον του Θεού και δια τας αμαρτίας υμών απέστρεψε το πρόσωπον αφ’ υμών του μη ελεήσαι. Μακρύνει ο Θεός όμως από τον αμαρτωλό όχι κατ΄ουσίαν επειδή Αυτός είναι απεριόριστος αλλά κατά την Πρόνοια και το ο Θεός μου εις την βοήθειάν μου πρόσχες ερμηνεύσαμε στον λθ΄/39ο και λέχτηκε τούτο και στην αρχή και του προηγούμενου ξθ΄/69ου .

13.Το εκλιπέτωσαν αναλωθήτωσαν λέχτηκε και την ψυχήν μου αντί εμέ κατά περίφραση και διαβάλλει κάθε εχθρός είτε αισθητός είτε νοητός.

Ας ενδυθούν αισχύνη κείνοι που ζητούν την πτώση μου. Και τα προστακτικά εδώ έχουν δύναμη ευκτικών αντί αισχυνθείησαν και περιβληθείησαν όπως προερμηνεύτηκε στον προλαβόντα και λέχτηκε και στον ρη΄/108ο ενδυσάσθωσαν οι ενδιαβάλλοντές μοι εντροπήν και περιβαλέσθωσαν ως διπλοϊδα αισχύνην αυτών.

14.Όταν λάβει τέλος η προσευχή μου κι έρθουν σε έργα κείνα που ζητώ από λόγου Σου Κύριε τότε θα ελπίσω ολωσδιόλου σε Σένα και θα κάνω προσθήκη σε όλη την αίνεσή Σου κι όλη είπε για να δείξει ότι δεν είναι μόνο διά λόγων αίνεση και δοξολογία Θεού αλλά και δια έργων και για τούτο είπε ο Σωτήρ όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα υμών Τον εν τοις ουρανοίς.

15.Η γλώσσα μου θα διηγείται σε όλους πώς καταδίκασες τους εχθρούς μου Κύριε και πώς με έσωσες από τα χέρια εκείνων.

16.Επειδή  προφήτης υποσχέθηκε παραπάνω να αναγγείλει στους άλλους τη δικαιοσύνη του Θεού και την παρ’ Αυτού σωτηρία έπειτα στοχάστηκε πως δεν είναι αρκετός να το κάνει και τούτου χάριν εδώ ταπεινοφρονεί λέγοντας εγώ δεν έμαθα γραμματείες και τέχνες και σοφίσματα γραμματέων και ρητόρων να μπορώ με αυτές να αναγγείλω κατ’ αξίαν και καθώς πρέπει τη δικαιοσύνη του Θεού αλλά θα εισέλθω δηλαδή θα τελειώσω την παραπάνω υπόσχεσή μου με τη δυναστεία δηλαδή με τη δύναμη και τη βοήθεια του Θεού και σ’ αυτή θαρρώντας θα επιχειρήσω τη διήγηση αυτή. Το ότι είναι περιττό αλλά και βεβαιωτικό αντί όντως δηλαδή πράγματι και αληθώς ουκ έγνων γραμματείας και μερικοί το ότι νοούν αιτιολογικό και για τούτο και ύστερα από το γραμματείας θέτουν υποστιγμή και συνάπτουν το ακόλουθο λέγοντας επειδή εγώ δεν ξέρω γραμματείες για τούτο εισελεύσομαι εν δυναστεία Κυρίου κι άλλοι πάλι γραμματείες λένε τις παραγγελίες των Γραμματέων που παράγγελαν στο λαό να έρχονται τρεις φορές το χρόνο στα Ιεροσόλυμα και στο ναό στα Ιεροσόλυμα και εγώ επομένως θα εισέλθω στο ναό του Θεού παρακινούμενος όχι από την παραγγελία τους αλλά από τη δύναμη του Θεού.

Δε θα λησμονήσω Κύριε τη δικαιοσύνη Σου αυτή αλλά πάντοτε θα την ενθυμούμαι και μόνον είπε το Θεό ο προφήτης για να φανερώσει ότι μόνος ο Θεός θα κρίνει δίκαια ανάμεσά του και των εχθρών του κι όχι κανείς άλλος και για τούτο λέει θα ενθυμηθώ όχι δικαιοσύνη ανθρώπου αλλά τη δικαιοσύνη Εσένα μοναχού Κύριε.

17.Κι αυτά τα λόγια λέγονται εκ μέρους του πάλι και σχήμα υπερβατό είναι στα ρητά αυτά που εξομαλύνεται έτσι: ο Θεός μου απαγγελώ τα θαυμάσιά Σου ά εδίδαξάς με εκ νεότητός μου και μέχρι του νυν. Θαυμάσια όσα είναι γραμμένα στα βιβλία της ΠΔ που ο Θεός θαυματούργησε για τη σωτηρία του λαού των Ιουδαίων κι όσα θαυματούργησε στις μέρες του προφήτη.

18.Το έσχατο πρεσβείο και αξίωμα ανθρώπου τα γηρατειά από τα οποία και πρεσβύτερος ο γέροντας ονομάζεται κι όποιος φυλαχτεί και δεν εγκαταλειφθεί από το Θεό έως τα γεράματά του αυτός είναι φανερό πως δε θα εγκαταλειφθεί αλλά θα φυλαχτεί από το Θεό και έως τέλους της ζωής του και άλλοτε το έως αόριστο κατά το ιδίωμα της ΑΓ ώστε να συνεννοείται μαζί με αυτό και το εξής του χρόνου διάστημα.

Βραχίων Θεού η δύναμή Του επειδή εκεί η δύναμη των χεριών στα μπράτσα όπως κι αλλαχού είπε –μγ΄/43ο- και γενεά ερχομένη των εθνικών δηλαδή των χριστιανών που έμελε να έρθει στον καιρό της ενανθρωπήσεως του Χριστού όπως είπε και στον κα΄/21ο αναγγελήσεται τω Κυρίω γενεά η ερχομένη και μερικοί έχουν έως ού απαγγελώ και έως άν απαγγείλω.

19.Από κοινού εδώ εννοείται το έως ου απαγγείλω δηλαδή έως ου να διηγηθώ τη δυναστεία Σου δηλαδή τη δύναμή Σου που παραπάνω είπε βραχίονα και τη δικαιοσύνη Σου την έως των υψίστων φθάνουσα κατά έλλειψη ή καθ’ υπερβατό την έως των υψίστων δικαιοσύνη Σου και ύψιστα οι ουρανοί αφού έως των ουρανών έφτασε η δικαιοσύνη Σου επειδή οι ουράνιες δυνάμεις έμαθαν γι’ αυτήν και συγχαίρουν και τα ακόλουθα λέγονται πάλι εκ προσώπου του λαού.

Το ά εδώ λαμβάνεται αντί του πόσα δηλαδή πόσα μεγαλεία μου εποίησες Κύριε αφού ηθικώς και θαυμαστικώς πρέπει να αναγινώσκεται και μερικοί θέτοντας τελεία στιγμή ύστερα από το την δικαιοσύνην Σου ο Θεός ενώνουν με το έως των υψίστων με το ά εποίησάς μοι μεγαλεία πως δηλαδή οι μεγαλοπρέπειες και ευεργεσίες που μου έκανες Κύριε ανέβηκαν δια του θαυμασμού έως τις ουράνιες δυνάμεις αφού Εσύ με τίμησες με τη δική Σου εικόνα και με κατέστησες βασιλέα των επί της γης και τρέφεις και σκέπεις και φυλάς και λυτρώνεις από κινδύνους και όσα άλλα τέτοια.

Ποιος άλλος είναι όμοιός Σου Κύριε; Ουδείς.

20.Και το όσες θλίψεις μου έδειξες ηθικώς πρέπει να αναγινώσκονται όπως το παραπάνω δηλαδή θαυμαστικώς αντί του πόσες θλίψεις κι έπειτα ακολούθως να αναγινώσκονται τα άλλα δηλαδή πως πολλές όντως και βαρείες μου έδειξες γιατί όχι μόνο λέει ευεργετήθηκα Κύριε αλλά και κακώθηκα και ευεργετήθηκα από τη δική Σου αγαθότητα αλλά κακώθηκα και θλίβομαι από την πονηρία μου.

Συ Κύριε επέστρεψες σε μένα που πρότερα αποστράφηκες και επέστρεψες σε μένα Κύριε δια της μετανοίας και με ζωοποίησες ελευθερώνοντάς με από το φανερό θάνατο αφού συνήθεια είναι στην ΑΓ να ονομάζει θάνατο τις μεγάλες θλίψεις και ζωή την ελευθερία από αυτές.

Αβύσσους της γης και Άδη και λάκκο και μνήμα και τα όμοια συνηθίζει η ΑΓ να ονομάζει τα βάθη των πειρασμών γιατί έτσι και δια του Ιεζεκιήλ είπε ο Θεός προς τους αιχμαλώτους Ιουδαίους ιδού εγώ ανοίγω τα μνήματα υμών και ανάξω υμάς εκ των μνημάτων υμών και εισάξω υμάς εις την γην του Ισραήλ.

21.Αυτά τα λόγια αρμόζουν μόνο στο λαό των χριστιανών τον οποίο πλανώμενο μέσα στην αγνωσία και ειδωλολατρεία επέστρεψε ο Χριστός στη θεογνωσία και τον παρακίνησε στην αιώνια σωτηρία αλλά και τον παρηγόρησε λέγοντας δεύτε πρός με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω υμάς. Κι αφού πέθανε Αυτός κατά τη φύση της σαρκός πάλι τον ανέβασε ο Χριστός από τους τάφους γιατί ζωοποίησε το νεκρωμένο Του σώμα και αναστάς και απαθανατίσας Αυτό με τη δύναμη της αναστάσεώς Του έτσι χαρίζοντας από τώρα δια της πίστεως σε όλους τους άξιους την ανάσταση αυτή και τούτο φανερό γίνεται από τη φαινόμενη αναδίπλωση και παλιλλογία που μεταχειρίζεται εδώ ο προφήτης η οποία δε γράφηκε περιττώς και ασκόπως παρά με σκοπό να φανερώσει το νόημα αυτό και το επίρρημα πάλιν που πρόσθεσε εδώ φανέρωσε και την παραλλαγή και διαφορά που έχει το παραπάνω κι εκ των αβύσσων της γης ανήγαγές με από τούτο που γράφεται εδώ.

22.Περιττός εδώ ο σύνδεσμος γαρ καθώς κι αλλού προείπαμε και λέει ότι εγώ θα ευχαριστήσω εν λαοίς πολλοίς κι όχι σε ένα μόνο λαό επειδή όχι μόνο στον ιουδαϊκό λαό αλλά και τους εξ εθνών λαούς έμελλε ο προφήτης δια του παρόντος να δοξολογεί και να ευχαριστεί το Θεό και τούτο φανερότερα είπε στο τέλος του ιζ΄/17ου έτσι δια τούτο εξομολογήσομαί Σοι εν έθνεσι Κύριε.

Σκεύη ψαλμού τα διάφορα μουσικά όργανα με τα οποία λέει πως θα εξομολογείται δηλαδή ευχαριστεί την αλήθεια του Θεού και αναγωγικώς σκεύη ψαλμού οι χριστιανοί των οποίων άρμοσε τις ψυχές και ένωσε ο προφήτης ψάλλοντας πάντοτε στο Θεό δι’ αυτών από κοινού νοούμενου κι εδώ του εξομολογήσομαί με δοτική όπως παραπάνω και να πει την αλήθεια Σου αυτός όμως αδιαφόρως συνέταξε τούτο με αιτιατική λέγοντας θα ευχαριστώ την αλήθειά Σου Κύριε δηλαδή ότι είσαι Θεός αληθής όχι μόνο κατά την ουσία αλλά και κατά τις υποσχέσεις και τα λόγια Σου.

Τούτο είναι εξήγηση του παραπάνω γιατί σκεύος δηλαδή όργανο ψαλμού κι η κιθάρα κι από αυτή φανέρωσε και τα λοιπά μουσικά όργανα και κιθάρα ονομάζει το βασιλικό όργανο με το οποίο έψαλλε τους ψαλμούς του όπως τους έψαλλε και με το όργανο του ψαλτηρίου και μπορούν να αρμόσουν και σε μας αυτά και σκεύη ψαλμού θα νοήσουμε το στόμα και τα χείλη και τη γλώσσα και όσα όργανα φωνής του ανθρώπου ενώ κιθάρα την ψυχή. Και άγιος του Ισραήλ ο αγιάζων τον Ισραήλ Θεός και λέγεται και ο Θεός άγιος και ο άνθρωπος γιατί ο Θεός είναι που αγιάζει ενώ ο άνθρωπος αγιάζεται και αγιαζόμενος και ο Θεός κατά φύση άγιος ενώ ο άνθρωπος κατά θέση δηλαδή κατά μετοχή κι ότι τούτο είναι αληθινό μαρτυρεί ο απόστολος λέγοντας περί Χριστού Ός εγενήθη ημίν σοφία από Θεού δικαιοσύνη τε και αγιασμός και απολύτρωσις γιατί έγινε σοφία στους σοφιστές και δικαιοσύνη στους δικαιωμένους και αγιασμός και απολύτρωση στους αγιαζόμενους και απολυτρούμενους.

23.Χείλη Δαβίδ μπορούν να νοηθούν αλληγορικώς οι χριστιανοί τους οποίους μεταχειριζόμενος ως χείλη ψάλλει διαμέσου αυτών στο Θεό και θα ψάλλει σε Σένα κι η ψυχή μου δηλαδή εγώ τον οποίο λύτρωσες από τους ορατούς και αοράτους εχθρούς.

24.Για το όλην την ημέραν πολλές φορές είπαμε πως δηλώνει πάντοτε και πρέπει αναγνώστη να το έχεις σε ενθύμηση και λέει πως η γλώσσα μου θα μελετήσει δηλαδή θα λαλήσει τη δικαιοσύνη Σου Κύριε την οποία έκανες με το να καταδικάσεις τους εχθρούς μου.

Θα κάνω λοιπόν κείνα που υποσχέθηκα παραπάνω όταν τελείως ελευθερωθώ από τους εχθρούς κι η δικαιοσύνη του Θεού προειπώθηκε ενώ οι ζητούντες τα κακά μοι αντί του οι ζητούντες την πτώση μου όπως προερμηνεύτηκε στον λζ΄/37ο.

ΨΑΛΜΟΣ ΟΑ΄-71

Εις το τέλος εις Σολομώντα ψαλμός τω Δαβίδ.

Αυτός δεν είναι του Σολομώντα αλλά δεν αρμόζει και σ’ αυτόν επειδή ούτε έμεινε μαζί με τον ήλιο παρά πέθανε ούτε ήταν πρωτύτερα από τη σελήνη ούτε κατακυρίευσε τα πέρατα της γης ούτε το όνομά του προ του ηλίου αλλά επειδή το όνομά του θέλει να πει ειρηνικός αφού είπε ο Θεός δια του Νάθαν στο Δαβίδ Σολομών το όνομα αυτώ ειρήνην δώσω εν ταις ημέραις αυτού και για τούτο είναι φανερό ότι λέχθηκε στο Χριστό ο παρών ο οποίος είναι Η ειρήνη καθώς λέει κι ο απόστολος Χριστός εστίν η ειρήνη ημών ο ποιήσας τα αμφότερα έν ο και το μεσότοιχο του φραγμού λύσας αυτό το ίδιο θα φανερώνουν και τα κατά μέρος ρητά του παρόντος.

1.Επειδή ο προφήτης προθεώρησε τα περί ενανθρωπήσεως του Χριστού για τούτο παρακαλώ το Θεό να δοθούν στο Χριστό ως άνθρωπο κείνα τα αξιώματα που είχε καθό Θεός γιατί έτσι κι ο Χριστός είπε περί του Πατρός ότι την κρίσιν πάσαν δέδωκε τω Υιώ και πάλι εδόθη μοι πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης. Βασιλέα εδώ και Υιό βασιλέως κάλεσε το Χριστό ως Θεό και Θεού Υιό εκ του παμβασιλέως γεννηθέντα Θεό και κρίμα την κρίση της οποίας ερμηνευτικό η δικαιοσύνη γιατί ο Χριστός ήταν κριτής δίκαιος ως Θεός κι έλαβε τούτο και ως άνθρωπος παρά του Πατρός αφού είπε ο ίδιος Εγώ κατεστάθην βασιλεύς υπ’ Αυτού. Μπορεί να λέγεται και κατά το ανθρώπινο βασιλεύς ο Χριστός επειδή κατάγεται από βασιλική φυλή κι επειδή ονομάστηκε Χριστός αφού χριστοί κι οι βασιλείς ονομάστηκαν ως κεχρισμένοι υπό Θεού. Βασιλέως υιός ο Χριστός επειδή ήταν του Δαβίδ του βασιλέως υιός κατά το ανθρώπινο βίβλος γενέσεως Ιησού Χριστού υιού Δαβίδ.

2.Τούτο είναι αιτία της παραπάνω ευχής δηλαδή να δώσει ο Θεός το κρίμα Του στο Χριστό δηλαδή για να κρίνει το λαό τους χριστιανούς δηλαδή. Λαό Σου είπε γιατί ο λαός του Υιού αυτός είναι λαός και του Πατρός και τους ίδιους χριστιανούς ονομάζει και φτωχούς του Θεού επειδή πτώχευσαν για το Χριστό και δικαιοσύνη Θεού θα νοήσεις τη μέλλουσα κρίση κατά την οποία θα αποδώσει εκάστω τα προς αξίαν και τούτο φανερώνει προσθέτοντας το εν κρίσει και μέλλει και να κρίνει τους χριστιανούς ο Χριστός μαζί και το διάβολο και τους Ιουδαίους και τους άλλους εχθρούς της πίστεως. Άλλοι λένε ότι λαό ονομάζει τον ιουδαϊκό που ήταν κάποτε λαός του Θεού και φτωχούς το νέο λαό τον εξ εθνών που ήταν φτωχός από θεογνωσία και αρετή καθώς κ αλλαχού είπε γι’ αυτόν ο προφήτης και εγένετο Κύριος καταφυγή τω πένητι –θ΄/9ος – και γιατί θεληματικώς ήταν ο λαός των εθνικών φτωχός για το Χριστό. Θα κρίνει λοιπόν όλους αυτούς ο Χριστός και τους απίστους θα καταδικάσει δικαίως ενώ τους πιστούς και εναρέτους θα δικαιώσει.

3.Με σχήμα προσωποποιίας προστάζει εδώ να λάβουν από το Χριστό ειρήνη και τα όρη να έχουν ειρηνική δίαιτα αποβάλλοντας τους φιλοπόλεμους δαίμονες που λάτρευαν στα όρη και τα βουνά προστάζει να υποτάσσονται δικαίως στους χριστιανούς ως δούλους του Κτίστου αυτών. Διαμέσου των ορέων και των βουνών ως υψηλοτέρων μερών της γης και περίλαβε ο προφήτης κι όλη τη γη στην οποία έμελλαν να κατοικούν οι ασκητές και αναχωρητές και οι στρατιώτες του Χριστού αλλά και όρη θα νοήσεις και βουνούς τους Αρχαγγέλους ως υπερέχοντας των Αγγέλων κατά την τάξη και βουνούς τους Αγγέλους ως κατωτέρους των Αρχαγγέλων γιατί κι οι Άγγελοι κι οι Αρχάγγελοι είναι ανώτεροι από τα γήινα καθώς ανώτερα από τη γη τα όρη και τα βουνά αφού τούτους τους Αρχαγγέλους και Αγγέλους παρακινεί να ειρηνεύουν στο εξής με το λαό του Χριστού και να φέρονται σ’ αυτόν με δικαιοσύνη καθότι αυτός είναι κληρονομιά του Δεσπότη Χριστού αφού προ της ενανθρωπήσεως του Χριστού οι Άγγελοι και Αρχάγγελοι ήταν εχθροί και πολέμιοι με το λαό του Θεού δηλαδή με τα έθνη για την ασέβεια και απιστία αυτών αλλά και όρη λέγονται οι βασιλείς και άρχοντες επειδή πολλοί και βασιλείς και άρχοντες ήρθαν στην πίστη του Χριστού ειρηνεύοντας και μεταχειριζόμενοι το λαό του Χριστού με δικαιοσύνη.

4.Πτωχούς του λαού ονομάζει ο προφήτης τους παχύτερους στο νου από τους Ιουδαίους που ήταν πτωχοί από σύνεση επειδή παρέμεναν μόνο στο ψιλό γράμμα του νόμου και των προφητών και δε μπορούσαν να εγκύψουν στον κρυμμένο στο γράμμα πλούτο του Πνεύματος και υιούς πενήτων οι πιστοί στο Χριστό εθνικοί των οποίων γονείς ήταν πένητες κατά την ευσέβεια και αρετή αφού δεν είχαν τον πλούτο της αληθείας και θεογνωσίας αλλά και υιούς πενήτων οι μαθητές πρέπει να νοηθούν των αποστόλων χριστιανοί επειδή οι απόστολοι ήταν κατά το φαινόμενο ψαράδες και ευτελείς και τους φτωχούς λοιπόν από σύνεση Ιουδαίους θα κατακρίνει ο Χριστός ως απιστήσαντες ενώ τους εθνικούς θα σώσει ως πιστούς Του.

O Xριστός θα έρθει και θα ταπεινώσει τον συκοφάντη δηλαδή το διάβολο που πρώτο συκοφάντησε τον ίδιο το Θεό επειδή είπε στην Εύα ότι ο Θεός για φθόνο τους εμπόδισε να μη φάνε από το ξύλο της γνώσεως αλλά και όλους τους ανθρώπους συκοφαντεί και διαβάλλει και από αυτό και ονομάστηκε διάβολος φερωνύμως κατά τα έργα του.

5.Θέλοντας λοιπόν ο προφήτης να φανερώσει το άναρχο και ατελεύτητο του Χριστού κατά τη θεότητα τα συγκρίνει με τους μεγάλους φωστήρες επειδή δεν εύρισκε στην ορατή κτίση άλλες εικόνες και ομοιώσεις λαμπρότερες και πολυχρονιότερες από τον ήλιο και τη σελήνη και λέει συμπαραμενεί με τον ήλιο δηλαδή θα είναι ο Χριστός όσο κι ο ήλιος κι είναι ιδίωμα και τούτο της ΑΓ να ορίζει έως σε κάποιο χρόνο και μετά ταύτα το διάστημα του χρόνου να μην αρνείται αλλά να το αφήνει αδιόριστο καθώς και σε άλλους ψαλμούς θα πούμε περί τούτου πλατύτερα. Κι έτσι δηλώνεται το ατελεύτητο της θεότητος του Χριστού για το άναρχο λέγοντας ότι ήταν ο Χριστός προτού να γίνει η σελήνη και το γενεάς γενεών αντί εις διαστήματα διαστημάτων δηλαδή σε άπειρα διαστήματα αφού γενεά το διάστημα χρόνου όσο μπορεί να ζήσει ένα γένος ανθρώπου δηλαδή ο άνθρωπος. Ήλιος κι η θεότητα επειδή κείνο που είναι ο ήλιος στα αισθητά τούτο κι ο Θεός στα νοητά με τη θεότητα συμπαραμένοντας και η ανθρωπότητα του Χριστού που άπαξ ενώθηκε μαζί Του καθ’ υπόσταση και ποτέ πια δε θα χωριστεί από αυτήν κι έπειτα σελήνη η εκκλησία του Χριστού και των χριστιανών έμπροσθεν της οποίας και προ προσώπου της ίσταται ο Χριστός εις γενεάς γενεών δηλαδή πάντοτε και καθώς η σελήνη φωτίζεται αισθητώς από τον ήλιο έτσι και η εκκλησία το νοητό φως από τον ήλιο της δικαιοσύνης Χριστό φωτίζοντας όσους βρίσκονται στη νύχτα της αγνωσίας και δείχνοντας την οδό στους πλανημένους.

6.Mε τα λόγια αυτά δηλώνει το απόκρυφο της σαρκώσεως του Θεού Λόγου που κατέβηκε χωρίς να αισθανθεί κανείς στην κοιλιά της Παρθένου γιατί κι η βροχή κατεβαίνει στο ποκάρι των μαλλιών –πόκος είναι όγκος μαλλιού προβάτων- χωρίς κανένα χτύπο κι αίσθηση ακοής κι ομοίως και η σταγόνα πέφτει στη γη ανεπαισθήτως χωρίς να δείξει σημάδι σ’ αυτήν και σταγόνα η σταλαγματιά που πέφτει από τα νέφη προτού να κινήσει η βροχή που κατεβαίνει κάποτε κάποτε και μια μια.

7.Θα ανατείλει στις μέρες του Χριστού δικαιοσύνη και πλήθος ειρήνης γιατί όταν ο Χριστός γεννήθηκε τότε οι διάφοροι τοπαρχίες των εθνών σε μια μοναρχία των Ρωμαίων ενώθηκαν εξήθε δόγμα παρά Καίσαρος Αυγούστου απογράφεσθαι πάσαν την οικουμένην και τότε λοιπόν μεταχειρίζονταν δικαιοσύνη κι ειρήνη αναμεταξύ τους οι πόλεις κείνες που ήταν προ του Χριστού πολέμιες επειδή τις διοικούσε μια βασιλεία. Ανταναίρεση δηλαδή αναίρεση της σελήνης ονομάζει την παύση της σελήνης που μέλλει να γίνει στη συντέλεια του κόσμου ο ήλιος σκοτισθήσεται και η σελήνη ου δώσει το φέγγος αυτής με περιττή την πρόθεση αντί καθώς και στον ζ΄/7ο ερμηνεύοντας το ει ανταπέδωκα τοις ανταποδιδούσι μοι κακά. Αν και σε όλους τους ανθρώπους δε θα παραμείνει δικαιοσύνη κι ειρήνη έως της συντελείας του κόσμου όμως και τότε σε πολλές πόλεις θα σώζεται ειρήνη επειδή εδώ δε μιλά για ειρήνη καθολική και παγκόσμια και δικαιοσύνη. Αλλά ανατελεί δικαιοσύνη και ειρήνη προς το Θεό καθότι στις μέρες του Χριστού δικαίως δηλαδή αξίως θα προσκυνηθεί η μακαρία Τριάς της μιας Θεότητος δηλαδή ο Τρισυπόστατος Θεός και ειρήνη των ουρανίων και επιγείων θα γίνει που και τα δυο θα διατηρηθούν μέχρι της συντελείας του κόσμου.

8.Θάλασσα και θάλασσα τόσο ο Α. ωκεανός όσο και ο Δ. για το πολύ πλήθος των υδάτων που έχουν αφού αυτοί είναι τα άκρα της οικουμένης κατά το μήκος. Κι ομοίως και τον αρκτικό και Β. ωκεανό και το Ν. που είναι άκρα της οικουμένης κατά το πλάτος επειδή όπως λένε ο ωκεανός κύκλω περιέχει όλη τη γη και την κάνει σα νήσο.

Κείνο που δηλώνει ο παραπάνω στίχος το ίδιο δηλώνει κι αυτός επειδή κείνα που είπε παραπάνω θάλασσες αυτά λέει εδώ ποταμούς γιατί αυτοί είναι μέρη του ωκεανού σαν ποταμού. Κι άκρα της οικουμένης από Α. ο ανατολικός ωκεανός κι από τη Δ. ο δυτικός κι από το Β. ο βόρειος και από Ν. ο νότιος ώστε να πει από ποταμών έως ποταμών. Αλλά και ποταμός ο Ιορδάνης πληθυντικώς αντί ενικού προφερόμενος κατά το ιδίωμα της εβραϊκής γλώσσας επειδή από τον Ιορδάνη ποταμό άρχισε ο Χριστός να κυρεύει τους πιστούς Του όταν το Πανάγιο Πνεύμα κατήλθε σ’ Αυτόν και ο Πατήρ μαρτύρησε Αυτόν άνωθεν.

9.Δυο γένη Αιθιόπων καθώς προείπαμε στον ξθ΄/69ο γιατί άλλοι κατοικούν στην Α. κι άλλοι στη Δ. κι αν τα ακρότατα έθνη τους θα προσκυνήσουν στο Χριστό βέβαια θα προσκυνήσουν και τα έθνη που κατοικούν στο μέσο της γης. Αιθίοπες όμως κι οι δαίμονες επειδή ως τέτοιοι φαίνονται για το σκοτεινό τους και ζοφώδες αλλά στους αισθητούς το προπεσούνται νοείται αντό προσκυνήσουσι ενώ στους νοητούς αντί κρημνισθήσονται και ταπεινωθήσονται και καταγωνισθήσονται.

Οι εχθροί λοιπόν του Χριστού Ιουδαίοι θα κατασφαχτούν γιατί κείνοι που σφάζονται δαγκώνουν τη γη από ανυπόφορο πόνο και ανάγκη. Οι πολεμούντες στο κήρυγμα του ευαγγελίου επίσης εδώ νοούνται που θα μεταβληθούν και το έδαφος των ιερών ναών του Χριστού θα καταφιλήσουν κι εχθροί κι οι δαίμονες που θα ριχτούν κάτω στη γη από τους ευσεβείς και τόσο θα πατηθούν από αυτούς ώστε να φαίνονται πως γλείφουν τη γη αφού δε θα μπορούν πλέον να σηκωθούν.

10.Θαρσείς την Καρχηδόνα ονομάζουν που ήταν πρώτη πόλη της Λιβύης και Σαβά πόλη της Ινδίας και ευδαίμονος Αραβίας η πλέον περιφανής κι ονομαστή. Ενθυμήθηκε λοιπόν ο προφήτης τις πλέον ονομαστές βασιλείες του καιρού του και διαμέσου τους φανέρωσε και τις άλλες καθώς τούτο δήλωσε και με τα ακόλουθα λόγια ονομάζοντας πάντα τα έθνη όλες ομού τις βασιλείες του κόσμου καθώς προείπαμε στον ξζ΄/67ο ήξουσι πρέσβεις εξ Αιγύπτου και Αιθιοπία προφθάσει χείρα αυτής τω Θεώ ενώ νήσους εδώ ονομάζει όλες που βρίσκονται μέσα στη θάλασσα κι αληθώς κάθε έθνος έφερε δώρα στο Χριστό κι άλλο πρόσφερε ναούς κι αφιερώματα κι άλλο αρετές και το ένα έφερε δώρα αισθητά κι άλλο δώρα νοητά.

11.Όλοι λένε οι βασιλείς θα προσκυνήσουν στο Χριστό ακόμα κι αν δεν Τον προσκύνησαν ακόμα όλοι και από κάθε έθνος θα προσκυνήσουν το Χριστό καθώς προείπαμε στον ξζ΄/67ο κι ομοιάζει με το ρητό κείνο που είπε ο Ιακώβ περί του Χριστού και Αυτός προσδοκία εθνών.

12.Πτωχό και πένητα ονομάζει τον εξ εθνών λαό των χριστιανών καθώς είπαμε και στο λθ΄/39ο ερμηνεύοντας το εγώ πτωχός ειμί και πένης και στον θ΄/9ο και δυνάστη ονομάζει το διάβολο επειδή καταδυνάστευσε πάλαι τους ανθρώπους κι άλλως φοβερίζει τους δυνάστες και τυράννους με τα λόγια αυτά για να συσταλθούν επειδή κι ο Θεός βοηθά τους κατατυραννούμενους και καταδικάζει τους κατατυρρανούντες.

13.Τα ίδια που είπε παραπάνω λέει κι εδώ πτωχό και πένητα ονομάζοντας το λαό των χριστιανών εξ εθνών και πτωχό πάλι λέει το λαό τον εξ Ιουδαίων επειδή κι έπεσε από τον πλούτο που είχε της βοηθείας του Θεού και πένητα ονομάζει τον εθνικό λαό των χριστιανών αφού και τους δυο λαούς ελέησε ο Χριστός και για τους δυο έγινε άνθρωπος αλλά τους Ιουδαίους παραίτησε επειδή κι αυτοί δε δέχτηκαν το Χριστό ενώ τα έθνη που προσέδραμαν με πίστη το Χριστό και τα έσωσε. Αλλά ο Χριστός λυτρώνει και κατά άλλο τρόπο από κάθε πειρασμό και συμπονεί και σώζει κείνους τους χριστιανούς που θα γίνουν πτωχοί και πένητες για την αγάπη Του.

14.Με τον τόκο φανέρωσε ο προφήτης τη φιλαργυρία που είναι χειρότερα από όλα τα πάθη έπειτα με το όνομα της αδικίας συμπεριέλαβε καθολικώς κάθε αμαρτία γιατί όποιος αμαρτάνει αυτός και αδικεί και τον εαυτό του μόνο ή και τον αδελφό του κι από τις αμαρτίες αυτές μας λύτρωσε ο Χριστός τους χριστιανούς διαμέσου των ζωοποιών Του εντολών αφού αυτές οι χριστιανοί εργαζόμενοι λείπουν από κάθε αμαρτία.

Και αληθώς τόσο έντιμο το όνομα του Χριστού στους χριστιανούς ώστε που είναι αρκετό σ’ αυτούς προς ευγένεια να ονομάζονται χριστιανοί αντί δια κάθε άλλο αξίωμα.

15.Το ζήσεται μερικοί λένε πως είναι ένα και το αυτό με το ού της βασιλείας ουκ έσται τέλος επειδή και θα ζήσει ο Χριστός πάντοτε σε μένα όμως φαίνεται πως προφητεύει την εκ νεκρών ανάσταση του Χριστού ότι Αυτός αποθανών πάλι θα αναζήσει.

Η Αραβία είχε παλιά πολύ και κάλλιστο χρυσάφι η οποία για τούτο Ευδαίμων ονομάζονταν κοντά στους άλλους κοντά στους Έλληνες Χρυσή κι αινιγματωδώς φανερώνει με την Αραβία την ονομαστή κατά το χρυσίο πως κάθε χώρα θα προσφέρει δώρα χρυσά και αφιερώματα στους ναούς και τις εκκλησίες του Χριστού κι άλλωστε και πρώτοι οι Άραβες δέχτηκαν την πίστη του Χριστού διαμέσου του Παύλου καθώς αυτός επιστέλλοντας στους Γαλάτες λέει ότε ευδόκησεν ο Θεός αποκαλύψαι τον υιόν αυτού εν εμοί ίνα ευαγγελίζωμαι αυτόν εν τοις έθνεσι ευθέως ου προσανεθέμη  σαρκί και αίματι ουδέ ανήλθον εις Ιεροσόλυμα προς τους προ εμού αποστόλους αλλά απήλθον εις Αραβίαν.

Οι χριστιανοί θα προσευχηθούν περί της σωτηρίας τους που δίδεται παρά του Χριστού ώστε ο Χριστός να αντιλαμβάνεται και να τους βοηθεί κι αυτοί να σώζουν δια του Χριστού τον εαυτό τους και μερικοί πάλι αναφέρουν το ρητό στους προφήτες πως αυτοί προγινώσκουν την έλευση του Χριστού στους ανθρώπους παρακαλώντας τον Πατέρα να στείλει Αυτόν το γρηγορότερο για να αφανίσει την τυραννία του διαβόλου κι όλη τη μέρα δηλαδή πάντοτε θα δοξολογούν το Χριστό οι χριστιανοί.

16.Ο Χριστός θα γίνει στηριγμός στη γη δηλαδή στους κατοικούντες τη γη στερεώνοντάς τους που σαλεύονται από το διάβολο και το επ’ άκρων των ορέων δηλώνει ότι ο Χριστός θα γίνει στηριγμός έως τα άκρα των βουνών και τούτο προστέθηκε για τους αγωνιστές και ασκητές που κατοικούν στα άκρα των βουνών επειδή κι εκείνους ο Χριστός στηρίζει.

Το βουνό του Λιβάνου εδώ αναφέρει για το πολύ ύψος που έχει γιατί υψηλότατο είναι από όλα τα βουνά της Παλαιστίνης και για να δείξει μ’ αυτό πως ο καρπός του Χριστού δηλαδή η διδασκαλία του ευαγγελίου θα αυξήσει πολύ αλλά και ειδωλολατρεία μπορεί να νοηθεί Λίβανος επειδή εκεί ήταν παλιά γεμάτο από είδωλα και ο καρπός του Χριστού δηλαδή το κήρυγμα του ευαγγελίου νίκησε την ειδωλολατρεία και την απέκρυψε.

Τον εκ πόλεως αορίστως είπε για να φανερώσει πως από κάθε πόλη εξάνθησαν και βλάστησαν χριστιανοί σαν χόρτος για το πλήθος τους και την αύξηση και πόλη κι η εκκλησία ως δεδοξασμένα ελαλήθη περί Σου η πόλις του Θεού –πζ΄/87ος - και μερικοί νοούν και την Ιερουσαλήμ Πόλη ξεχωριστέα από όπου εξάνθησαν οι απιστήσαντες Ιουδαίοι και γρήγορα μαράθηκαν σαν τα χορτάρια αφού αυξήθηκε το κήρυγμα του ευαγγελίου.

17.Τούτο το ρητό είναι φανερό από τα πράγματα γιατί το όνομα Χριστός ή Ιησούς ευφημείται και δοξάζεται πάντοτε από όλους τους χριστιανούς που βρίσκονται σε όλα τα μέρη του κόσμου.

Το όνομα λοιπόν του Χριστού κατά τη θεότητα ο Ών δηλαδή που δηλώνει Εκείνον που υπάρχει πάντοτε καθώς ο ίδιος ονόμασε έτσι τον Εαυτό Του όταν φάνηκε στο Μωυσή στη βάτο τούτο το όνομα διαμένει προ της δημιουργίας του ηλίου και αν πεις και το όνομα Χριστός προ του ηλίου θα νοήσεις αντί του υπέρ τον ήλιον δηλαδή περισσότερο από τον ήλιο επειδή ο ήλιος στη συντέλεια του κόσμου πέφτει και σκοτίζεται κι ομοίως και τα λοιπά άστρα ενώ το όνομα Χριστός αυτό μένει αδιάπτωτο και λαμπερό και σε όλους γνωστό.

Το ευλογηθήσονται θα πει αγιασθήσονται και χαριτωθήσονται γιατί εμείς οι πιστοί ονομαζόμαστε χριστιανοί με το όνομά Του δοξαζόμενοι και τούτο υποσχέθηκε και στον Αβραάμ ο Θεός πως θα ευλογηθούν στο σπέρμα Του όλα τα έθνη και ευλογηθήσονται εν τω σπέρματί Σου πάντα τά έθνη της γης και ο απόστολος λέει ότι το σπέρμα τούτο του Αβραάμ ο Χριστός είναι και για τούτο και όλα τα έθνη θα ευφημήσουν Αυτόν και φυλές ονομάζει τις γενεές των ανθρώπων.

18.Ιδού φανέρωσε εδώ κρυμμένο ο θείς προφήτης γιατί Θεό ανακηρύσσει τον Χριστό και Θεό του Ισραήλ για να δείξει ότι ο Χριστός αυτός είναι και του Ισραήλ Θεός που θαυματούργησε και τα παλιά εκείνα θαυμάσια για τον προπάτορα των Ιουδαίων Ισραήλ και το μόνος πρόσθεσε όι προς διαφορά του Υιού ή του Πνεύματος αλλά προς διαφορά των ψευδώνυμων θεών.

19.Δόξα του Χριστού η ενανθρώπησή Του και τα παθήματά Του κατ’ αυτήν γιατί δια τούτων δοξάστηκε κοντά στους πιστούς πως Θεός Ών έπαθε για μας αυτά και όνομα της ενανθρωπήσεώς Του ο Χριστός γιατί Χριστός δηλώνει Θεό και άνθρωπο Ο οποίος και σε τούτον τον αιώνα ευλογείται και στο μέλλοντα όταν δε θα είναι κανείς να Τον βλασφημεί. Κι αφού λοιπόν όλοι και άνθρωποι και δαίμονες υποταγούν στο Χριστό εμείς μπορούμε να πούμε ότι το όνομα της δόξης Αυτού λέγεται περιφραστικώς αντί Αυτού και το όνομα της δόξης αντί το ένδοξο.

Το ρητό αυτό προφητεύει τη πίστη όλων των εθνών στο Χριστό γιατί έτσι και πρός το Μωυσή είπε ο Θεός ζω Εγώ και Ζων το όνομά Μου και εμπλήσει η δόξα Κυρίου πάσαν την  γην και τούτο και ο Ησαϊας άκουσε όταν φώναζαν τα Σεραφείμ λέγοντας Άγιος άγιος άγιος Κύριος Σαβαώθ πλήρης πάσα η γη της δόξης Αυτού και δυο φορές είπε γένοιτο καθώς και στο τέλος του μ΄/40ού ερμηνεύτηκε επειδή κι εδώ τελειώνει το δεύτερο τμήμα δηλαδή βιβλίο του ψαλτηρίου.

ΨΑΛΜΟΣ ΟΒ΄-72

1.Εξέλιπον οι ύμνοι Δαβίδ υιού Ιεσσαί. Ψαλμός τω Ασάφ.

Έχουμε αποδείξει ότι όλοι οι ψαλμοί είναι του προφητάνακτος αλλά τότε πώς εδώ λέει ότι εξέλιπον; Κι αποκρινόμαστε ότι οι ύμνοι εξέλιπαν του προφήτη αλλά όχι κι οι ψαλμοί γιατί κι από αυτούς που έγραφε άλλους υμνολογούσε το Θεό με τη νάβλα και την κιθάρα του κι άλλους έδινε σε πρωτοψάλτες να τους μελωδούν εκείνοι καθώς και τον παρόντα και τους ακόλουθους ένδεκα έδωσε σε άλλους ψαλτωδούς καθώς προείπαμε. Το εξέλιπον δηλώνει ότι οι ακόλουθοι ψαλμοί δεν υμνολογήθηκαν από τον προφήτη κι ας συνεγράφησαν από τον ίδιο αλλά πρέπει να θαυμάζουμε πώς η θεία χάρη του Πνεύματος χάρισε με τους ψαλμούς διάφορα γιατρικά στα διάφορα πάθη των ανθρώπων καθώς και τώρα έκανε στον παρόντα αφού ο παρών αποβλέπει και γιατρεύει κείνους τους μικρόψυχους που σκανδαλίζονται για τα ακατάληπτα κρίματα του Θεού δηλαδή πώς ο Θεός υποφέρει τους κακούς ανθρώπους που ευτυχούν και παραβλέπει τους καλούς που δυστυχούν. Σχηματίστηκε ο παρών εκ προσώπου του σκλαβωμένου λαού των Εβραίων στη Βαβυλώνα και μάλιστα του ενάρετου και θεοφιλέστερου κι αρμόζει και σε κάθε χριστιανό μικρόψυχο επειδή παρατηρεί τη μικροψυχία του.

Το ως εδώ είναι επιτακτικό και βεβαιωτικό κι όντως κι αληθώς και πολλά αγαθός ο Θεός στον ισραηλιτικό λαό επειδή διαμέσου της σκλαβιάς και των θλίψεων τον παιδαγωγεί και τη σωτηρία του πραγματεύεται γιατί όχι από μίσος παρά από αγάπη δίνει τις παιδείες προς διόρθωση των παιδευομένων.

Αγαθός λοιπόν ο Θεός στον Ισραήλ κοντά όμως σε κείνους που είναι ευθείς τη καρδία δηλαδή σε κείνους που ορθά συλλογίζονται αφού καρδιά εδώ ονομάζει το λογισμό.

2.Αλλά και πόδες ονομάζει τους λογισμούς της ψυχής επειδή στηρίζουν την ευσέβεια και λίγο έλειψε να παρατραπώ και να πέσω σε γκρεμό να μη πιστεύω πως ο Θεός προνοείται τον κόσμο και τα διαβήματα δηλαδή τα διανοήματα της ψυχής μου λίγο έλειψε να ξεχυθούν δηλαδή να χαυνωθούν και να τραπούν στο χείρον επειδή κείνο που ξεχύνεται αυτό και χαυνώνεται και διαλύεται.

3.Εδώ λέει και την αιτία για την οποία κινδύνεψε να σαλευτεί και να εκχυθεί και ζήλο ονομάζει το θυμό που κινείται εύλογα κατά παντός ανευλόγου γιατί λέει καθώς νόμιζα εγώ θυμώθηκα δικαίως για τους ανόμους κι ασεβείς εχθρούς επειδή έβλεπα να έχουν ειρήνη και να μην πολεμώνται από δυνατότερο έθνος παρά απολάμβαναν κάθε άνεση και μόλο που είναι αμαρτωλοί και κακοί.

4.Γιατί βλέπω ότι στους ασεβείς και αμαρτωλούς δεν είναι απαγόρευση κι αποστροφή στο θάνατό τους δηλαδή δεν είναι μισητός ο θάνατός τους καθώς μισητός ο θάνατος των βιαίως και παρά τη φύση ανθρώπων που πεθαίνουν παρά είναι και γλυκύς γιατί τους έρχεται και κατά φύση και χωρίς καμιά βία κι ούτε υπάρχει επιμονή και πολυκαιρία στις πληγές και τις ασθένειές τους όταν κακοπάθουν ασθενώντας καμιά φορά και γρήγορα πάλι υγιαίνουν κι ελευθερώνονται από την ασθένεια.

5.Οι ασεβείς λοιπόν κι αμαρτωλοί δε βρίσκονται σε κόπους και μόχθους καθώς βρίσκονται οι λοιποί άνθρωποι επειδή το να κοπιάζει κανείς είναι ίδιο και χαρακτηριστικό ανθρώπων αλλά χωρίς κόπο κείνοι αποκτούν αγαθά κι ευτυχίες αν και ούτε κι αυτοί μου φαίνεται κακοπάθησαν όπως οι λοιποί άνθρωποι κακοπαθούν του μέλλοντος χρόνου λαμβανομένου αντί περασμένου.

6.Για τούτο δηλαδή γιατί τα πράγματα τρέχουν σ’ αυτούς καθώς το ποτάμι δηλαδή πάλι γιατί ευτυχούν όλα τα πράγματά τους για τούτο τους κυρίεψε τελείως η υπερηφάνεια.

Κι επειδή έτσι υπερηφανεύτηκαν οι ασεβείς κι αμαρτωλοί που ευτυχούν για τούτο φόρεσαν την αδικία κι ασέβειά τους σα φόρεμα και φανερώνει τούτο το φόρεμα πως αυτοί είχαν την αδικία και ασέβεια ντυμένη τριγύρω και από κάθε μέρος σε πολλά μέρη των ψαλμών μεταχειριζόμενος τέτοια παρομοίωση του φορέματος ο θείος προφήτης περιβαλέσθωσαν αισχύνην και εντροπήν –ο΄/70ός- και πάλι ενδυσάσθωσαν οι ενδιαβαλλόντες με εντροπήν και περιβαλέσθωσαν ως διπλοϊδα αισχύνην αυτών πρη΄/108ος – και άλλα τέτοια. Και στο ρητό αυτό δηλώνεται ακόμα κι ότι οι ασεβείς ευτυχώντας καυχιούνται κιόλας και κάνουν και επίδειξη της ασεβείας και αδικίας τους καθώς κάνει κανείς επίδειξη και με τα ιμάτια που φορεί.

7.Η αδικία όμως θα βγει στους παραπάνω ευτυχούντες σαν από ξύγγι δηλαδή θα βγει λιπαρά και πλούσια η αδικία γιατί τέτοιο λιπαρό είναι και κείνο που τρέχει από το ξύγγι και ξύγγι κι η καλοπάθεια και τρυφή και λέει λοιπόν ότι από την πολλή τους την τρυφή θα βγει η αδικία περιττού του ως επιρρήματος. Κι αντί να πει εξήλθεν είπε εξελεύσεται κατά αντιχρονισμό του μέλλοντος χρόνου λαμβανομένου αντί περασμένου καθώς και μαστιγωθήσονται παραπάνω αντί εμαστιγώθησαν όπως προερμηνεύσαμε.

8.Οι ευτυχούντες αμαρτωλοί ήρθαν σε βέβαιη διάθεση και έξη κακίας γιατί έξη ονομάζεται η βέβαιη διάθεση σε κάποιο πράγμα δηλαδή κλίση καρδιάς και με μελέτη και σκέψη λάλησαν τα πονηρά κι όχι κατά συναρπαγή ή άγνοια αφού αυτοί λέει λάλησαν στο ύψος δηλαδή κατά του Υψίστου Θεού λέγοντας πως δεν υπάρχει αυτός Θεός και δεν είναι γιατί αδικία είναι να αποστερεί κανείς τη δόξα του Θεού και να την αποδίδει σε άλλους. Και κάθε άνθρωπος που λαλεί ανάξια Θεού αδικεί στο ύψος λαλεί αφού ύψος η θεότητα της οποίας άλλο δε βρίσκεται υψηλότερο.

9.Με το όνομα του ουρανού φανερώνει το Θεό που κατοικεί στον ουρανό και με το όνομα της γης τους ανθρώπους που κατοικούν στη γη και λέει λοιπόν ότι οι ευτυχούντες ασεβείς κίνησαν το στόμα τους και βλασφήμησαν εναντίον του επουράνιου Θεού και η γλώσσα τους κινήθηκε εναντίον των επίγειων ανθρώπων γιατί τρυφώντας και καλοπαθώντας ύβριζαν το Θεό και κατηγορούσαν και περιέπαιζαν όλους τους ανθρώπους. Λέγεται και για τους ασεβείς φιλοσόφους που βρίσκονται στη Βαβυλώνα γιατί αυτοί έθεσαν στον ουρανό το στόμα τους θέλοντας να φιλοσοφήσουν περί Θεού και θείων πραγμάτων κι η γλώσσα τους διήλθε επί της γης γεώδη και ανθρώπινα λόγια περί Θεού φλυαρώντας. Λέγεται και πάλι για τους αστρολόγους της Βαβυλώνας που έβαλαν τον ουρανό στο στόμα τους μετεωρολογώντας περί των αστέρων στους ουρανούς κι η γλώσσα τους διήλθε επί της γης γεμίζοντάς την από τις φλυαρίες τους.

10.Τούτο το ρητό λέει ως εκ προσώπου του Θεού δηλαδή για τούτο για τις παραπάνω λεχθείσες κακίες των Βαβυλωνίων θα γυρίσει ο λαός Μου στην πατρίδα του την Ιουδαία αφού αυτή σημαίνει το ενταύθα επειδή ο προφήτης στην Ιουδαία ευρισκόμενος έγραψε τον παρόντα.

Ημέρες λοιπόν θα βρεθούν στο λαό Μου πλήρεις όσο σε μέτρο ζωής ή αρετής δηλαδή ο λαός Μου θα γεράσει καλώς και θα ευαρεστήσει το Θεό και νοείται το ρητό τούτο κι εναντίον των εχθρών δηλαδή θα βρεθούν στους εχθρούς του λαού μου μέρες γεμάτες κακία ώστε να μη λείπει καμιά πονηρία απ’ αυτές.

11.Όσοι ήταν από τους Ιουδαίους πια μικρόψυχοι και άγνωστοι βλέποντας τους Βαβυλωνίους να ευτυχούν έλεγαν πώς γνώρισε ο Θεός όλα αυτά και υπέφερε να γίνονται; Αυτοί λοιπόν προς τούτοις ζήτησαν αφού τούτο ακούγεται έξωθεν κι άραγε είναι στον Ύψιστο Θεό γνώση όσων έτσι γίνονται; Βέβαια δεν είναι!

12.Έτσι όπως προειπώθηκε διαλογιζόμενοι οι Ιουδαίοι οι μικρόψυχοι έλεγαν να που οι Βαβυλώνιοι είναι αμαρτωλοί κι όμως ευτυχούν στον αιώνα δηλαδή πολύ καιρό και παρόμοια είπε κι ο Ιερεμίας στο Θεό τι ότι οδός ασεβών ευοδούται; Ευθήνησαν πάντες οι αθετούντες αθετήματα εφύτευσας αυτούς κι ερριζώθησαν.

13.Αλλά κι εγώ ο πλέος μεγαλοψυχότερος και φρονιμότερος κατά τους διαλογισμούς σαλεύτηκα και είπα άραγε ανωφελώς έκανα δικαία την καρδιά μου και την καθάρισα από κάθε αδικία χωρίς να συλλογίζομαι κανένα άτοπο κι άραγε ανωφελώς ένιψα τα χέρια μου μαζί με τους αθώους; Δηλαδή έδειξα τον εαυτό μου αθώο από κάθε πράξη κακίας; όπως προείπαμε στον κε΄/25ο ερμηνεύοντας το νίψομαι εν αθώοις τας χείρας μου απορητικώς πρέπει να αναγινώσκονται αυτά.

14.Άραγε εγώ ανωφελώς έγινα ταλαιπωρημένος καθ’ εκάστη ημέρα με νηστεία και αγρυπνία και με τέτοιες άλλες κακοπάθειες αρετής; Άραγε ανωφελώς έγινε κι ο έλεγχος που εγώ πρόσφερα στον εαυτό μου κάθε πρωί; Γιατί έλεγχε ο θείος προφήτης και κατηγορούσε τον εαυτό του στην αρχή της ημέρας πως έσφαλε στο Θεό και πως αναξίως του Θεού πολιτεύεται.

15.Αν λοιπόν και έλεγα στον εαυτό μου πως να πω και να διηγηθώ και στους άλλους αυτά καθώς εγώ τα συλλογιζόμουνα δηλαδή ότι άραγε ματαίως δικαίωσα την καρδιά μου και αν αυτά στους άλλους έλεγα ιδού λοιπόν ασύνθετα δηλαδή ασύμφορα και απαράδεκτα και σκανδάλου αίτια στο λαό του Θεού συλλογιζόμουν επειδή γενεά των υιών του Θεού είναι ο ισραηλητικός λαός γιατί έτσι κι ο Θεός τον ονόμασε λέγοντας Υιός πρωτότοκός Μου Ισραήλ και πάλι υιούς εγέννησα και ύψωσα και αλλιώς υιοί Θεού είναι κείνοι που γνωρίζουν δημιουργό το Θεό και φυλάνε τις εντολές Του. Λέγεται και συντέθηκας και νοείται έτσι πως ο πρώτος στίχος ερμηνεύεται καθώς κι εμείς τον ερμηνεύσαμε ενώ ο δεύτερος νοείται ότι λοιπόν όσο στην τέτοια διήγησή μου Συ Κύριε παρέβηκες τις συνθήκες και συμφωνίες που έκανες στο λαό Σου Ισραήλ δηλαδή τις προς τον Αβραάμ και τους άλλους προγόνους μας για τη γη της επαγγελίας και για το γένος όλων των Ιουδαίων δηλαδή τις προς τον Αβραάμ και τους άλλους προγόνους μας για τη γη της επαγγελίας και για το γένος όλων των Ιουδαίων πως δηλαδή εμείς θα κατοικήσουμε βεβαίως τη γη αυτή κι ότι θα γίνουμε μεγάλοι και ονομαστοί γιατί ασυνθετώ λέγεται το παραβαίνω τις συνθήκες.

16.&17.Εγώ έχω τις ελπίδες μου να γνωρίσω και να καταλάβω την παραπάνω απορία μου δηλαδή αν δικαίωσα ματαίως την καρδιά μου και το του περιττεύει πλην όπως φαίνεται το λέει να γνωρίσω δηλαδή και να καταλάβω την απορία αυτή είναι πόνος πολύς σε μένα και δύσκολο σε κατάληψη ωσότου εισέλθω στο ναό της Ιερουσαλήμ γιατί τούτον ονομάζει αγιαστήριο αφού μέσα του αγιάζονταν ο λαός και τότε λοιπόν απολαύοντας την πρώτη ευτυχία θα γνωρίσω πως δε δικαίωσα ματαίως την καρδιά μου κι ούτε ματαίως καθάριζα τον εαυτό μου από κάθε αμαρτία αλλά ωφελίμως και πολυκερδώς.

Τούτο είναι προφητεία φανερή γιατί λέει δια του παρόντος ο σκλαβωμένος λαός των Ιουδαίων ότι αληθώς θα γνωρίσω και καταλάβω τις παραπάνω απορίες μου από τα τέλη των αμαρτωλών Βαβυλωνίων δηλαδή όταν έρθει το τέλος και της ευτυχίας τους και της πολιτείας τους γιατί ο βασιλεύς Κύριος νίκησε ύστερα τους Βαβυλωνίους και αποκατέστησε τον ισραηλιτικό λαό ενώ τους Βαβυλώνιους υπέταξε με τελεία σκλαβιά κι αναγωγικώς αγιαστήριο του Θεού η μέλλουσα κρίση που αφορίζει δηλαδή διορίζει στον καθένα τα προς αξίαν αφού αγιάζω σημαίνει το αφορίζω επειδή τότε την ημέρα της κρίσεως θα μάθουν οι μικρόψυχοι ποιο αγαθό είναι η αρετή και ποιο κακό είναι η αμαρτία.

18.Από δω αρχίζει να προφητεύει καθαρότερα τον αφανισμό των Βαβυλωνίων για τις δολιότητές τους λέγοντας ετοίμασες Κύριε -αφού τούτο δηλώνει το έθου- κακοπάθειες και θλίψεις και περιττό φαίνεται το πλην κατά το εβραϊκό ιδίωμα κι αντί του πλην λέγεται και όντως.

Επειδή οι Βαβυλώνιοι υψώθηκαν με πλούτο και κάθε ευτυχία για τούτο Συ Κύριε τους γκρέμισες από την ευτυχία τους αυτή.

19.Προβλέποντας ο προφήτης την καταστροφή τους λοιπόν θαυμάζει για την αιφνίδιά τους μεταβολή γιατί το εξάπινα σημαίνει το αιφνίδιο και το εξέλιπον εξήγηση του απώλοντο και τα δυο σημαίνοντα ένα και το αυτό και με το διπλασιασμό του ονόματος φανερώνει την υπερβολή της χαράς που δοκίμασε για την καταστροφή τους.

20.Των Βαβυλωνίων φάνηκαν σαν όνειρο γιατί καθώς όταν δει κανείς ένα καλό και ποθητό όνειρο κι έπειτα ξυπνά και λυπάται γιατί φάνηκε μάταιη και ψευδής η απόλαυσή του έτσι κι οι Βαβυλώνιοι αφού πέρασε η ευτυχία τους θα νομίσουν  ότι ματαίως ευτύχησαν και ψευδώς γιατί τέτοια είναι η ανθρώπινη τρυφή και δόξα και ευτυχία όμοια με τα όνειρα για το αβέβαιο και την ταχεία της μεταβολή.

Για την πόλη Σου Ιερουσαλήμ θα ατιμάσεις την ευτυχία τους γιατί εικόνα ονόμασε και την ευτυχία και δυναστεία τους επειδή η ανθρώπινη ευτυχία δεν είναι κυρίως πράγμα και αλήθεια παρά μόνο μιμείται το πράγμα και την αλήθεια καθώς κι η εικόνα δεν είναι πράγμα αλλά έοικε δηλαδή μοιάζει με το πράγμα κι έτσι και εικόνα ονομάζεται. Μπορεί να νοηθεί και πόλη η πολιτεία του ισραηλιτικού λαού. Αλλά κι η άνω Ιερουσαλήμ.

21.Η καρδιά μου όλη άναψε από φωτιά θυμού δηλαδή ζήλου γιατί είπε στην αρχή του παρόντος ότι εζήλωσα επί τοις ανόμοις ειρήνην αμαρτωλών θεωρών γιατί κείνον τον ίδιο λόγο επαναλαμβάνει κι εδώ.

Με το όνομα των νεφρών φανερώνει αινιγματωδώς την επιθυμία καθώς είπαμε αλλαχού βρίσκοντας τη σαρκική επιθυμία και τη γονή στους νεφρούς γιατί επιθύμησε πρότερα τα αληθή και όντως αγαθά και για τούτο λέει πως ύστερα αλλοιώθηκε αφού επιθύμησε και τα φαινόμενα αυτά και πρόσκαιρα αγαθά ζηλώνοντας τους εχθρούς που τα απολάμβαναν.

22.Τούτο το ρητό και τα ακόλουθα αρμόζουν στους Ιουδαίους όταν γύρισαν στην Ιερουσαλήμ από τη Βαβυλώνα γιατί λέει εγώ ο ισραηλίτης λαός ήμουν εδουδενωμένος δηλαδή απερριμένος από λόγου Σου Κύριε για τις αμαρτίες μου τότε όταν ήμουν στη Βαβυλώνα και για τούτο δε μπόρεσα να καταλάβω τις παραπάνω απορίες επειδή δεν είχα το φωτισμό Σου κι άλλοι αντί εξουδενωμένος λένε ανεπιστήμων ήμην.

Εγώ λοιπόν ανόητος έγινα σε Σένα Κύριε δηλαδή δε θα περιεργαστώ πλέον τις κρίσεις και τις οικονομίες Σου αλλά σαν κτήνος θα ακολουθήσω στα θελήματά Σου χωρίς καμιά έρευνα επειδή γνώρισα καλώς πως όλα Σου τα έργα οικονομείς με κρίση και σοφία κι επαινετή τέτοια κτηνωδία που γίνεται κατά Θεόν αλλά κατηγορημένη παρά του δαίμονος και των παθών προξενουμένη περί της οποίας έλεγε ο ίδιος παρασυνεβλήθη ο άνθρωπος τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς –μη΄/48ος .

23.Εδώ λείπει το έσομαι και πρέπει να ακούγεται έξωθεν δηλαδή εγώ έσομαι διαπαντός μετά Σου εννοώντας Σε πάντοτε και λαλών τα δικά Σου θεία προστάγματα και μη χωριζόμενος ποτέ από τη δική Σου ενθύμηση.

24.Σύ Κύριε σαν ένας χειρούργος έπιασες τη δεξιά μου και με εξήγαγες από τη γη των Βαβυλωνίων κι από τη σκλαβιά τους και με τη δεξιά φανερώνει πως έπιασες τη δεξιά μου πράξη και μ’ αυτήν μ’ ελευθέρωσες από κείνους και με ελευθέρωσες και μου δωσες βουλή διαμέσου της οποίας οδηγήθηκα και περπάτησα αβλαβώς διαμέσου τόσων εθνών από κει έως την Ιερουσαλήμ και σ’ αυτήν μου έκανες είσοδο ένδοξη και περιφανή γιατί ακουστή και περίφημη έγινε η επιστροφή τους εκεί επειδή κι ο βασιλεύς Κύρος έστειλε σε όλα τα έθνη βασιλικά γράμματα κι ορισμούς φανερώνοντας περί αυτής όπως γράφεται στην ΠΔ.

25.Τούτο το ρητό λένε μερικοί πως το είπε ο Θεός προς τον άνθρωπο λέγοντας τι άλλο υπάρχει σε Μένα το Θεό στον ουρανό παρά των αγγέλων πάρεξ μόνο λατρεία και υπακοή; Κι από σένα άνθρωπος τι άλλο θέλησα στη γη παρά μόνον αυτά τα ίδια; Κι αλλιώς νοούμενο πως λέγεται παρά του ανθρώπου στο Θεό τι άλλο υπάρχει σε μένα περιπόθητο στον ουρανό πάρεξ Εσύ Κύριε; Κι από Σένα το Θεό τι άλλο ζήτησα εγώ  ο άνθρωπος στη γη πάρεξ Αυτόν πάλι Εσένα και τη δική Σου τη βοήθεια; Και για να πούμε καθολικώς τα ρητά των ψαλμών του πολλάκις είναι ελλιπή για τη στενότητα της εβραϊκής γλώσσας από την οποία μεταγλωττίστηκαν στο ελληνικό κατά μόνη τη σημασία κάθε λέξεως χωρίς να λάβουν κανένα πλατυσμό.

26.Δαπανήθηκε και νεκρώθηκε η καρδιά μου και το ίδιο έπαθε κι η σάρκα μου γιατί υστερήθηκε κάθε ευπάθεια και καλοζωία και ταλαιπωρήθηκε με πυκνές κακοπάθειες.

Σύ είσαι ο Θεός της καρδιάς μου δηλαδή εμένα κατά περίφραση και φανερώνει το ρητό τον πόθο και την ερωτική διάθεση που είχε ο προφήτης στο Θεό και Συ Θεέ είσαι το μερίδιό μου δηλαδή η παντοτινή κληρονομιά κι ο πλούτος μου.

27.Μακρύνεται κανείς από το Θεό όχι κατά τόπο γιατί ο Θεός είναι πανταχού αλλά κατά τη σχέση κι αγάπη διαμέσου της αμαρτίας και καθώς και εξεναντίας πλησιάζει κανείς το Θεό διαμέσου της αρετής επειδή η αμαρτία φεύγει και μακρύνεται από το Θεό καθώς φεύγει και το σκότος από το φως. Κι όσο μακρύνει κανείς από το Θεό τόσο περισσότερο πλησιάζει την απώλεια και το ότι εδώ βεβαιωτικό αντί όντως κι απώλεια ονομάζει όχι διάλυση στο μη ον αλλά τη στέρηση της σωτηρίας.

Πορνεία από Θεού πάλι ονομάζει την αποστασία και ειδωλολατρεία και θεραπεία του δαίμονος καθώς διά Ιερεμίου λέει ο Θεός είδες ά εποίησέ Μοι η κατοικία του Ισραήλ; Επορεύθησαν επί παν όρος υψηλόν και υποκάτω παντός ξύλου αλσώδους και επόρνευσαν εκεί και πάλι και εμοίχευσε το ξύλον και τον λίθον αντί λάτρεψε στα είδωλα και γι’ αυτό η νήφη Θεού εκκλησία ονομάζεται επειδή είναι ενωμένη με τον αληθή Θεό διαμέσου της πίστεως και της φυλακής και τηρήσεως των θείων εντολών.

28. Αγαθόν είναι και σωτηριώδες να είμαι ενωμένος πάντοτε με το Θεό και να μη χωρίζομαι από Αυτόν καμιά φορά κι ομοίως σωτηριώδες να αφιερώνω στο Θεό όλη την ελπίδα μου γιατί επειδή έχω την ελπίδα μου στο Θεό δεν απέτυχα του ποθουμένου και για τούτο και αγαθό έγινε τούτο σε μένα δηλαδή ωφέλιμο και σωτηριώδες.

Ελπίζοντας λοιπόν σε Σένα το Θεό σκεπάστηκα και λυτρώθηκα από κάθε κακό και γιατί; Για να διηγούμαι τις αινέσεις Σου δηλαδή τα αξιέπαινα θαυμάσιά Σου κι άλλως νοούμενο για τούτο με σκέπασες Κύριε για να γράψω στους ψαλμούς μου τούτους τις χρεωστούμενες δοξολογίες Σου και πάσες είπε γιατί τόσες πολλές είναι οι δοξολογίες του Θεού όσες οι δυνάμεις Του κι ενέργειες δηλαδή αναρίθμητες και άπειρες. Και θα τις διηγείται στις πόρτες της Σιών δηλαδή της Ιερουσαλήμ επειδή δυο ονόματα έχει η πόλη αυτή αφού όχι μόον ονομάζεται Ιερουσαλήμ αλλά και Σιών από το όρος Σιών που βρίσκεται κοντά της και θυγάτηρ Σιών η ίδια Σιών λέγεται και εν ταις πύλαις γιατί οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάθονται εκεί και στου ναού και να διηγούνται διάφορα πράγματα κι αναγωγικώς πόρτες Σιών οι κατά τόπον εκκλησίες διαμέσου των οποίων σαν από θύρες ανεβαίνει ο Χριστιανός στην άνω Ιερουσαλήμ.

ΨΑΛΜΟΣ ΟΓ΄-73

Συνέσεως τω Ασάφ.

Για τον Ασάφ προείπαμε στον προλαβόντα και συνέσεως επιγράφεται ο παρών γιατί χρειάζεται να έχουν σύνεση κείνοι που τον αναγινώσκουν επειδή διηγείται για την ολουστερινή άλωση και σκλαβιά των Ιεροσολύμων που έγινε υπό των Ρωμαίων τεσσαράκοντα χρόνους ύστερον από την ανάληψη του Κυρίου γιατί κι ας σκλαβώθηκαν πολλές φορές και προ των Ρωμαίων οι Ιουδαίοι αλλ᾽ όμως τέτοια κακά ποτέ δεν έπαθαν δηλαδή αποβολή από τα Ιεροσόλυμα παντοτινή και κατάκαυση του ναού και γκρέμισμα των σπιτιών τους και τέλειο αφανισμό και το περισσότερο πως ούτε προφήτης πλέον έμεινε στους Ιουδαίους και διηγούμενος ο παρών τις συμφορές τους ευαγγελίζεται και τη σωτηρία μας δηλαδή των χριστιανών.

1.Απώσω είπε κι όχι απώσεις επειδή προλέγει τα μέλλοντα ως περασμένα κατά το ιδίωμα των προφητών και άξιο είναι να θαυμάσει κανείς την αγαθότητα του Θεού πως και μόλο που προγνώριζε την απείθεια των Ιουδαίων όμως με την πρόρρηση των μελλόντων συμφορών σπουδάζει να τους εμποδίσει από την ασέβεια κι από το σταυρικό θάνατο που προξένησαν στον Ιησού Χριστό κι ας έμειναν από λόγου τους αδιόρθωτοι για την κακή χρήση του αυτεξουσίου τους και λαλεί τους λόγους του παρόντος συμπονώντας το λαό των Ιουδαίων που έπαθε κακά ελεεινά κι αξιοδάκρυτα και τα λέει κι εκ προσώπου των γνωστικότερων κι ευλαβέστερων από αυτούς. Δεν είναι μόνο όμως απώσω αλλά και εις τέλος που δηλώνει την τέλεια εγκατάλειψη του Θεού γιατί πρότερα ο Θεός απωθείτο και απέβαλλε τους Ιουδαίους όχι όμως και εις τέλος επειδή δια των προφητών όριζε σε κάθε σκλαβιά τους ένα καιρό διορισμένο και ο ίνα τι φαίνεται πως είναι ερωτηματικό και αιτιολογικό στους Εβραίους όμως τούτο είναι σχήμα ελεεινό και δυσωπητικό.

Πολλάκις οργή λέγεται η παράταση του θυμού αλλά λέγεται και αδιαφόρως ο θυμός οργή και η οργή θυμός κι εδώ το οργίσθη ο θυμός Σου θέλει να πει το παρέτεινες το θυμό Σου εναντίον μας και επέμεινες πολύ καιρό θυμωμένος εναντίον μας που είμαστε πρόβατα της βοσκής Σου.

2.Καθώς και στον μγ´/43ο έτσι κι εδώ λέει μνήσθητι ημών που είμαστε συναγωγή Σου γιατί Συ μας συνήγαγες που ήμασταν διεσπαρμένοι στις χώρες τότε και δουλεύαμε και καλώς λέει εκτήσω γιατί καθώς πάντοτε οι αποκτήσεις γίνονται με κόπους έτσι κι ο Θεός με πολλά θαύματα μάς ελευθέρωσε από τις δυναστείες των Αιγυπτίων και πρόσθεσε και το απαρχής προς διαφορά της συναγωγής εξ εθνών.

Εδώ εννοείται έξωθεν το μνήσθητι και ράβδο τη βασιλεία λέει καθώς και πανταχού ράβδο καλεί το σκήπτρο και λέει μνήσθητι ημών που μας ελευθέρωσες από τα δεινά και μας έκανες βασιλεία Σου και κληρονομία.

Τούτο λέει με το να επιφαίνεται ο Θεός στο θείο Του ναό.

3.Ύψωσε λοιπόν τα χέρια Σου και τιμώρησέ τους που υπερηφανεύονται εναντίον μας και μεγαλοφρονούν και το εις τέλος σημαίνει εδώ εξ ολοκλήρου.

Αναλόγησε όσα ο εχθρός ενέδειξε στον άγιο ναό Σου και όλοι ομοφώνως εκεί λένε κι όχι στους αγίους Σου με το να είναι φανερό ότι περί του ναού λέει.

4.Και καυχήθηκαν κείνοι που σε μισούν στο μέσο της εορτής Σου αφού δεν ήταν συγχωρημένο στους Ιουδαίους να υψώνουν άρματα στην εορτή παρατήρησαν οι εχθροί και όρμησαν εναντίον τους εν ημέρα εορτής και Σαββάτου και σκότωσαν πολλούς.

5.Κάθε τάγμα στρατιωτικό των Ρωμαίων είχει κι ένα σημάδι πάνω στο κοντάρι του που προπορευόμενο έκανε τους άλλους στρατιώτες να γνωρίζουν ποιο τάγμα είναι και τούτο το σημάδι εμείς ονομάζουμε τώρα σημαία και φλάμπουρο κι αυτά έστηνα οι Ρωμαίοι πάνω στις πόρτες των πόλων όταν εισήρχονταν και τις κυρίευαν και τούτο έκαναν όταν κυρίεψαν και τα Ιεροσόλυμα αφού τους νίκησαν και το ως εδώ περιττό. Έστησαν οι Ρωμαίοι λοιπόν τις σημαίες τους ως νικητικά τρόπαια πάνω στην πόρτα της Ιερουσαλήμ κι οι Ιουδαίοι που βρέθηκαν μέσα που καταγίνονταν ακόμα με την εορτή δε γνώριζαν πως είχαν βάλει τα σημεία αυτά πάνω στην πόρτα και νοείται το ουκ έγνωσαν και με ποιο τρόπο πήραν την Ιερουσαλήμ επειδή δεν την πήραν για την ασθένεια του Θεού τους καθώς αυτοί νόμιζαν αλλά για το σταυρικό θάνατο που οι Ιουδαίοι προξένησαν κατά του Σωτήρος.

6.Δρυμός ο λόγγος των ξύλων που βρίσκεται μέσα στα βουνά κι οι Ρωμαίοι κατέκοψαν τα ξύλα του λόγγου και τις δρυς και με τα τσεκούρια κατακρήμνισαν τις στέγες και τις πόρτες των σπιτιών της Ιερουσαλήμ κι όσα ήταν με ξύλα κατασκευασμένα με τα λαξευτήρια και τις σμίλες και τους λοστούς καταγκρέμισαν τους τοίχους τους γιατί λαξευτήριο είναι όργανο κείνων που πελεκούν τις πέτρες επιτήδειο να κόβει πέτρες και να σκάβει τοίχους και να γκρεμίζει τειχόκαστρα.

7.Αγιαστήριο του Θεού ονόμασε το ναό ο προφήτης καθώς στον προρρηθέντα προείπαμε και βεβήλωσε δηλαδή βεβήλως και ανοσίως γκρέμισαν στη γη το ναό αυτό ως κοινά τα άγια αφού μεταχειρίστηκαν κι ακριβώς είπε σκήνωμα αυτόν του ονόματος του Θεού επειδή η ουσία του Θεού είναι απερίγραπτος και απεριόριστος μερικοί του ονόματός σου εννόησαν πως είναι αντί του σου κατά περίφραση δηλαδή βεβήλωσαν το σκήνωμά σου.

8.Όλες ομού οι συγγένειες των εχθρών Ρωμαίων είπαν αναμεταξύ τους στην καρδιά και προθυμία τους γιατί το δεύτε που λέει παρακάτω αυτό εμποδίζει να νοείται το είπον αντί διενοήσαντο εν τη καρδία τους οι συγγένειες αυτών έξω μόνο αν νοήσει το δεύτε κάποιος όχι ως συμβουλευτικό αλλά ως επιρρηματικό αντί του άγε δη και τι είπαν; Άκουσε.

Ελάτε να καταπαύσουμε τις νομικές λατρείες του Θεού τούτου τον οποίο οι Ιουδαίοι σέβονται και τούτο θα κατορθώσουμε αν και αφανίσουμε τους νόμους και την πολιτεία και την πόλη τους το οποίο αυτό και κατόρθωσαν εφόσον συγχώρησε ο Θεός.

9.Τα θαύματα που οι Ιουδαίοι λένε πως θαυματούργησε ο Θεός τους εμείς οι Ρωμαίοι που τους πολιόρκησαν και νίκησαν δεν είδαμε κατά το παρόν επειδή κανένα τέτοιο δεν θαυματουργήθηκε κατά τον καιρό τούτο που τους πολεμάμε.

Το έτι νοείται εδώ αντί του στο εξής και αληθώς τούτο έλεγαν οι Ρωμαίοι γιατί αφού οι Ιουδαίοι σκλαβώθηκαν από αυτούς δε βρίσκεται λένε στον εξής κανείς άγιος και προφήτης ανάμεσά τους που να προφητέψει κανένα κακό εναντίον μας και να τους παραθαρρύνει επειδή όμως τέτοιος προφήτης δε βρίσκεται σ’ αυτούς λοιπόν δε θα γνωρίσει αυτός ποια μορφή έχουν να λάβουν τα πράγματα τα δικά μας των Ρωμαίων αφού το γαρ δεύτερο έτι αντί του λοιπόν νοείται.

10.Ω Θεέ μου ως πότε ο εχθρός λαός των Ρωμαίων ονειδίζει και κατηγορεί και μας και σένα ως ασθενείς και αδύνατους; Και ως πότε βλασφημεί ο υπεναντίος λαός τους λαλώντας διαπαντός λόγια παροξυντικά εναντίον στο όνομά Σου; Κι ας μακροθυμείς και Συ παραχωρώντας σ’ αυτούς να κάνουν αυτά για τις δικές μας αμαρτίες.

11.Πρέπει να έχουμε παρατήρηση πως το εις τέλος που βρίσκετε σε πολλά μέρη του παρόντος φανερώνει την παντοτινή αποβολή των Ιουδαίων και την ίδια λέει και χείρα και δεξιά και κόλπος Θεού ο θησαυρός των αγαθών και χέρι δεξιό η μεταδοτική ενέργεια των αγαθών του Θεού ενώ το νόημα του ρητού είναι τούτο γιατί λέει Κύριε δε μεταδίδεις και τώρα σε μας από τα αγαθά Σου καθώς πρότερα τα μετέδιδες; Μεταφορικός ο λόγος αυτός και εξ ομοιώσεως γιατί είναι και κείνος που έχει στον κόλπο του γεμάτο από αγαθά όταν θέλει να μεταδώσει από αυτά σε κάποιο και βάλλει το χέρι του στον κόλπο του και εκβάλλει και δίνει από τα αγαθά κείνα όταν όμως οργιστεί και δε θέλει να μεταδώσει βγάνει το χέρι Του από τον κόλπο Του.

12.Το προ αιώνος εδώ δε λέγεται κατά κυριολεξία αλλά κατά κατάχρηση αντί του εξ αρχής γιατί πώς ο Θεός ήταν βασιλεύς του γένους μας των Ιουδαίων προ των αιώνων σε καιρό που ακόμα δεν ήταν δημιουργημένη η αισθητή κτίση; Αιώνα θα νοήσεις και την παρούσα ζωή για να είναι το νόημα τέτοιο πως προ της ζωής μας δηλαδή των προγόνων μας ήταν ο Θεός βασιλεύς του γένους μας με τα λόγια ταύτα σαν ενθυμίζει ο προφήτης στο Θεό τα θαυμάσια κείνα που ενέργησε στους προγόνους τους.

Εν μέσω της γης νοείται αντί του εν μέσω των ανθρώπων φανερώς δηλαδή και παρρησιασμένως και λέει σωτηρία την ελευθερία που έλαβεν οι Ιουδαίοι από την σκλαβιά της Αιγύπτου.

13.Συ Κύριε στερέωσες τα δυο μέρη της ερυθράς θαλάσσης που δαιρέθηκαν και στάθηκαν σαν τείχος αφού τείχος αυτής εκ δεξιών και τείχος εξ ευωνύμων επειδή με τη δική Σου δύναμη το ροώδες του ύδατος κρατήθηκε και σα να έπηξε.

Δράκοντες ονομάζει τους Αιγυπτίους για την πονηρία και τυραννία τους ενώ κεφαλές Αιγυπτίων λέει κείνους που κυνήγησαν κατόπιν τους Εβραίους ήτοι τους ταξιάρχες και λοχαγούς και αρματηλάτες ως άρχοντές τους καθώς δηλαδή άρχει και η κεφαλή των άλλων μερών του σώματος κι όλοι οι παραπάνω όταν πλημμύρισε η ερυθρά θάλασσα συντρίφτηκαν δηλαδή απωλέσθησαν.

14.δράκοντα εδώ ενικώς ονομάζει το Θαραώ και θλάση κεφαλής του τη συντριβή της αρχής και βασιλείας του. Οι Αιθίοπες πάλι ήταν γείτονες των Αιγυπτίων και από παλιά τους επεβούλευαν κι επειδή λοιπόν αυτοί είδαν τη συντριβή που έπαθε ο Φαραώ και όσοι μετ’ αυτού βρέθηκαν στην ερυθρά θάλασσα κι όρμησαν στην Αίγυπτο και την κούρσεψαν ενώ τους Αιγύπτιους που έμειναν κατέφαγαν ευκόλως ως αδύνατους εν στόματι μαχαίρας καθώς κι ο πεινασμένος ευκόλως το φαγητό κατατρώει. Το έδωσες αντί του εξέδωκας και δια του Φαραώ φανέρωσε κι όλους τους υποταγμένους σ’ Αυτόν Αιγυπτίους.

15.Διέρρηξας σημαίνει ανέβλυσας και πηγάς και χειμάρρους το νερό που ανέβλυσε από την πέτρα στην έρημο και πηγές ονόμασε αυτό για την ανάβλυση και χειμάρρους για τη δυνατή ορμή του νερού και πληθυντικώς είπε και τις πηγές και τους χειμάρρους κατά τη συνήθεια της εβραϊκής γλώσσας η οποία προφέρει πληθυντικώς τα ενικά κι άλλοι είπαν πηγή και χείμαρρο ενικώς.

Το Ηθάμ αρχαίους ερμήνεψαν δηλαδή Συ ξέρανες ποταμούς αρχαίους και λέει ποταμούς Σοδόμων και Γομόρρων τους οποίους ο Θεός ξέρανε για την παρανομία αυτή κι απλώς λέει πάλι πως καινούργια νερά ανέβλυσες Κύριε και ξέρανες τα παλιά σε κείνους τους τόπους που θέλησες κι Ηθάμ είναι όνομα τόπου κειμένου όχι μακράν από την Ιερουσαλήμ και τον τόπο αυτό ποτίζοντας πρότερα ποταμοί ύστερα όμως με την άλωση της Ιερουσαλήμ υπό των Ρωμαίων κι αυτοί ξεράθηκαν κατά θεία οργή.

16.Από τα μερικά θαύματα που ξεχωριστά ενέργησε ο Θεός στους Εβραίους μεταφέρει το λόγο τώρα στις κοινές ευεργεσίες του Θεού και λέει πως δική Σου είναι Κύριε η ημέρα και δική Σου και η νύκτα και οι δυο δουλεύουν στην προσταγή Σου.

Φαύση η Α. της ημέρας δηλαδή ο όρθρος και κατηρτίσω νοείται αντί εποίησας δια του ηλίου φανερώνοντας και τη σελήνη και τους άλλους αστέρες.

17.Ωραία της γης οι καρποί του χρόνου γιατί ώρος ο ενιαυτός και κάποιοι αντί ωραία γράφουν όρι δηλαδή οροθέσια γης αν και καλύτερα να γράφεται ωραία και τούτο είναι φανερό από τα ακόλουθα.

Τους παραπάνω καρπούς η άνοιξη γεννά ενώ το θέρος τους τελειώνει και για τούτο και τούτους τους δυο μόνο καιρούς του χρόνου ενθυμήθηκε εδώ ο προφήτης και μέσα τους συμπεριλαμβάνονται κι οι άλλοι δυο του χρόνου καιροί το φθινόπωρο κι ο χειμώνας επειδή κι αυτά είναι μέρη του χρόνου και το αυτά είναι περιττό και μπορεί κι έτσι να συνταχτεί Συ έπλασας αυτά το θέρος και το έαρ αλλά αδιαφόρως πρώτα έβαλε το θέρος κι έπειτα την άνοιξη κι ας είναι η άνοιξη πρώτη και το θέρος έπειτα φυσικά.

18.Κι εκείνο που είπε στο προοίμιο μνήσθητι της συναγωγής Σου ης εκτήσω και τούτο επαναλαμβάνει κι εδώ λέγοντας μνήσθητι ταύτης της συναγωγής Σου και εχθρό ονομάζει το βασιλέα Τίτο και το στρατό των Ρωμαίων ομοίως και λαό άφρονα τους ονομάζει κι επειδή δε φρονούσαν ορθώς περί Θεού παρώξυνε όμως αντί του βλασφήμησε το όνομά Σου καθώς και παραπάνω λέχθηκε.

19.Προβλέποντας λοιπόν ο προφήτης τον αφανισμό που έμελλαν να πάθουν οι Ιουδαίοι παρακαλεί το Θεό να μην παραδοθούν στους Ρωμαίους αφού τους ονομάζει θηρία για την αγριότητα και απανθρωπία κι από την ψυχή όλον τον άνθρωπο ονόμασε ως από μέρους το όλο καθώς πολλάκις είπαμε και εξομολογούμενη  αντί του ευχαριστούσάν Σοι λέγοντας.

Ψυχές πενήτων πάλι είπε αντί των πενήτων Σου κατά περίφραση και πάλι το είπε ελεεινολογώντας τους και πένητες και τους Ιουδαίους ονομάζει πάλι επειδή έμελλαν να κατασταθούν σε μεγάλη ένδεια αναγκαίων που ήταν κλεισμένη τριγύρω η Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους.

20.Θεώρησε Κύριε στη διαθήκη και επαγγελία που έδωσες στον Αβραάμ και στους προγόνους μας και μην την παραβλέψεις καθώς προειπώθηκε ιδού τη γενεά των υιών Σου  συνθέτηκας.

Τα σκοτισμένα κτήματα της γης δηλαδή οι σκοτισμένοι από πάθη Ιουδαίοι γέμισαν από σπίτια ανομίες δηλαδή από πλήθος ανομίας γιατί το οίκων αντί πλήθους εννόησε ο προφήτης και σα να πει κανείς αντί μέτρου καθώς και μεις όταν θέλουμε να φανερώσουμε πλήθος σταριού λέμε ο δείνα έχει σπίτια σταριού.

21.Ο λαός κατά τον καιρό της πολιορκίας της Ιερουσαλήμ παρακαλά Σε Κύριε ας  μη γυρίσει ταπεινωμένος και ντροπιασμένος επειδή δε θα εισακουστεί από λόγου Σου.

Ο λαός ο πτωχός και πένης όπως λίγο παραπάνω ερμηνεύτηκε των ψυχών των πενήτων Σου αυτός αν σωθεί από την αιχμαλωσία θα αινέσει το όνομά Σου κι όχι οι πολέμιοι Ρωμαίοι.

22.Δίκη και κρίση συγκροτήθηκε ανάμεσα σε Σένα Κύριε και στους εχθρούς Σου Ρωμαίους για την ύβρη και ατιμία που Σου έκαναν επειδή δεν ήταν αρκετή σ’ αυτούς η μανία που έδειξαν κατά του λαού Σου αλλά προς τούτοις και διέβαλαν Εσένα το Θεό πως είσαι ασθενής αλλά κι άλλως νοούμενο πως η δίκη και κρίση του λαού Σου είναι δική Σου και για τούτο τελείωσέ την και παίδεψε του εχθρούς του.

Άφρονα ονομάζει το βασιλέα Τίτο και κάθε στρατιώτη Ρωμαίο κι ενθυμήσου Κύριε τον ονειδισμό που Σου έκαναν πάντοτε οι άφρονες Ρωμαίοι καθώς και παραπάνω είπε περί του αυτού έως πότε ο Θεός ονειδιεί ο εχθρός;

23.Μη λησμονήσεις Κύριε τη φωνή των δούλων Σου Ιουδαίων που θα σε παρακαλέσουν κατά τον καιρό εκείνο και μερικοί λένε ικετών Σου δηλαδή παρακαλεστών Σου.

Η υπερηφάνεια των μισούντων Σε Ρωμαίων υψώθηκε και κορυφώθηκε κι ανέβηκε ενώπιόν Σου και βλέπε πως καμιά υπόσχεση αγαθών δεν αναφέρεται στους στίχους του ψαλμού τούτου καθώς αναφέρεται στους άλλους ψαλμούς. Κι έτσι εξηγήθηκε κατά την εκδοχή των εβραίων ο παρών.

Αληθέστερα όμως αναφέρονται στο Χριστό τα ρητά που ακολουθούν ύστερα από το ειργάσατο σωτηρίαν εν μέσω της γης γιατί αληθώς σωτηρία έκανε ο Χριστός ενανθρωπήσας και ελευθερώνοντάς μας από την πλάνη και δείχνοντας τη στράτα της σωτηρίας και το εν μέσω της γης νοείται αντί εν πάση τη γη και μερικοί λένε πως τα Ιεροσόλυμα όπου και σταυρώθηκε ο Κύριος στο μέσο της γης βρίσκεται και κραταίωσε ο Χριστός τη θάλασσα δηλαδή κραταιό το ύδωρ του βαπτίσματος  έκανε κατά των δαιμόνων γιατί θάλασσα το βάπτισμα κι ο Μιχαίας ονόμασε λέγοντας κταδύσει τας αδικίας ημών και απορριφήσονται εις τα βάθη της θαλάσσης. Ονομάστηκε το βάπτισμα θάλασσα γιατί υποδέχεται και καθαρίζει τους μολυσμούς των βαπτιζομένων καθώς κι η θάλασσα υποδέχεται και καθαρίζει τους μολυσμούς της γης και για τούτο είναι μεγαλότατο για το πλήθος της χάριτος καθώς κι η θάλασσα είναι μεγαλότατη για το πλήθος του νερού και δράκοντες οι δαίμονες και δράκων ο άρχων τους διάβολος των οποίων συνέτριψε τις κεφαλές και τσάκισε ο Χριστός με το ύδωρ του βαπτίσματος και κεφαλές δαιμόνων οι αμαρτίες γιατί στις αμαρτίες έχουν θησαυρισμένο το φθοροποιό φαρμάκι τους κι αφού οι αμαρτίες αυτές διαφθάρηκαν από το βάπτισμα και δε ζουν πλέον σε μας οι νοητοί δράκοντες δαίμονες και λαοί οι Αιθίοπες που μαύροι πριν κατά τις ψυχές από το ρύπο και καπνό της αμαρτίας στους οποίους αφού βαπτίστηκαν έδωσε ο Χριστός φαγητό δηλαδή παρανάλωμα και αφανισμό το νοητό δράκοντα διάβολο δηλαδή τους έδωσε εξουσία να αφανίσουν το διάβολο και διέρρηξε ο Χριστός δηλαδή ανέβλυσε πηγές και χειμάρρους διδασκαλίας πνευματικής στην εκκλησία των εθνών που πρότερα ήταν έρημη και πηγές ονομάζει γιατί παντοτινά αναβλύζουν νερό καθαρό και γλυκύτατο και χειμάρρους πάλι γιατί τρέχουν με δύναμη και βία κι ορμή και συγκροτούνται από προφητικά λόγια όπως προειπώθηκε και στον λε´/35ο ερμηνεύοντας και τον χειμάρρουν της τρυφής Σου.

Ποταμοί Ηθάμ οι παρά τοις Ιουδαίοις προφητείες συγκρινόμενες με τις νέες των Χριστιανών αφού κείνες ξεράθηκαν για την κακία των Ιουδαίων αφού εξέλιπαν οι προφήτες και τα ακόλουθα ρητά δείχνουν το Χριστό Ποιητή και Κύριο του Παντός. Μνήσθητι αυτής της νέας συναγωγής των χριστιανών κι όχι κείνης της παλιάς των Ιουδαίων κι εχθρός ονείδισε το Χριστό ο Ιουδαίος δηλαδή κι ο ειδωλολάτρης λέγοντας πως δεν υπάρχει Θεός και πως είναι ασθενής και όσα άλλα υβριστικά και λαός άφρων ο δικός τους ενώ θηρία κείνοι πάλι αλλά κι οι δαίμονες και πένητες οι χριστιανοί επειδή άφησαν όλα τα πράγματα του κόσμου και ακολούθησαν το Χριστό κι απλώς πάντα τα έθνη πένητες λέγονται όπως προειπώθηκε στον θ΄/9ο και διαθήκη η επαγγελία του Χριστού να μας βοηθά και να βρίσκεται μαζί μας και μεθ’ ημών πάσας τας ημέρας αλλά και σκοτισμένοι της γης όλοι κοινώς οι άπιστοι που δε μπορούν να δουν το φως αληθείας και τα λοιπά ρητά θα προσαρμόσεις στην εκκλησία του Χριστού ορθώς εξετάζοντάς τα και εννοώντας τα.

ΨΑΛΜΟΣ ΟΔ΄-74

1.Εις το τέλος μη διαφθείρεις εις στηλογραφίαν.

Περιέχει ο παρών προφητεία για την συντέλεια του κόσμου και τη δίκαιη του Θεού κρίση και τιμωρία των αμαρτωλών αλλά και τιμή των δικαίων και για τούτο κι όλους διδάσκει να αποβλέπουν στο τέλος της ζωής αυτής και να μη διαφθείρουν τον εαυτό τους με αμαρτίες αλλά μερικοί το μη διαφθείρεις μη αμάρτης είπαν και περί του Ασάφ και της άλλης επιγραφής προειπώθηκαν και γράφηκε ο παρών εκ προσώπου των σκλαβωμένων στη Βαβυλώνα Εβραίων.

2.Εμείς λοιπόν οι Ιουδαίοι όταν ελευθερωθούμε από τη σκλαβιά θα Σε ευχαριστήσουμε Κύριε κι η αναδίπλωση του εξομολογησόμεθα φανερώνει επίταση και βεβαίωση της ευχαριστίας αλλά και το όνομά Σου θα επικαλεστούμε που ονειδίστηκε από τους εχθρούς Σου κι εγώ νομίζω πως ο λόγος αυτός αρμόζει σε κείνους που έμελλαν να πιστέψουν στο Χριστό στους οποίους εποικήθηκε το όνομα του Χριστού και για τούτο ονομάστηκαν χριστιανοί.

3.Ο στίχος αυτός βρίσκεται και στον θ΄/9ο κι ονομάζει θαυμάσια τις ευεργεσίες του Θεού και κατά των εχθρών τρόπαια ενώ  το όταν λάβω καιρόν ενώνεται και με τον προλαβόντα λέγοντας τότε διηγήσομαι τα θαυμάσιά Σου όταν λάβω καιρό να διηγηθώ δηλαδή όταν ελευθερωθώ από τους πολεμίους αλλά κάλλιο να ενώνεται με τον ακόλουθο γιατί λέγεται από μέρους του Χριστού το ρητό λέγοντας μη λιγοψυχείτε γιατί τώρα δεν καταδικάζω τα έθνη επειδή Εγώ όταν λάβω καιρό της κρίσεως τότε θα κρίνω δικαίως και όσους αδικούν και αδικούνται ενώ το λάβω πρέπει να νοούμε ευσεβώς πως ο Χριστός καθό Θεός δε λαμβάνει τον καιρό παρ’ άλλου τινός αλλά από λόγου του παρά και καθό άνθρωπος λαμβάνει παρά της θεότητος.

4.Τήξη η διάλυση της δυνάμεως κι ετάκη λοιπόν δηλαδή θα διαλυθεί η γη όταν έρθει η μέλλουσα κρίση αφού ο ουρανός κι η γη παρελεύσονται αλλά κι οι κατοικούντες στη γη θα διαλυθούν επειδή όλοι θα πεθάνουν.

(Διάψαλμα).

Εγώ θα προστάξω κι ευθύς θα διαλυθεί η γη καθώς κ εγώ αυτή εν αρχή έκτισα και στερέωσα και στύλοι γης είναι προστάγματα του Θεού τα οποία στερεώνουν τη γη επειδή αυτά βαστάζουν τη γη που είναι θεεμλιωμένη πάνω στο μηδέν. Μπορεί να πει και άλλιώς τήξη τη φθορά δηλαδή φθάρηκε η γη από τις ειδωλολατρείες και άλλες αμαρτίες των ανθρώπων ενώ εγώ σπλαχνίστηκα για την απώλεια του πλάσματός Σου και στερέωσα τους αποστόλους αφού τούτους θα νοήσουμε στύλους της γης επειδή αυτοί με τις διδασκαλίες τους στηρίζουν όλους τους χριστιανούς που βρίσκονται σε όλα τα μέρη της γης γιατί έτσι κι ο απόστολος Παύλος ονόμασε λέγοντας Ιάκωβος και Κηφάς και Ιωάννης οι δοκούντες στύλοι είναι. Μερικοί λένε και ότι η γη της Ιερουσαλήμ θα τακεί και θα κατακαεί από τους Ρωμαίους αλλά κι έτσι στύλοι γης της Ιερουσαήμ οι απόστολοι για την παραπάνω αιτία και αυτής γιατί οι απόστολοι κατάγονταν κατά σάρκα από την Ιερουσαλήμ και λέει επίσης πως κι αφού η Ιερουσαλήμ τακεί θα ξαναστερεωθεί από τους στύλους της πίστεως αποστόλους.

5.Επειδή θα γίνει η κρίση για τούτο λέει ότι εγώ διαμαρτυρόμενος στους παρανόμους τους είπα μην παρανομείτε και στους αμαρτάνοντες μη  υψώνετε κέρας δηλαδή μην καυχιέστε κιόλας και μην υπερηφανεύεστε στις αμαρτίες σας σαν σε μεγάλα κατορθώματα επειδή να καυχιέται κανείς στις αμαρτίες είναι ίδιο εσχάτης ανοησίας. Και τους ίδιους και παρανομούντες και αμαρτάνοντες καλεί εκ παραλλήλου και σε πολλά μέρη των ψαλμών το κέρας νοείται αντί δυνάμεως ή καυχήσεως γιατί και τα ζώα που έχουν κέρατα έχουν σ’ αυτά και τη δύναμή τους και σ’ αυτά γαυριούν κι υπερηφανεύονται.

6.Πάλι τα ίδια λόγια επαναλαμβάνει κι εδώ σε επίταση και αύξηση διαμαρτυρίας και παραγγελίας προς τους αμαρτωλούς και το μη λαλείτε κατά του Θεού αδικίαν είναι όμοιο με το αδικίαν εις το ύψος ελάλησαν το οποίο ακριβώς ερμηνεύσαμε στον οβ΄/72ο .

7.Ούτε από Α. των φωστήρων και άστρων ούτε από τις Δ. τους καθώς φλυαρούν οι αστρολόγοι ούτε πάλι από τους δαίμονες τους έρημους από κάθε καλό και όρη ονομαζομένους για την έπαρση και υπερηφάνεια καθώς οι μάντεις φρονούν από κανένα μέρος τέτοιο δε δίνεται στους ανθρώπους ο πλούτος και η δόξα ή η φτώχια κι η αδοξία παρά αυτά δίνονται στους ανθρώπους κατά τη δικαία κρίση του Θεού κι εξόδους ονομάζει την Α. του ηλίου αφού απ’ άκρου του ουρανού η έξοδος αυτού –ιη΄/18ος – και Δ. ονομάζει τη Δ. του κι έρημα όρη τα Β. και Ν. κλίματα κατά την άρκτο δηλαδή και μεσημβρία όντα επειδή είναι έρημα από ανθρώπους το υπερβόρειο για την υπερβολική ψυχρότητα και το υπερνότιο για την υπερβολική θέρμη κι ελλειπτικό σχήμα μεταχειρίζεται δω αφού λείπει το λέληθέ τι. Δε λανθάνει δηλαδή κανένα πράγμα κι ούτε κρύβεται από κλίμα της γης τον καιρό της μελλούσης κρίσεως και για τούτο άνθρωποι μη κάνετε κανένα κακό κι εάν το κάνετε μη νομίζετε πως θα κρυφτείτε ή πως θα γλιτώσετε από την κρίση του Θεού κι έπειτα βάζει και την αιτία για την οποία δε μπορούν να κρυφτούν και να γλιτώσουν.

8.Ο Θεός είναι αληθής και δίκαιος κριτής γιατί αυτός είδε όλα και ξέρει τα πάντα προ της γενέσεώς τους κι άλλον ατιμάζει κι άλλον τιμά κατά την οικονομία και αναλογία των έργων του καθενός και κατά το λόγο της δικαίας Του κρίσεως.

9.Ο λόγος εδώ μεταφορικός και εξ ομοιότητος γιατί χείρα Κυρίου ονομάζει τη δύναμή Του και ποτήριο κρασιού το μέτρο της τιμωρίας αφού οίνος και κρασί νοείται εδώ η τιμωρία επειδή κι αυτή παρομοίως με το κρασί παίρνει τη δύναμη του ανθρώπου και παραλύει τις αρμονίες του σώματος και κάνει τον άνθρωπο να σφάλει στους λογισμούς και λόγια του σα να ήταν μεθυσμένος κι άκρατο δηλαδή άδολο είναι το κρασί τούτο της τιμωρίας καθό αυστηρό και απότομο και άμικτο από φιλανθρωπία αλλά τούτο το ποτήρι της θείας οργής είναι γεμάτο από κρασί άδολο κι υπάρχει κι άλλο ποτήρι στο χέρι του Θεού γεμάτο κέρασμα δηλαδή φιλανθρωπία επειδή το κέρασμα δηλαδή το μίγμα του κρασιού είναι το νερό που εμβάλλεται εκεί ενώ της αυστηρής τιμωρίας κέρασμα και μίγμα η φιλανθρωπία γιατί πρέπει το πλήρες κεράσματος να μην ενώνεται με το άλλο δηλαδή το οίνου ακράτου παρά να αναγινώσκεται χωριστά αυτό καθαυτό ασυνδέτως. Πρέπει και έξωθεν να υπακούεται κατά έλλειψη ο και σύνδεσμος δηλαδή και ποτήρι εν χειρί Κυρίου πλήρες κεράσματος επειδή πώς μπορεί έαν και το αυτό ποτήρι να έχει ταυτόχρονα και άκρατο οίνο και κέρασμα; Κι ότι δυο ποτήρια υπάρχουν αυτά θα φανερώσει και το ακόλουθο ρητό.

Έτρεξε από το ποτήρι και το μέτρο της άκρατης τιμωρίας στο ποτήρι και το μέτρο της φιλανθρωπίας για να κάνει μέτρια κράση και να την ποτίσει σε κείνους που αμαρτάνουν κάποια μικρά και συγγνωτά αμαρτήματα αλλά ο τρυγίας του ποτηρίου της τιμωρίας δεν έτρεξε και τρυγία ονομάζει το πάχος της άκρατης τιμωρίας και την τελευταία κόλαση που έμεινε να δοθεί σε όσους αμαρτάνουν μεγάλα και θανάσιμα αμαρτήματα και δε μετανοούν από την κακία τους.

Τον τρυγία λοιπόν και την άκρατη και τελευταία κόλαση θα πιούν οι αμαρτωλοί της γης δηλαδή οι αμετανοήτως αμαρτάνοντες.

10.Εγώ όταν ελευθερωθώ από τη σκλαβιά των εχθρών μου θα χαρώ για την ελευθερία που θα λάβω των λυπηρών και θα ψάλω στο Θεό ύμνους ευχαριστήριους.

11.Εγώ θα τσακίσω όλα τα κέρατα και τις δυνάμεις των αμαρτωλών εκείνων που πάλι θα με πολεμήσουν.

Η δύναμη του δικαίου θα υψωθεί επειδή και μέλλει να νικήσει και αληθώς έτσι ακολούθησε γιατί κι οι Ιουδαίοι αφού γύρισαν από τη Βαβυλώνα στην Ιερουσαλήμ νίκησαν τότε τα γειτονεύοντα έθνη κείνα που τους πολεμούσαν και οι χριστιανοί αφού ελευθερώθηκαν από την πλάνη των ειδώλων νικούν και τσακίζουν τις δυνάμεις των δαιμόνων που τους πολεμούν. Δίκαιο ονομάζει εδώ κάθε ευσεβή αλλά μπορεί να νοηθεί δίκαιος κι ο Ζοροβάβελ που οδήγησε το λαό των Ιουδαίων και τον έφεραν στην Ιερουσαλήμ αλλά κι ο Χριστός κυρίως δίκαιος είναι ως αναμάρτητος του οποίου τύπος ο Ζοροβάβελ επειδή υψώνεται αληθώς η δύναμη των χριστιανών εκείνων που με σώμα πολεμούν τους ασώματους δαίμονες. Κι ακολούθως κι ο έπαινος υψώνεται και μεγαλύνεται του Χριστού που δυναμώνει τους πολεμούντες χριστιανούς με τον τρόπο αυτό.

ΨΑΛΜΟΣ ΟΕ΄-75

1.Εις το τέλος εν ύμνοις ψαλμός τω Ασάφ ωδή προς τον Ασσύριον.

Είπαμε αρχικώς ότι εις το τέλος που επιγράφεται στους ψαλμούς δηλώνει προφητεία και μας διδάσκει να αποβλέπουμε στο τέλος της κι άρα κι εδώ προφητεία δηλώνει κατά τους Εβραίους του αφανισμού του Σεναχηρείμ βασιλέως των Ασσυρίων αλλά και κατά τους χριστιανούς του αφανισμού των δαιμόνων που είναι υπηρέτες του νοητού Σεναχηρείμ διαβόλου. Κι αλλιώς εις το τέλος επιγράφεται ο παρών γιατί διαλαμβάνει περί του τέλους του κόσμου δηλαδή της μελλούσης κρίσεως και εν ύμνοις γιατί είναι ψαλμός ευχαριστήριος προς το Θεό για τη νίκη των Ασσυρίων ενώ περί του Ασάφ και της ωδής προείπαμε και προς τον Ασσύριο πειγράφεται αντί του προς τα κατά τον Ασσύριο Σεναχειρήμ. Βλέπε αναγνώστη πως το άγιο Πνεύμα μαζί με την ιουδαϊκή ιστορία συνέπλεξε δόγματα χριστιανικά ώστε ταυτόχρονα να παρηγορεί και τον Εβραίο ταπεινώς τα ρητά εκλαμβάνοντα αλλά και χαροποιεί και το χριστιανό υψηλώς αυτά νοούντα.

2.Οι Εβραίοι λένε ότι είναι γνώριμος ο Θεός μόνο στην Ιουδαία ενώ ο Θεός λέει προς αυτούς δια του Ιερεμίου κατά αριθμό των πόλεών σου ήταν θεοί σου Ιούδα και κατ’ αριθμό διόδων της Ιερουσαλήμ έθυον τη Βάαλ και εκ τούτου είναι φανερό πως ο ψαλμός δε λέει εδώ για την Ιουδαία της Παλαιστίνης αλλά ιουδαϊκή γραφή δηλαδή την ΠΔ που είναι γνώριμος ο Χριστός ως μαρτυρούμενος υπ’ αυτής επειδή κι ο νόμος του Μωυσέως και τα βιβλία των προφητών περί του Χριστού προκήρυξαν αλλά κι αυτή η λατρεία του νόμου τύπος και σκιά και προεικόνισμα ήταν του Χριστού.

Κι ότι μόνο στον Ισραήλ δεν ήταν μέγα το όνομα του Θεού αλλά και σε άλλους τούτο πάλι λέει ο ίδιος ο Θεός δια του προφήτου Μαλαχίου διότι από ανατολών ηλίου και έως δυσμών το όνομά Σου δεδόξασται εν τοις έθνεσι διότι μέγα το όνομά Μου εν τοις έθνεσι λέγει Κύριος Παντοκράτωρ και πάλι υμείς βεβηλούτε αυτό και εκ τούτου γίνεται φανερό πως Ισραήλ εδώ ονομάζει πάλι την ΠΔ που δόθηκε στον ισραηλιτικό λαό αφού στην ΑΓ φημίζεται μέγα και ένδοξο το όνομα του Χριστού. Ιουδαία κι η πρακτική φιλοσοφία κι Ισραήλ θεωρητική γιατί Ιουδαία ερμηνεύεται εξομολόγηση αμαρτιών ως αρχή πρακτικής ενώ Ισραήλ νους ορών τον Θεό αφού ο πρακτικός γνωρίζει το Θεό πως είναι κριτής των έργων του καθενός και για τούτο καθαρίζει τον εαυτό του από τα πάθη ενώ ο θεωρητικός ορών νοερώς τα μεγαλεία του Θεού αξίως Τον μεγαλύνει. Μπορεί να λέγεται Ιουδαία νέα η εξ εθνών Εκκλησία που αφού εξομολογήθηκε τα παλαιά της αμαρτήματα επειδή Ιουδαία ερμηνεύεται εξομολόγηση τότε γνώρισε τον αληθινό Θεό κι η αυτή εκκλησία είναι και νέος Ισραήλ γιατί λέει ο απόστολος ου γαρ ο εν τω φανερώ Ιουδαίός εστιν ουδέ η εν τω φανερώ εν σαρκί περιτομή αλλ’ ο εν τω κρυπτώ Ιουδαίος και περιτομή καρδίας εν Πνεύματι ου γράμματι.

3.Αν λοιπόν τα Ιεροσόλυμα δεν πολεμήθηκαν πολλές φορές και σκλαβώθηκαν είχε κάποιο λογαριασμό να πει κανείς πως τα λόγια αυτά λέγονται για τα αισθητά Ιεροσόλυμα επειδή αυτά πολεμήθηκαν πολλάκις και ειρηνικός τόπος δεν υπήρχε για τούτο νοούμε ότι ειρήνη εδώ ονομάζει τον άνθρωπο κείνο που έχει ειρήνη προς τους ανθρώπους γιατί τους αγαπά και προς τα πάθη γιατί τα υποτάσσει και επειδή σε τέτοιο ειρηνικό άνδρα γίνεται ο τόπος ο χωρητικός του Θεού και Σιών ερμηνεύεται σκοπευτήριο από όπου και όποιος μακρόθεν σκοπεύει και βλέπει τις προσβολές των δαιμόνων μπορεί να ονομαστεί Σιών.

4.(Διάψαλμα).

Το ρητό αυτό ιστορικώς λέγεται για την απώλεια και αφανισμό των Ασσυρίων και το εκεί νοείται αντί του εν τη Σιών και συνέτριψε αντί κατήργησε τις δυνάμεις των τόξων και όπλο ονομάζει εδώ όχι το άρμα το πολεμικό με το οποίο δηλαδή χτυπάμε τους πολεμούντες αλλά το αμυντικό με το οποίο φυλαγόμαστε μόνο να μη χτυπηθούμε όπως το σκουτάρι και σιδεροπουκάμισο και η περικεφαλαία και άλλα όμοια γιατί από αυτά τα αμυντικά όπλα ονομάζεται κι ο οπλίτης που τα έχει στρατιώτης προς διαφορά με κείνον που δεν τα έχει και ρομφαία το σπαθί. Και πρώτα έβαλε τα τόξα γιατί οι Ασσύριοι ως επί το πλείστον με αυτά πολεμούσαν κι έπειτα με το όπλο φανερώνει κάθε αμυντικό άρμα ενώ με τη ρομφαία φανέρωσε κάθε πολεμικό άρμα κι ύστερα έβαλε και τον πόλεμο αυτό για τον οποίο όλα τα παραπάνω άρματα ετοιμάζονται και του οποίου είναι σκεύη και όργανα όλα αυτά. Κατά αναγωγή και θεωρία τόξα οι μεθοδείες των δαιμόνων και μηχανές από τις οποίες ρίχνονται βέλη πυρωμένα παθών κι όπλο αμυντικό φυλακτήριο από το διάβολο η παραχώρηση του Θεού κι η εξουσία εναντίον μας του εχθρού γιατί όταν αυτός λάβει την εξουσία από την παραχώρηση του Θεού να μας παιδέψει τότε δεν αισθάνεται ούτε νικιέται κι ας τον πολεμάμε και τον χτυπάμε. Σπαθί διαβόλου κοφτερό ο χωρισμός από το Θεό που παθαίνουμε για τις αμαρτίες μας και πόλεμος το πάλαισμα που κάνει ο διάβολος εναντίον μας αλλά κι αυτός ο ίδιος ο διάβολος αφού καθώς ο Θεός είναι ειρήνη έτσι κι ο αντικείμενος δαίμονας πόλεμος κι αυτά όλα τα κατάργησε ο Θεός στον άνθρωπο τον ειρηνικό και σκοπεύοντα τις μηχανές του εχθρού όπως προείπαμε Κύριος συντρίβων πολέμους.

5.Όρη δηλαδή βουνά αιώνια ονομάζει εδώ τους ουρανούς και όρη για το ύψος και αιώνια για το διαρκέστερο και πολυχρονιότερο της ουσίας τους και Συ Κύριε φωτίζεις από τους ουρανούς με φως χαράς και παρηγοριάς κείνους που βρίσκονται στο σκότος της λύπης και παρηγορείς με φως αντιλήψεως και βοηθείας κείνους που βρίσκονται στο σκότος της απογνώσεως.

6.Όλοι οι Ασσύριοι οι πολιορκούντες τα Ιεροσόλυμα φονευμένοι υπό του αγγέλου απροσδοκήτως ταράχτηκαν και πόθεν σ’ αυτούς ήρθε ο θάνατος αυτός. Κι ασύνετους τους αποκάλεσε ως θεομάχους και μη γνωρίζοντες τον αληθή Θεό και κοιμήθηκαν με ελπίδες πως θα καταλάβουν τα Ιεροσόλυμα αλλά ξυπνώντας δε βρήκαν κανένα από όσα περίμεναν και έλπισαν δηλαδή ψευδείς οι ελπίδες τους αποδείχτηκαν αλλά μπορεί να νοήσει κανείς τούτο κι αλλιώς πως οι πολιορκούμενοι Ιουδαίοι βλέποντας τους Ασσύριους τριγύρω στα Ιεροσόλυμα και μη νοήσαντες τη δύναμη του Θεού ταράχτηκαν αφού τούτο κι η ιστορία διδάσκει η Βασιλειών Δ΄/ΠΔ. Έπειτα κοιμήθηκαν με ελπίδα πως θα τους σκλαβώσουν τάχα οι Ασσύριοι και το πρωί όμως που σηκώθηκαν δε βρήκαν κανένα από όσα έλπισαν επειδή τη νύχτα κείνη θανατώθηκαν υπό θείου Αγγέλου 185.000 εκ των εχθρών τους Ασσυρίων. Και το καρδία είναι περιττό κατά το ιδίωμα της εβραϊκής γλώσσας ή δηλώνει και επίταση και αύξηση της ασυνεσίας.

Οι άνδρες του πλούτου νοείται περιφραστικώς αντί πλούσιοι καθώς άνδρες αιμάτων αιμοχαρείς κι οι Ασσύριοι λοιπόν νόμιζαν πως την αυριανή μέρα θα έχουν σχεδόν στα χέρια τους όλους τους πλούσιους Ισραηλίτες αλλά και τουναντίον νοείται πως όλοι οι πλούσιοι Ασσύριοι πιάστηκαν από τα χέρια των πολιορκημένων Ιουδαίων επειδή βρέθηκαν νεκροί και κουρσεύτηκαν παρ’ εκείνων.

7.Επιτίμηση ονομάζει την απόφαση του Θεού κατά των Ασσυρίων και νυσταγμό την ατονία και παραλυσία της δυνάμεώς τους επειδή φυσικά ο ύπνος παραλύει τη δύναμη του σώματος και επιβεβηκότες στα άλογα οι Ασσύριοι επειδή κι είχαν το θάρρος να νικήσουν με το ιππικό τους κι από δω κι αλλαχού ο ίδιος έλεγε ούτοι εν άρμασι και ούτοι εν ίπποις –ιθ΄/19ος.

8.Συ Κύριε είσαι φοβερός κατά τη δύναμη και ποιος μπορεί να Σου αντισταθεί; Δηλαδή ουδείς. Από τότε δηλαδή αφού εναντίον Σου βλασφήμησαν οι Ασσύριοι θα τους αφάνιζες οργισμένος μαζί τους αλλά τους έδινες άδεια να μετανοήσουν καθώς έχει νόμο να το κάνει η χρηστότητά Σου κι η φιλανθρωπία Σου κι από παλιά και προ πολλού.

9.Την κρίση κι απόφαση λοιπόν που έκανες κατά των Ασσυρίων ακουστή μου την έκανες Κύριε δηλαδή ενήχησες σε μένα σα σε προφήτη γιατί έτσι λέγεται και μπορεί να νοηθεί το ρητό και για τη μέλλουσα κρίση ότι δηλαδή την έκανες Κύριε ακουστή σε όλους τους ανθρώπους διαμέσου της θεόπνευστής Σου ΑΓ ώστε μηδεμία απολογία να μην έχουν οι κολαζόμενοι πως δεν ξέρουν και σύμφωνα και τα ακόλουθα ρητά με το νόημα τούτο.

10.(Διάψαλμα).

Γη κάθε άνθρωπος προς τον οποίο λέχθηκε γη εί και εις γην απελεύση και μάλιστα γη ο άνθρωπος που φρονεί γήινα κι όταν λοιπόν αναστή ο Θεός στη ρηθείσα πάνδημη και τελευταία κρίση τότε όλοι οι άνθρωποι ησύχασαν που έπαψε και καταργήθηκε κάθε τους έργο κι ανίσταται ο Θεός εις κρίσιν για να σώσει όλους τους πραείς δηλαδή τους δικαίους επειδή ίδιο και χαρακτηριστικό του δικαίου η πραότης.

11.Τούτο το ρητό λέχθηκε για φόβο των σκληροκάρδιων και αναίσθητων επειδή τότε στην κρίση κάθε ανθρώπινη ενθύμηση και νόημα θα φανερώσει από μόνο του σε Σένα τον Κριτή του παντός και άκουγε Παύλου του μεγάλου λέγοντος περί τούτου και μεταξύ αλλήλων των λογισμών κατηγορούντων ή και απολογουμένων εν ημέρα ότε κρινεί ο Θεός τα κρυπτά των ανθρώπων.

Εγκατάλειμμα το λείψανο και εναπομεινάριο και με το όνομα αυτό φανερώνει ότι και το παραμικρότατο μέρος της ενθυμήσεως θα Σου εορτάσει δηλαδή θα φανερώσει από μόνο του σε Σένα επειδή η εορτή επίδειξη είναι του εορταζομένου για το οποίο και γίνεται αλλά μπορεί κι άλλως να νοηθεί ότι όχι μόνο θα γίνουν φανερές σε Σένα οι ενθυμήσεις των ανθρώπων αλλά ακόμα κι όποιος πιεστεί από το διάβολο να ενθυμηθεί κάτι πονηρό και δεν πειστεί και δεν τον υπακούσει παρά αφήσει και το εγκαταλείπει και δεν το ενθυμηθεί κι αυτή η εγκατάλειψη της τέτοιας ενθυμήσεως θα φανερώσει τον εαυτό της στον Κριτή  Θεό και τόσο φοβερός κριτής είναι ώστε κανένα πράγμα δεν Του λανθάνει.

12.Επειδή λοιπόν αυτά έχουν έτσι και κανένα σφάλμα δε μπορεί να κρυφτεί από το Θεό για τούτο όλοι σεις οι ευσεβείς υποσχεθείτε στο Θεό να μετανοήσετε κι ως χρέος πληρώτε σ’ Αυτόν τη  υπόσχεσή σας αυτή.

Κύκλω του Θεού κείνοι που Τον αγαπούν μαζί με τους οποίους βρίσκεται κι ο Θεός καθώς υποσχέθηκε λέγοντας Εγώ ειμι εν μέσω αυτών κι αυτοί όλοι θα Του προσφέρουν δώρα τις αρετές.

13.Ο Θεός είναι τόσο φοβερός ώστε με την προσταγή Του χωρίζει τις ψυχές των αρχόντων από τα σώματά τους κι Αυτός στάθηκε φοβερός και κοντά στον Φαραώ και στον Σεναχηρείμ και σε όλους τους άλλους τους βασιλείς που άκουσαν τις μάστιγες που έδωσε κατά της Αιγύπτου και τον αφανισμό [που έκανε των Ασσυρίων.

ΨΑΛΜΟΣ Ος΄-76

1.Εις το τέλος υπέρ Ιδιθούμ ψαλμός τω Ασάφ.

Εις το τέλος επιγράφεται ο παρών γιατί προφητεύει κείνα που έμελλε να πάθει ο σκλαβωμένος λαός στη Βαβυλώνα των Εβραίων δηλαδή και κείνα τα λόγια που ήταν ακόλουθο να πει αυτός και ψάλθηκε ο παρών από το χοράρχη Ασάφ για τον Ιδιθούμ γιατί φαίνεται πως δόθηκε ο παρών στον ψαλτωδό αυτό αλλά επειδή δεν ευκαίρησε να τον ψάλει τον έψαλε αντ’ αυτού ο Ασάφ δια Ιδιθούμ και σχηματίστηκε εκ προσώπου του σκλαβωμένου κείνου του λαού μετά την ελευθερία ανυμνώντας το Θεό.

2.Εγώ λοιπόν ο λαός των Ιουδαίων ο σκλαβωμένος στη Βαβυλώνα φώναξα προς το Θεό.

Πάλι εδώ από κοινού νοείται το εκέκραξα και πρέπει να ξέρουμε πως το θέμα του ρήματος είναι κεκράξω και περιττό τη φωνή μου επειδή όποιος κράζει με φωνή μεγάλη κράζει κι όμως τούτο είναι ιδίωμα της εβραϊκής γλώσσας να μεταχειρίζεται περιττολογίες καθώς το να λέει δυο φορές το φωνή μου και μπορεί να φανερώνει κι επίταση κραυγής εκέκραξα λέγοντας με φωνή και θερμότητα προς το Θεό και για τούτο πρόσεξε σε μένα και με βοήθησε.

3.Το εξεζήτησα φανερώνει σπουδακτική και μετά πόνου ζήτηση και Σε ζήτησα Κύριε θερμώς και με όλη μου την καρδιά για να με βοηθήσεις και να με παρηγορήσεις στη θλίψη μου.

Κι εδώ εννοείται από κοινού το εξεζήτησα και πώς εκζητεί κανείς το Θεό; Με τα χέρια δηλαδή όταν τα εξαπλώνει σε δέηση και σε καιρό νυκτός όταν δηλαδή βρίσκει κανείς κάθε ησυχία και άδεια και εναντίον του Θεού δηλαδή έμπροσθέν Του Ο οποίος βλέπει τα πάντα και μερικοί χείρες εννοούν τις πράξεις και νύχτα το κρύψιμο από τους ανθρώπους δηλαδή εγώ εξεζήτησα το Θεό διαμέσου εναρέτων πράξεων και κρυφίως χωρίς να με ξέρει κανείς και για τούτο έτσι εκζητώντας το Θεό και ελπίζοντας να Τον βρω βοηθό μου δεν απατήθηκα από τις ελπίδες μου ούτε σε κενό κοπίασα δηλαδή δεν απέτυχα του ποθουμένου αλλά πέτυχα τον καρπό της προσευχής κι αυτά τα λόγια αρμόζουν και στο λαό των Ιουδαίων όταν γύρισε από τη Βαβυλώνα στην Ιερουσαλήμ αλλά και σε κάθε χριστιανό που λυτρωθεί από κίνδυνο.

Αρνήθηκε και απελπίστηκε και δε δέχτηκε η ψυχή μου να παρηγορηθεί από ανθρώπους γιατί η θλίψη μου ήταν υπερβολική και βαρύτατη και ανώτερη πάσης ανθρωπίνης παρηγοριάς.

4.Μια μονάχη παρηγοριά είχα στις τόσες μου θλίψεις την ενθύμηση του Θεού γιατί ενθυμούμενος εγώ πως ο Θεός μπορεί να με ελευθερώσει τότε παρηγοριόμουν και έχαιρα ω της ευκολοαπόκτητης παρηγορίας!

(Διάψαλμα).

Αδολεσχία είναι κυρίως η περιττολογία και φλυαρία διηγήσαντό μοι παράνομοι αδολεσχίας –ριη΄/118ος – αλλά λέγεται αδολεσχία και η μελετη κι φροντίδα καθώς λέγεται και δω. Εμελέτων λέει στον εαυτό μου και φρόντιζα με ποιο τρόπο να ελευθερωθώ από τα λυπηρά κι επειδή δεν εύρισκα ελευθερία από αυτά στεναχωρήθηκε και λιποθύμησε η ψυχή μου. Με τέτοιο σημαινόμενο μελέτης δηλαδή και φροντίδας λαμβάνεται και το εν ταις εντολαίς Σου αδολεσχήσω δηλαδή μελετήσω και ο δούλός Σου ηδολέσχει δηλαδή μελετούσε εν τοις δικαιώμασί Σου και πολλά άλλα ρητά που βρίσκονται στον ριη΄/118ο αλλά κι η προσευχή λέγεται αδολεσχία όπως της Άννης από πλήθους αδολεσχίας μου δηλαδή συνεχούς προσευχής μου εκτέτηκα έως νυν -ΠΔ.

5.Κείνοι που φυλάττουν λοιπόν τα στρατεύματα μοιράζουν τη νύχτα σε τέσσαρες φυλακές δηλαδή βάρδιες πρώτη και δευτέρα και τρίτη και τετάρτη αποδίδοντας σε καθεμιά τους τρεις ώρες και κατά διαδοχή φυλώντας ένας κατόπιν του άλλου και εδώ λοιπόν λέει ο προφήτης ότι οι οφθαλμοί μου πρόφτασαν όλες τις φυλακές αυτές της νυκτός δηλαδή αγρυπνώντας όλη τη νύχτα προλάβαινα τους καιρούς των φυλακών αυτών γιατί επειδή ο νους μου μεριμνούσε και συλλογίζονταν έφευγε κι ο  ύπνος από τα μάτια μου κι οφθαλμοί κι οι παρατηρούντες εχθροί πως δηλαδή κείνοι οι εχθροί μου που με παρατηρούσαν προλάβαιναν τις φυλακές της νυκτός και αγρυπνούσαν εναντίον μου.

Συγχύστηκα κι εγώ από τις θλίψεις αλλ’ όμως δε την φανέρωσα τη σύγχυσή μου αυτή στους εχθρούς μου για να μη χαρούν εναντίον μου περισσότερο.

6.Συλλογίστηκα τις παλιές μέρες δηλαδή τις μέρες του Μωυσή και Ιησού του Ναυή πώς δηλαδή οι τότε Ιουδαίοι οι πρόγονοί μας ελευθερώθηκαν από τη σκλαβιά της Αιγύπτου και πώς πέρασαν αβρόχως τη  Ερυθρά Θάλασσα και πώς μύριες ευεργεσίες έλαβαν και εισήλθαν μετά δόξης μέσα στη γη της επαγγελίας κι αιώνια έτη τα παλιά γιατί έτσι και απ’ αιώνος λέμε το έκπαλαι κι αδιαφόρως η σύνταξη του εμνήσθην γιατί κει που έπρεπε να συνταχτεί με γενική έτσι και ετών αιωνίων εμνήσθην συντάχτηκε όμως με αιτιατική κι εμελέτησα αντί ενθυμήθηκα αυτά στο νου μου. Τις αρχαίες ημέρες που είπε πρότερα αυτές είπε ακολούθως αιώινα έτη κι εκ τούτου κινούμενοι κάποιοι ερμήνευσαν το προκατελάβοντο φυλακάς οι οφθαλμοί της ψυχής μου δηλαδή  ο νούς μου προστοχάστηκε τις πολιτείες του βίου γιατί νύχτα είναι ο βίος κι η ζωή για την πλάνη που βρίσκεται κει μέσα της και φυλακές ζωής οι διάφορες πολιτείες δηλαδή προ του νόμου και εν νόμω και έπειτα η ευαγγελική ώστε να λέει πως εδώ στοχάστηκε τις δυο πολιτείες προ και εν νόμω και δε βρήκε σ’ αυτές καμιά εγκατάλειψη στους Ιουδαίους όπως έγινε όμως ύστερα επειδή ο Θεός και στου προ του νόμου Πατριάρχες βοήθησε και στους όντες μέσα στο νόμο αλλά όταν ήρθε η ευαγγελική πολιτεία τότε έγινε η τελεία και παντοτινή σκλαβιά των Ιουδαίων από τα ρωμαϊκά στρατεύματα και περί τούτων των φυλακών είπε ο Κύριος μακαρίζοντας τους αγρυπνούντες και εάν έλθη ο Κύριος εν τη δευτέρα φυλακή και εν τη τρίτη και εύρη ούτω δηλαδή αγρυπνούντες τότε μακάριοί εισιν οι δούλοι εκείνοι.

7.Εν τη νυκτί λοιπόν που είναι ησυχία τότε μελετούσα μετά της καρδιάς μου δηλαδή μέσα στην ψυχή μου κι έσκαλλε το πνεύμα μου δηλαδή έσκαβε έτσι σα με σκαλίδι δηλαδή ερευνούσε λέγοντας τι ηρεύνα; Άκουσον ακολούθως.

8.Αυτά τα λόγια και τα ακόλουθα είναι απορητικά έως το και είπα νυν ηρξάμην και ερευνούσα μήπως ο Θεός παντελώς μας απέβαλε από την πρόνοιά Του και πλέον δε θέλει να ευαρεστηθεί ανάμεσά μας γιατί τούτο δηλώνει το ου προσθήσει του ευδοκήσαι έτι και περιττό το του.

9.Ή μήπως ο Θεός παντοτινά θα κόψει από λόγου μας το συνηθισμένο έλεος που ποιεί μεθ’ ημών; Και τούτο φαίνεται όμοιο με το παραπάνω μη εις τους αιώνας απώσεται Κύριος; Πλην είναι παθητικότερο από κείνο και ελεεινότερο.

Μήπως ο Θεός συνετέλεσε δηλαδή περιέκλεισε το ρήμα και λόγο του τον οποίο ενετείλατο εις χιλίας γενεάς; Βλέπε γι’ αυτό στον ρδ΄/104ο. Μήπως λέω και τον περιόρισε από τη γενεά εκείνη έως την τωρινή ώστε που να μη προχωρήσει σε περισσότερο καιρό;

10.(Διάψαλμα).

Αυτά τα ρητά κι ας φαίνονται όμοια με τα παραπάνω αλλά φανερώνουν ακόμα και άλλο ακόμα περισσότερο δηλαδή ότι ο Θεός είναι φύσει οικτίρμων και ελεήμων καθώς και το φως είναι φύσει φωτιστικό και το πυρ είναι φύσει καυστικό και για τούτο ως τέτοιος ών ο Θεός δε θα αποβάλει την κατά φύση του ελεημοσύνη κι από τα λόγια αυτά κατάλαβε ο προφήτης την απορία που είχε δηλαδή ότι ο Θεός δε θα αποστραφεί τους Ιουδαίους στους αιώνες κι ούτε θα κόψει από αυτούς το έλεός Του κι ούτε θα συντελέσει το ρήμα κι ούτε επιλήσεται του οικτειρήσαι παρά ότι μόνο κατά το πλήθος και το μέγεθος των αμαρτιών έτσι δίνει και την τιμωρία.

11.Ο λόγος αυτός είναι ίδιος ευγνωμοσύνης και αγαθής προαιρέσεως κι εγώ με το να συλλογίστηκα κείνα που ήμαρτον για τούτο είπα ότι τώρα είναι αρχή της πρέπουσας σε μένα τιμωρίας επειδή οι τιμωρίες μέχρι του νυν κείνες που έλαβαν αυτές ήταν προοίμια και αρχές της πρέπουσας και αξίας τιμωρίας των έργων μου.

Αυτή η εναλλαγή δηλαδή η μεταβολή που εμείς λάβαμε από την ελευθερία και άνεση στη σκλαβιά και στεναχώρια αυτή είναι έργο της δεξιάς χειρός του Θεού η οποία μας παιδεύει.

12.&13.Έργα Κυρίου οι παιδείες που δίνει ο Θεός στους ανθρώπους για το συμφέρον κι από κοινού λαμβάνεται εδώ το και είπα και εν τω καιρώ εκείνω είπα πως θα ενθυμηθώ τα από την αρχή του κόσμου γενόμενα θαυμάσιά Σου Κύριε επειδή η μνήμη τους έφερε σε μένα παρηγοριά και θα αδολεσχήσω δηλαδή θα μελετήσω συνεχώς τα επιτηδεύματά Σου δηλαδή τις οικονομίες Σου και τις μεθόδους που μεταχειρίζεσαι Κύριε για τη σωτηρία των ανθρώπων.

14.Άγιο ονομάζει τον ουρανό ως αγνό και καθαρό όπου νομίζεται πως κατοικεί ο Θεός αλλά και το Σινά όρος ως αφιερωμένο στο Θεό πάνω στο οποίο κατέβηκε ο Θεός αλλά άγιο και το ναό στην Ιερουσαλήμ ονομάζει όπου κατοικώντας λαλούσε από κει με τους αξίους. Κι αντί του εν τω αγίω εν αγιότητι ώστε να νοήσουμε μ’ αυτό ότι κάθε πράξη του Θεού είναι αγία και καθαρά κι ας μας φαίνονται οι παιδείες παρά του Θεού συγχωρούμενες ως φορτικές γιατί μας προξενούν πόνους στο σώμα.

Επειδή παραπάνω υποσχέθηκε να ενθυμηθεί τα θαυμάσια του Θεού για τούτο εδώ πρωτύτερα από όλα ανυμνεί το Θεό λέγοντας ποιός Θεός των άλλων εθνών είναι τόσο μέγας δηλαδή τόσο μεγαλοδύναμος και μεγαλουργός καθώς ο δικός μας Θεός; Βέβαια ουδείς.

15.Συ είσαι κυρίως και μόνος Θεός που κάνεις και έργα θαυμάσια.

Λαοί εδώ τα έθνη δηλαδή οι Αιγύπτιοι και Αμαληκίτες και όλοι οι άλλοι όσοι κατά διαφόρους καιρούς και τόπους οι Εβραίοι δια παραδόξων θαυμάτων πολέμησαν και νίκησαν γιατί όλοι αυτοί γνώρισαν δοκιμάζοντας πως υπάρχει μέγας ο Θεός που βοηθά τους Εβραίους.

16.(Διάψαλμα).

Βραχίονα εδώ ονομάζει τη δύναμη του Θεού και το λαό των Εβραίων υιούς γιατί ο Ιακώβ ως πρόγονός τους και Πατριάρχης και ο Ιωσήφ ως τροφεύς τους κι ευεργέτης τους και ως και πρόξενος δόξης σ’ αυτούς για τη σοφία και εξουσία που έλαβε στην Αίγυπτο.

17.Ο λόγος αυτός είναι για το θαύμα που έγινε στην Ερυθρά Θάλασσα γιατί Σε είδαν με τρόπο άρρητο τα ύδατα και τα νερά της Ερυθράς Θαλάσσης και φοβήθηκαν τη δύναμή Σου και διαιρέθηκαν σε δυο γιατί γράφηκε πως ο Θεός πορεύτηκε έμπροσθεν του λαού τους με στύλο πυρός και νεφέλης ο Θεός ηγείτο αυτών ημέρας εν στύλω νεφέλης δείξαι αυτοίς την οδόν και την νύκτα εν στύλω πυρός.

Από το σφοδρό άνεμο που έπεσε μέσα στα νερά της ταράχτηκαν τα κατώτατα βάθη της.

18.Όταν λοιπόν ταράχτηκαν τα βάθη της τότε έγινε και πλήθος ηχούς πολύ των υδάτων της γιατί λείπει το εγένετο.

Φωνή νεφελών η βροντή και η ιστορία λέει περί της Ερυθράς Θαλάσσης πως έπνευσε άνεμος Ν. δυνατός και βίαιος και έτσι διαιρέθηκε η θάλασσα και από αυτό έγινε τέτοιος σφοδρός ανεμοστρόβιλος κι ακόλουθο είναι να έπεσαν από τις νεφέλες και βροντές και αστραπές σε φόβο και έκπληξη των Αιγυπτίων και έτσι βέλη και σαϊτες θα νοήσεις τις αστραπές που διαπορεύονται κι έρχονται κατά των Αιγυπτίων με τέτοιο τρόπο που κι ο Σολομών έτσι ονόμασε τις αστραπές πορεύσοντι εύστολοι βολίδες αστραπών και το διαπορεύονται είναι αντί διεπορεύοντο κατά αντιχρονισμό και το γαρ περιττό καθώ περιττό και στον ξδ΄/64ο κεκράξονται και γαρ υμνήσουσι όπως προειπώθηκε.

19.Στην Έξοδο λοιπόν και στην ΠΔ έχει γραφεί και συνετάραξε Κύριος την παρεμβολήν των Αιγυπτίων και συνέδησε τους άξονας των αρμάτων αυτών και ήγαγεν αυτούς μετά βίας γιατί τούτο λοιπόν αναφέροντας εδώ λέει πως η φωνή της βροντής Σου έπεσε σε κάθε άρμα από μέρους το όλο γιατί το άρμα πάνω σε τροχούς σύρεται κι από τη βροντή αυτή ταράχτηκαν τα άλογα που έσυραν τα άρματα και δέθηκαν και σμπλέχτηκαν το ένα με το άλλο τα αξόνια που είναι περασμένοι οι τροχοί αλλά νοείται το ρητό κι αναγωγικώς πως η φωνή της θεολογίας αυτή βρίσκεται στον τροχό δηλαδή στον άνθρωπο κείνο που λίγο εγγίζει στη γη καθώς κι ο τροχός λίγο και με μι στιγμή εγγίζει στη γη δηλαδή σε κείνον τον άνθρωπο που τόσο φροντίζει για τα γήινα όσο μόνον για την αναγκαία χρεία του σώματός του και κατά τα άλλα πάντα είναι ανώτερος από τα κάτω και γήινα.

Κι οι λαμπρότητες του θαύματος εκεί φάνηκαν σε όλην την οικουμένη.

Η γη δηλαδή όλοι οι άνθρωποι στη γη σαλεύτηκαν και φοβήθηκαν ακούγοντας και μαθαίνοντας τα θαυμάσια που έκανες Κύριε στην Αίγυπτο και στην Ερυθρά Θάλασσα και στην έρημο για το λαό Σου.

20.Το εν τη θαλάσση αι οδοί Σου ένα επιφώνημα είναι του θαύματός Σου που έγινε δηλαδή στην Ερυθρά γιατί Συ Κύριε όταν θέλεις περπατάς και στα ύδατα πάνω και το ίδιο λέει και με το αι τρίβοι Σου εν ύδασι πολλοίς προς περισσότερο του θαύματος έπαινο και το τα ίχνη Σου ου γνωσθήσονται δηλώνει ότι τα δυο μέρη της θαλάσσης που χωρίστηκαν πάλι ενώθηκαν κι έτσι η θάλασσα αποκαταστάθηκε στον πρότερό της τόπο ώστε ούτε ίχνος και σημάδι καν φάνηκε πως χωρίστηκε.

21.Συ Κύριε οδήγησες τον ισραηλιτικό λαό σαν το πρόβατο για να δείξει μ’ αυτό την επιμέλεια που έδειξε ο Θεός στους Εβραίους και με τη φύλαξη αυτή να τους φέρει καθώς κι ο ποιμήν τα πρόβατα σε βοσκή τρυφερή και μάνδρα ασφαλή και για τούτο και ονομάζεται ποιμαίνων τον Ισραήλ αλλαχού κι αυτή είναι η ερμηνεία του παρόντος.

Μερικοί όμως τον προσαρμόζουν και στα πράγματα του Δαβίδ και τις περιστάσεις γιατί ακόλουθο να στεναχωρηθεί κατά την ψυχή από θλίψεις και συμφορές και για τούτο μετά της ελευθερία των θλίψεων συνέθεσε τον παρόντα και διηγήθηκε όσα έπαθε μ’ αυτόν και περιέπλεξε και προφητείες περί Χριστού εδώ για τις οποίες νομίζω πως ο παρών επιγράφεται εις τέλος. Εκέκραξα ότε στεναχωρήθηκα από θλίψεις και τα ακόλουθα ρητά με ευκολία προσαρμόζονται σ’ αυτόν έως το διελογισάμην ημέρας αρχαίας και ημέρες αρχαίες οι ημέρες της ευτυχίας του όταν είχε το Θεό υπερασπιστή του κι ομοίως και τα λοιπά ευκόλως στον προφήτη προσαρμόζονται έως το συνετέλεσε ρήμα. Και τούτο δε λέγεται επ’ αυτού νοούμενο απορηματικώς αλλά αποφαντικώς δηλαδή ο Θεός συμπέρανε το ρήμα δηλαδή την απόφαση που διόρισε για κάθε άνθρωπο και επομένως θα πάθω κι εγώ κείνο που ο Θεός διόρισε και το από γενεάς εις γενεάν αντί κατά διαδοχήν κάθε γενεάς ενώ το αύτη η αλλοίωσις προφητεύει περί της ευαγγελικής πολιτείας αφού ο προφήτης προβλέποντας με τους προνοητικούς του οφθαλμούς πως η πολιτεία αυτή θα είναι διαφορετική από τη νομική για τούτο και λέει πως είναι έργο Χριστού αφού Αυτός δεξιά και βραχίων Πατρός είναι κατά τη θεότητα και ονομάζεται έτσι ως ποιητής των απάντων και ως δύναμή τους. Τα ακόλουθα πάλι ρητά είναι φανερά έως το ο Θεός εν τω αγίω η οδός σου και άγιο τον αγιότατο Χριστό λέμε ο οποίος αμαρτία ουκ εποίησεν κι εν τούτω ενεργείται η βουλή Σου Κύριε περί ενανθρωπήσεως δηλαδή και σωτηρίας των ανθρώπων αφού οδός εδώ η βουλή.

Έπειτα θαύμασε το μυστήριο της ενανθρωπήσεως κι υμνεί και μεγαλύνει τον Πατέρα αφού γνώρισες στους λαούς όλων των εθνών τον Υιόν Σου επειδή δύναμη Θεού είναι ο Υιός και Τούτον ονομάζει και βραχίονα διαμέσου του οποίου λυτρώθηκε ο λαός των χριστιανών από τη σκλαβιά του διαβόλου κι ονομαζόμαστε εμείς οι χριστιανοί υιοί Ιακώβ και Ιωσήφ επειδή γίναμε υιοί Θεού αντί του παλιού λαού των Ιουδαίων και κληρονομήσαμε την κληρονομιά Του και το όνομά Του κι είπαμε στον ιγ΄/13ο ερμηνεύοντας το αγαλλιάσεται Ιακώβ και ευφρανθήσεται Ισραήλ. Είδοσάν Σε ύδατα και εφοβήθησαν όταν βυθίζονταν το πλοίο κι ο Ιησούς ξύπνισε κι επιτίμησε τους ανέμους και τη θάλασσα κι από αυτό φοβήθηκαν κι ησύχασαν και τότε κι οι άβυσσοι της θαλάσσης ταράχτηκαν από το φόβο της δεσποτικής επιτιμήσεως κι επιπλέον και το πλήθος του ήχου της θαλάσσης ενώ φωνή έδωσας οι νεφέλες επί του όρους της μεταμορφώσεως όταν ήρθε δηλαδή η φωνή εκ της νεφέλης λέγουσα Ούτός εστιν ο Υιός Μου ο αγαπητός εν Ώ ευδόκησα. Μπορείς να πεις και νεφέλες τους προφήτες καθώς προειπώθηκε στον ιζ΄/17ο όπου βλέπε και τα βέλη και τις αστραπές τι δηλώνουν και φωνή βροντής κι ο λόγος του ευαγγελικού κηρύγματος επειδή ήρθε από τον ουρανό κι έγινε δυνατό και ξακουστό σε όλους τους ανθρώπους και τροχός ο κόσμος για το άστατό του.

Σαλεύτηκε λοιπόν η γη και έντρομος εγενήθη καθώς και στον ιζ΄/17ο ερμηνεύτηκε καθώς όλος βρίσκεται κι εκεί κι εν τη θαλάσση η οδός     Σου Κύριε πήγες λέει στους μαθητές Σου περπατώντας πάνω στη θάλασσα και το ίδιο δηλώνεται και με τον ακόλουθο στίχο γιατί ύδατα πολλά είναι το βάθος των υδάτων και τα ίχνη Σου άνω στη θάλασσα ου γνωσθήσονται καθότι πάνω στο νερό χνάρια δε συναντώνται κι ούτε και συνιστώνται αν κι μερικοί θάλασσα ονομάζουν και τη ζωή αυτή για την άλμη των θλίψεών της και για το αβέβαιο κι ανώμαλο και στη ζωή αυτή έγινε η οδός Σου και πολιτεία Σου Κύριε κατά την ενανθρώπησή Σου αλλά τα ίχνη Σου δηλαδή οι τρόποι της ενανθρωπήσεώς Σου ακατάληπτοι και λαός Πατρός ο νέος των χριστιανών και χείρα η χειραγωγία και οδήγηση Χριστού ο οποίος είναι Μωσής καθό νομοθέτης ευαγγελικού νόμου όμως αλλά κι Ααρών καθό μέγας Αρχιερεύς θυσιάζοντας τον ίδιο Του τον εαυτό για το λαό Του.

ΠΗΓΗ ΔΡΑΜ 2017

 

 

Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση