KHΠΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΩΔΩΝ
Ε΄ ΩΔΗ
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΗΣΑΪΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ
Πρόσθες αυτοίς κακά Κύριε πρόσθες αυτοίς κακά τοις ενδόξοις της γης .β΄
14.Κατά τέσσερις τρόπους λέγονται νεκροί οι άνθρωποι κατά το σώμα όπως λέει ο Κύριος έρχεται ώρα και νυν εστι ότε οι νεκροί ακούσονται της φωνής του Υιού του Θεού και έπειτα κατά την ψυχή όσοι δηλαδή αμαρτάνουν και παραβαίνουν τις εντολές του Θεού και χωρίζονται κατά την ψυχή από τη θεία χάρη που ναι ζωή αληθής της ψυχής όπως κι οι δαίμονες ευθύς που αμάρτησαν και χωρίστηκαν από τη θεία χάρη πέθνανα και νεκρώθηκαν και για τούτο και νεκρά πνεύματα ονομάζονται κατά τον Θεσσαλονίκης κι έτσι κι ο Αδάμ ευθύς που αμάρτησε και παρέσβη την εντολή του Θεού νεκρός έγινε κατά την ψυχή κι ας έζησε κατά το σώμα μετά ταύτα 930 χρόνους και για τούτο του είπε κι ο Θεός ή δ’ αν ημέρα φάγητε απ’ αυτού θανάτω αποθανείσθε και για τούτο είπε κι ο Θεοφόρος Μάξιμος θάνατος εις τον Αδάμ γέγονεν ουχ ο της ψυχής από του σώματος χωρισμός αλλά της αθανάτου ψυχής από του αγίου Πνεύματος αποφοίτησις κι επειδή όν λόγον έχει προς το σώμα η λογική ψυχή τον αυτόν προν την λογικήν ψυχήν το Πνεύμα το άγιον κι ο απόστολος τη σπαταλώσα χήρα νεκρή ονόμασε η σπαταλώσα χήρα ζώσα τέθνηκε κι ο Κύριος ονόμασε νεκρούς κατά την ψυχή όντες νεκρωμένους λέγοντας άφες τους νεκρούς δηλαδή κατά την ψυχή θάψαι τους εαυτών νεκρούς δηλαδή κατά το σώμα.
Τρίτον νεκροί όσοι δε νικήθηκαν από την αμαρτία και τα πάθη αλλά μάλλον νίκησαν αυτά και ζωοποιήθηκαν και δεν πέθαναν κατά την ψυχή παρά έζησαν εν τω Θεώ γιατί η αμαρτία είναι ο αληθινός θάνατος κι όποιος νικήσει την αμαρτία και δεν την διαπράξει είναι νεκρός κατά την αμαρτία και ζωντανός κατά την αρετή και τη θεία χάρη κι ο απόστολος για τούτο έλεγε στους βαπτισμένους χριστιανούς ούτω και υμείς λογίζεσθε νεκρούς μεν είναι τη αμαρτία ζώντας δε τω Θεώ και στην ιερή αποκάλυψη γράφεται μακάριοι οι νεκροί οι εν Κυρίω αποθνήσκοντες απάρτι και τέλος τέταρτο και τελευταίο νεκροί τόσο οι νεκρωθέντες κατά την ψυχή όσο και το σώμα δηλαδή δια ασεβείας και αμαρτίας ή φυσικού θανάτου καθώς όλοι οι προαποθαμένοι ασεβείς κι αμαρτωλοί.
Τούτων λοιπόν προεγνωσμένων οι νεκροί κατά το σώμα λέει ο προφήτης εδώ δε θα δουν ζωή χωρίς τη δική Σου Κύριε τη δύναμη γιατί Συ μόνος είσαι που δύνασαι να χαρίσεις ζωή στους νεκρούς και να τους αναστήσεις από τα μνημεία καθώς και στ’ αλήθεια ανέστησες νεκρούς με την ένσαρκή Σου οικονομία και για τούτο και το αδύνατο έγινε δυνατό με τη δική Σου τη δύναμη αλλά ούτε κι ιατροί μπορούν να αναστήσουν αυτούς με τη δύνμαη της ιατρικής τους τέχνης ούτε κι άλλος κανείς κι αν ανέστησε ο Ηλίας στην ΠΔ ένα νεκρό κι ο Ελισσαίος δυο ένα ζώντα κι άλλο νεκρό ομοίως και στην ΚΔ κι αν ανέστησαν οι απόστολοι κι οι διάδοχοί τους νεκρούς πολλούς όμως χωρίς Εσένα δε μπόρεσαν να τους αναστήσουν παρά δια της ζωοποιού χάριτος και δυνάμεως το έκαναν.
Αλλά και νεκροί κατά την ψυχή και θανατωμένοι από τις αμαρτίες κι αυτοί λοιπόν χωρίς τη δική Σου τη δύναμη και χάρη δε δύνανται να ζωοποιηθούν παρά διαμέσου της πίστεώς τους σε Σένα και της μετανοίας των προτέρων τους αμαρτιών ανασταίνονται από τα πάθη και τις αμαρτίες και συνθάπτονται εν τω βαπτίσματι δια των τριων καταδύσεων στο δικό Σου το θάνατο αλλά συνανασταίνονται με Σένα δια των τριών αναδύσεων όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθημεν εις τον θάνατον Αυτού εβαπτίσθημεν συνετάφημεν ουν Αυτώ δια του βαπτίσματος εις τον θάνατον ίνα ώσπερ ηγέρθη Χριστός εκ νεκρών δια της δόξης του Πατρός ούτω και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν αλλά ούτε κι οι πνευματικοί ιατροί που γιατρεύουν τα ψυχικά πάθη μπόρεσαν να τους αναστήσουν αυτούς τους νεκρούς κατά την ψυχή χωρίς τη δική Σου τη χάρη και βοήθεια όπως οι προφήτες και απόστολοι κι ευαγγελιστές αφού αυτοί μπορούν να γιατρεύουν δια της άνωθεν χάριτος και της ζωοποιού ενεργείας του αγίου Πνεύματος τους ασθενείς κατά την ψυχή και υπό της αμαρτίας και του διαβόλου νεκρωθέντες.
Εγώ όμως νομίζω λέει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης εδώ πως νεκρούς ονομάζει εδώ τους δαίμονες επειδή αυτοί και τα είδωλα είναι για τα οποία είπε Κύριε εκτός Σου αλλον ουκ οίδαμεν το όνομά Σου ονομάζομεν και για τούτο κι ακολούθως πειφέρει περί των δαιμόνων και ειδώλων και σα να λέει Συ Κύριε είσαι ζών και αληθής Θεός και για τούτο και άλλο θεό από Σένα δε γνωρίζουμε ούτε κι άλλου κανενός το όνομα ονομάζουμε ενώ οι νεκροί θεοί των εθνών και τα άψυχά τους είδωλα δε θα δουν ζωή ποτέ αφού οι δαίμονες χωρίστηκαν παντάπασι από τη δική Σου ζωοποιό χάρη και τα είδωλα πάλι άψυχα είναι και αναίσθητα και ώτα έχουσι και ουκ ακούσονται και οφθαλμούς και ουκ όψονται και ρίνας και ουκ οσφρανθήσονται και χείρας και ου ψηλαφήσουσι και πόδας και ου περιπατήσουσι καθώς περιγέλασε ο προφητάναξ πλατύνοντας τα λόγια με την κωμωδία σε βάρος τους αλλά ούτε κι οι ιατροί δύνανται λέει να αναστήσουν τέτοια είδωλα αν πέσουν και συντριβούν κι ότι νεκροί οι δαίμονες και τα είδωλά τους μαρτυρεί κι ο θεόπτης ουχ ευρεθήσεται εν σοί επερωτών τους νεκρούς και ο προφητάναξ και ετελέσθησαν τω Βεελφεγώρ δηλαδή είδωλο του Κρόνου και έφαγον θυσίας νεκρών –ρε΄/105ος – δηλαδή και αυτούς τους καλουμένους θεούς νεκρούς ουκ αν αμάρτοι τις προσαγορεύσας.
Άρα κι εμείς οι ζώντες εκτός Σου άλλο ουκ οίδαμεν και το όνομά Σου ονομάζομεν ενώ οι πεθαμένοι νεκροί που πήγαν στον άδη και ζωή δε βλέπουν ούτε οι ιατροί μπορούν να τους αναστήσουν κι αυτοί δε μπορούν να ονομάσουν το όνομά σου ούτε και να Σε γνωρίσουν και να Σε δοξάσουν για Θεό αφού όμοιο με του προφητάνακτος μη τοις νεκροίς ποιήσεις θαυμάσια ή ιατροί αναστήσουσι και εξομολογήσονταί Σοι; -πζ΄/87ος – και ουχ οι νεκροί αινέσουσί Σε Κύριε ουδέ πα΄ντες οι καταβαίνοντες εις άδην αλλ’ ημείς οι ζώντες ευλογήσομεν τον Κύριον –ριγ΄/113ος .
Με τα λόγια αυτά φανερώνει ο προφήτης πως ο Θεός λυπάται και σκπλαχνίζεται τους νεκρούς κατά την ψυχή κι από αμαρτίες θανατωμένους κι έκοψε τους χρόνους της ζωής τους για να μη ζήσουν πολλούς χρόνους και κάνουν και πολλές αμαρτίες κι αυξήσουν τις κακίες τους περισσότερο αφού συνήθως ο Θεός για την αγαθότητά Του και ευσπλαχνία ορίζει πρότερα τόσους διορισμένους χρόνους να τιμωρήσει μερικούς αμαρτωλούς κι έπειτα προτού έρθει η διορία των χρόνων τους τιμωρεί με σκοπό να κόψει με τους χρόνους και τα αμαρτήματά τους και να πάψει από τις παρανομίες τους όσων θεληματικώς κι αμετανόητα αμαρτάνουν ενόσω ζουν κι έτσι προείπε πως ύστερα από 120 έτη και προ των 20 καταπόντισε τον κόσμο κι ο προφητάναξ έτσι είπε άνδρες αιμάτων και δολιότητος ου μη ημισεύσωσι τας ημέρας αυτών –νδ΄/54ος- και μη αναγάγης με εν ημίσει ημερών μου -ρα΄/101ος .
λέγοντας ο προφήτης και ήρας και παν άρσεν αυτών δείχνει με τούτο την πολή φιλανθρωπία του Θεού καθότι τους αμαρτωλούς δεν αφάνισε ο Θεός παντελώς ενώ τα άρσενα γεννήματά τους δηλαδή τους πονηρούς τους λογισμούς που γέννησε η ψυχή τους αυτούς μόνο αφάνισε κι άρσεν το ηγεμονικό τάγμα και υπερέχον και ανδρείο κατά την πνευματική ανδρεία συγκρινόμενο με το θήλυ τη γυναίκα δηλαδή και τέτοιοι ήταν οι υπερέχοντες κι άρχοντες των Ιουδαίων Γραμματείς και Φαρισαίοι κι Αρχιερείς που καταγίνονταν με το νόμο αφού τούτους δικαίως παίδεψε ο Θεός παραδίδοντάς τους σε αφανισμό όταν υπό των Ρωμαίων κατακάηκε η πατρίδα τους τα Ιερουσόλυμα και προσθέτει άλλως πως για τούτο είπε πως απώλεσε κάθε άρρεν δηλαδή άνδρα κι όχι γυναίκα γιατί οι γυναίκες τους σκαβώθηκαν των Εβραίων μόνο από τους Ρωμαίους και δεν εξολοθρεύτηκαν όπως οι άνδρες.
Κι επειδή αντί παν άρσεν αυτών λέγεται και πάσαν την μνήμην αυτών και παν το μνημόσυνον αυτών μπορούμε να προσαρμόσουμε το ρητό τούτο και στους νεκρούς θεούς κι είδωλα των εθνών περί των οποίων προείπαμε αφύ απώλεσε ο Θεός και αφαίρεσε από τον κόσμο κάθε θύμηση νεκρών ειδώλων με την ένσαρκή Του την οικονομία καθώς υποσχέσθηκε να κάνει και έσται εν τη ημέρα εκείνη λέγει Κύριος Σαβαώθ εξολοθρεύσω τα ονόματα των ειδώλων από της γης και ουκ έτι αυτών έσται μνεία και τούτο προσαρμόζεται και στους προαποθανόντες νεκρούς εν άδη ευρισκομένους των οποίων κάθε ενθύμηση αφαίρεσε ο Θεός επειδή όμοιο τούτο με του προφητάνακτος ωσεί τραυματίαι καθεύδοντες εν τάφω ων ουκ εμνήσθης έτι –πζ΄/87ος – και μη γνωσθήσεται εν τω σκότει τα θαυμάσιά Σου και η δικαοιοσύνη Σου εν γη επιλελησμένη; -πζ΄/όπ- δηλαδή στους λησμονημένους νεκρούς;
15.Το πρόσθες εδώ δεν είναι προστακτικό αλλά προαγορευτικό δηλαδή προφητικώς λέγεται εδώ για κείνα τα κακά και τις συμφορές που μελλαν να πάθουν οι ασεβείς και τύραννοι που διώκαν τους ευσεβείς χριστιανούς κι όχι ευκτικώς ή προστακτικώς κι όσοι παραπάνω ονομάστηκαν άρρενες εδώ ένδοξους ονομάζει κι εννοεί τους ενδοξότερους κι υπερέχοντες των Ιουδαίων Αρχιερείς δηλαδή και Ιερείς και Πρεσβυτέρους ώστε να καταράται ο προφήτης να προστεθούν κακά στους τέτοιους ένδοξους και άρχοντες δηλαδή όχι να προσθέσουν αυτοί και να κάνουν κακίες και αμαρτίες αλλά να πάθουν κακώσεις και δυστυχίες ώστε με αυτές και τέτοιες δυστυχίες να ταπεινωθεί και να γκρεμιστεί η εωσφορική τους υπερηφάνεια κι επειδή κι άλλως τέτοιοι ένδοξοι κι υπερήφανοι δεν ταπεινώνονται ούτε και συστέλλονται και για τούτο κι ο Ιώβ είπε βραχίον υπερηφάνων συνέτριψας και ο προφητάναξ οφθαλμούς υπερηφάνων ταπεινώσεις –ιζ΄/17ος .
κι ο Θεός λοιπόν ως δίκαιος που ναι σε όσους έχουν αγαθά και αρετές προσθέτει τα ουράνια αγαθά απ’ Αυτόν θησαυρισμένα α οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη και σε κείνους πάλι που έχουν κακίες κι αμαρτίες προσθέτει ο Θεός κακά όμοια με τα έργα τους αφού της δικαιοσύνης του Θεού τούτο ίδιο να αποδίδει στον καθένα κατά τα έργα του τόσο στο καλό όσο και στο κακό και για τούτο κι ο προφητάναξ είπε αγάθυνον Κύριε τοις αγαθοίς και τοις ευθέσι τη καρδία και τους εκκλίνοντας εις τας στραγγαλιάς δηλαδή στις πονηρίες και αμαρτίες απάξει Κύριος μετά των εργαζομένων την ανομίαν –ρκδ΄/124ος.
16.Κι αφού εδειξε τα κακά που έμελλαν να λάβουν οι ασεβείς και τύραννοι τώρα δέιχνει και την ωφέλεια που λαμβάνουν οι διωκόμενοι ευσεβείς επειδή η θλίψη που λαμβάνουν τους κάνει να ενθυμούνται το Θεό και να μαθαίνουν κιόλας την υπομονή και να δοκιμάζονται ως χρυσός εν χωνευτηρίω και δια της δοκιμής αυτής αποκτούν βέβαιη ελπίδα στον Κύριο κι από αυτήν ακαταίσχυντη ελπίδα η θλίψις υπομονήν κατεργάζεται και αυτή δοκιμήν και αυτή πάλι ελπίδα κι αυτή τέλος ου καταισχύνει.
Κι αφού είπε τα κακά που έμελλαν να προστεθούν στους ενδόξους και πρώτους των Ιουδαίων τώρα εδώ λέει και πως δεν τους λυπάται παρά λέε πως να βρίσκονται σε θλίψεις όχι ως βλάβη θέλοντας παρά αγαπώντας τους και το συμφέρον της ψυχής τους ώστε διαμέσου των θλίψεων να ρθουν σε ενθύμηση του Θεού που παντελώς λησμόνησαν και από την ενθύμηση του Θεού να Τον φοβηθούν και να φυλάξουν τις εντολές Του αφού φυσικώ τω τρόπω η θλίψη επιστρέφει το θλιβόμενο στο Θεό και τον διδάσκει τις ζωοποιές εντολές του Θεού και τον μαθητεύει με την μικρή εκείνη τη στεναχώρια πόσο πικρό πράγμα να αφήνει και να λησμονεί το Θεό του παιδεύσει σε η αποστασία σου και η κακία σου ελέγξει σε και γνώθι και ίδε ότι πικρόν σοι το καταλιπείν σε εμέ λέγει Κύριος ο Θεός σου.
Κι ότι η θλίψη κάνει τον άνθρωπο να ενθυμάται το Θεό βεβαιώνει κι ο προφητάναξ λέγοντας περί των Ιουδαίων όταν απέκτεινον αυτούς τότε εξεζήτουν Αυτόν και επέστρεφον και ώρθριζον προς τον Θεόν –οζ΄/77ος - το οποίο ακριβώς ερμηνεύοντας λέγεται ώ της αλογίας! Ευεργετούμενοι κι απολάυοντας τα αγαθά ουκ ησθάνοντο ενώ μαστιζόμενοι κτηνών αλόγων δίκην και κολαζόμενοι αίσθησιν ελάμβανον του τύπτοντος ώστε ου ματαίων αυτοίς ο φιλάνθρωπος Δεσπότης τας πληγάς επήγαγεν αλλά αναγκαίως ωφέλειαν γαρ εντεύθεν ου μικράν εκαρπούντο και για τούτο κι ο θεολόγος Γρηγόριος είπε πάσχουσα ψυχή εγγύς εστι του Θεού και το χρήζειν επιστρέφει προς τον δούλον δυνάμενον δηλαδή τον Θεόν τω αφθόνω της δωρεάς τυχόν και καταφρονούμενον.
Κι ο χρυσορρήμων πάλι καθώς λέει το νερό όταν βρεθεί σε πλατεία σωληνάρια τρέχει τον κατήφορο κι σύρνεται καταγής ενώ όταν στεναχωρηθεί σε στενά ανεβαίνει στον ανήφορο έτσι κι η ψυχή όταν βρεθεί σε άνεση και ηδονή γίνεται χθαμαλή και τρέχει μόνα στα γήινα ενώ όταν στεναχωρηθεί από τις φερωνύμως καλούμενες θλίψεις αφού θλίψη θέλει να πει στεναχώρια τότε αναγκάζεται να ανέβει στο Θεό και να ζητά τη βοήθειά Του καθάπερ λοιπόν τα ύδατα επί ισοπέδου χωρίου φέρηται και πολλής ευρυχωρίας απολαύη ουκ ανίσταται προς ύψος ενώ όταν χείρες αυτά κηπουρών κάτωθεν περισφίγξασαι θλίψωσι στενοχωρούμενα βέλους παντός οξύτερα προς το ύψος εξακοντίζεται ούτω και η ανθρωπίνη διάνοια έως αδείας απολαύει πολλής διαχείται και διαρρεί ενώ επειδάν πραγμάτων περίστασις κάτωθεν αυτήν στενοχωρήσει αποθλιβομένη καλώς και καθαρώς και ευτόνως προς το ύψος αναπέμπει τας ευχάς.
Κι ότι κάθε θλίψη που μας έρχεται κατά συγχώρηση Θεού όσο κι αν είναι πολλή και μεγάλη κατά σύγκριση όμως της θλίψεως που μας πρέπει για τις αμαρτίες μας είναι λίγη και μικρή όπως το βεβαιώνει κι ο προφητάναξ λέγοντας ότι επήλθε πραότης εφ’ ημάς και παιδευθησόμενθα –πθ΄/89ος – αφού πραότητα ονομάζει τη μικρή θλίψη ώστε πραότητα η μέτρια παιδεία καλείται προς σύκγριση της οποίας άξιοι είμαστε τιμωρίας δια τας αμαρτίας ημών και παιδεία κατά τον ουρανοφάντορα αγωγή ωφέλιμος τη ψυχή επιπόνων πολλάκις των από κακίας κηλίδων αυτή εκκαθαίρουσα ήτις προς το παρόν ου δοκεί χαράς είναι αλλά λύπης κι ύστερα καρπόν ειρηνικόν τοις δι’ αυτής γεγυμνασμένοις επιδίδωσι εις σωτηρίαν και στ’ αλήθεια εάν ο Θεός θελήση να μας παιδεύσει κατά τας αμαρτίας ημών ποιος δύναται να υπομείνη την παιδεία εκείνη; Βέβαια ουδείς κατά το εάν ανομίας παρατηρήσης Κύριε Κύριε τίς υποστήσεται;
Κι ότι η θλίψη παιδεία και μάθηση προξενεί στους θλιβομένους μαρτυρεί κι ο ίδιος ο προφήτης λέγοντας αλλαχού η παιδεία Κυρίου ανοίγει μου τα ώτα και για τούτο κι ο ουρανοφάντωρ ερμηνεύει το γνώναι σοφία και παιδεία φέρει έα παράδειγμα ωραιότατο δηλαδή καθώς ένα παιδί που μαθαίνει γράμματα ακούει πολλές φορές το δάσκαλό του να το διδάσκει αλλά δεν προσέχει στα λόγια του διδασκάλου κι αν το τιμωρήσει ευθύς βλέπεις κείνο το παιδί που πρότερα δεν άκουγε πώς ξυπνά από την τιμωρία και πώς ανοίγει τότε τα κλεισμένα του τα αυτιά και πώς προσέχει καλώς στα λεγόμενα του δασκάλου του κι έτσι κι ο άνθρωπος ενόσω δεν έχει θλίψη δεν ακούει στα λόγια του Θεού ούτε και προσέχει στις εντολές Του όταν όμως θλιβεί και στεναχωρηθεί από τις δυστυχίες τότε ανοίγει τα αυτιά του κι προσέχει και μαθαίνει την υπομονή και την αυτομεμψία και την επίγνωση των αμαρτιών του κι έτσι μετανοεί και κλαίει φωνάζοντας προς το Θεό ήμαρτον.
καθώς το βλέπουμε εμπράκτως τώρα στους Ιουδαίους που όταν θανατώθηκαν μερικοί από αυτούς κατά θεία οργή τότε λοιπόν οι οι λοιποί μετανόησαν κι έκλαψαν όπως μαρτυρεί κι η θεία ΑΓ και πένθησαν ο λαός σφόδρα και ορθρίσαντες το πρωί ανέβησαν εις τη κορυφήν του όρους λέγοντες ιδού ημείς αναβησόμεθα εις τον τόπον ον είπε ο Κύριος ότι ημάρτομεν και σημειώνεται πως όταν στη θλίψη του ενθυμείται κανείς το Θεό η ενθύμηση εκείνη τον παρηγορεί καθώς και τον προφητάνακτα εμνήσθην του Θεού και ευφράνθην –ος΄/76ος- και τον διδάσκει ότι όν αγαπά Κύριος παιδεύει και προς τούτοις και τον δυναμώνει να υπομένει τη θλίψη μετά χαράς και να λέει κιόλας εν παντί θλιβόμενοι αλλ’ ου στενοχωρούμενοι και διωκόμενοι αλλ’ ουκ εγκαταλειπόμενοι και καταβαλλόμενοι αλλ’ ουν απολλύμενοι.
17.αγαπητό εδώ ονομάζει τον Μονογενή Υιό του Θεού ωδίνας τους πόνους και τα κοιλοπονήματα της εγκύου κι επειδή λοιπόν ανάφερε παραπάνω θλίψεις και συμφορές για τούτο εδώ τώρα λέει προς το Θεό ότι άλλος δε μπορεί να ελευθερώσει εμάς τους ευσεβείς από τις παραπάνω θλίψεις πάρεξ ο αγαπητός και Μονογενής Σου Υιός Ούτός εστιν ο Υιός Μου Ο αγαπητός κι άσω λοιπόν τω ηγαπημένω άσμα του αγαπητού Μου αφού αυτόν τον αγαπητό Σου Υιός έχουμε μέσα στην καρδιά μας και δια της πίστεως και ελπίδος και αγάπης καθώς κι η έγκυος στην κοιλιά το παιδί της και τόσο πόνο δοκιμάζουμε από τη στενή αγάπη και τον άκρο πόθο ώστε στεναχωριόμαστε και φωνάζουμε ποθώντας πότε να ρθει η ευλογημένη κείνη η ώρα να δούμε και σωματικώς πάνω στη γη Αυτόν που τώρα έχουμε πνευματικώς μέσα στην ψυχή μας καθώς κι η έγκυος όταν φτάσει η ώρα να γεννήσει κοιλοπονεί και φωνάζει από τη στεναχώρια του βρέφους μέσα στην κοιλιά της αφού τέτοια είναι η θεία αγάπη όπως λέει ο χρυσορρήμων θερμή κατά τη φύση και δριμεία κι αφόρητη και σταναχώρια προξενεί για τη φλόγα που ανάβει στις καρδιές των εραστών.
Κι άλλως νοούμενο καθώς η γυναίκα υποφέρει ευχαρίστως τους πόνους της γέννας για την ελπίδα και την αγάπη που χει να γεννήσει το παιδί της έτσι και οι τρισμακάριοι προφήτες κι άγιοι που χουν στη γαστέρα το Θεό δηλαδή τη θεία χάρη στην ψυχή τους κάθε πόνο και θλίψη υπομένουν μετά χαράς μόνο να μην αποβάλλουν άωρα την κυοφορούμενη θεία χάρη μέσα τους παρά να τη γεννήσουν άρτια και τέλεια καθώς λέει παρακάτω ο προφήτης.
18.Ο ανθρώπινος νους κι η καρδιά μοιάζει με τη μήτρα κι ο λόγος του Θεού με σπόρο ώστε όταν σπείρεται δια της πίστεως και την κάνει έγκυο πρώτα από θείο φόβο επειδή αυτός όταν συλληφθεί στην ψυχή μέσα την κάνει να μισεί κάθε επιθυμία κι αγάπη σαρκική και να ποθεί κάθε αρετή και αγαθοεργία αλλά χρονίζοντας ο φόβος και καθαρίζοντας την ψυχή από πάθη τελοσπάντων γίνεται πρόξενός της να συλλάβει και την αγάπη του Θεού κι ακολούθως να γεννήσει και Πνεύμα σωτηρίας δηλαδή την ποθητή κι αιώνια σωτηρία φτάνοντας σε άνδρα τέλειο και σε μέτρο ηλικίας του πληρώματος του Χριστού κι είναι τούτο όμοιο με του αποστόλου τεκνία μου ούς πάλιν ωδίνω άχρις ού μορφωθή Χριστός εν υμίν επειδή οι Γαλάτες παραίτησαν την πίστη του Χριστού και φύλαγαν του ιουδαϊσμού τούτου χάριν έλαβε ανάγκη να τους αναγεννήσει πάλι και να σπουδάσει να μορφώσει το Χριστό δια της πίστεως στις καρδιές τους.
Τούτο βεβαιώνεται κι από τον Νύσσης όπερ λέγοντας εν τη αμιάντω Μαρία γέγονε σωματικώς του πληρώματος της θεότητος εν Χριστώ δια της Παρθένου εκλάμψαντος τούτο επί πάσης ψυχής κατά λόγον παρθενευούσης γίνεται ουκέτι σωματικήν ποιουμένου του Κυρίου την παρουσίαν αλλά πνευματικώς εισικοιζομένου και τον Πατέρα εαυτού συνεισάγοντος κι ο νέος Θεολόγος καλότυχος λέει όποιος δει το φως του κόσμου δηλαδή το Χριστό πως μορφώθηκε μέσα του γιατί αυτός θα νομισθεί Μήτηρ Χριστού έχοντας το Χριστό μέσα του σα βρέφος καθώς ο αψευδέστατος υποσχέθηκε μόνος του μήτηρ Μου και αδελφοί Μου και φίλοι Μου ούτοί εισιν οι ακούοντες τον λόγον του Θεού και ποιούντες αυτόν.
Η τάξη η φυσική της γεννήσεως είναι αυτή πρώτα να δέχεται το σπόρο η γυναίκα κι έπειτα να συλλαμβάνει και να μορφώνει σε βρέφος αυτό κι ύστερα να κοιλοπονεί και να γεννά τέλος κι έτσι ακολουθεί και στην πνευματική γέννηση πρώτα δέχεται η ψυχή το σπόρο του λόγου του Θεού κι έπειτα συλλαμβάνει το θείο φόβο κι ύστερα κοιλοπονεί και γεννά τέλος το Πνεύμα της σωτηρίας αφού το τέλος της πνευματικής γεννήσεως αυτής κι ο καρπός των πνευματικών ωδίνων η σωτηρία ώστε λέει εδώ ο προφήτης πως τέτοιο Πνεύμα σωτηρίας φανερώσαμε στους ανθρώπους που κατοικούν στη γη αλλά γιατί; για να ωφεληθούν κι εκείνοι και να ζηλέψουν να συλλάβουν μέσα τους κι αυτοί πνευματικώς το φόβο του Θεού και να γεννήσουν Πνεύμα σωτηρίας.
Ο λόγος αυτός πρέπει μάλιστα στους αγίους προφήτες και αποστόλους και ευαγγελιστές που έλαβαν έτσι την άνωθεν θεία χάρη του Πνεύματος και γέννησαν Πνεύμα σωτηρίας δηλαδή το ευαγγελικό κήρυγμα και τη διδασκαλία του Πνεύματος διαμέσου της οποίας έλκυσαν τους απίστους και ασεβείς στην πίστη και θεογνωσία κι έτσι έγιναν σ’ αυτούς πρόξενοι σωτηρίας κι ό εποιήσαμεν επί της γης δηλώνει και τούτο πως ό εν τη γη εδωρήσω αφού ου το Πνεύμα εν τη γη εδημιούργησε αλλά δια του Πνεύματος εν τη γη την σωτηρίαν ειργάσατο.
Τούτο το ρητό τώρα κρέμαται από το παραπάνω γιατί λέει ο προφήτης πως εμείς συλλάβαμε το θείο φόβο Σου Κύριε και τέξαμε πνεύμα σωτηρίας και για τούτο και δε θα εκπέσουμε από την ελπίδα και τη ζωή ενώ όσοι όμως τέτοιο φόβο δεν έλαβαν στην καρδιά τους παρά έμειναν άγονοι κι άκαρποι αυτοί θα εκπέσουν από τη ζωή και την αιώνια σωτηρία καθότι δεν έζησαν σαν ξένοι και πάροικοι στη γη αλλά έδωσαν τη θέληση κι αγάπη τους στη γη και στα προσωρινά αγαθά της γης σα να τανε η γη αυτή αιώνια πατρίδα τους και κατοικία αφού τούτο δηλώνει οι ενοικούντες επί της γης.
Σα να θελε να εναντιωθεί κανείς στον προφήτη και να πει είπες πως γεννήσαμε Πνεύμα σωτηρίας επί της ης και πώς εμείς βλέπουμε το θάνατο τόσο δυνατό ώστε να πέφτουν όλοι οι άνθρωποι από αυτόν και εις χουν να διαλύονται; Σ’ αυτήν την απορία αποκρινόμαστε μέσω του προφήτη που λέει πως εμείς που γεννήσαμε το Πνεύμα της σωτηρίας δεν πέφτουμε από το θάνατο δηλαδή δε μας νικά τελείως ο θάνατος καθότι ελπίζουμε πως πάλι θα αναστηθούμε ενδοξότεροι και θα ζήσουμε δια της ζωοποιού δυνάμεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού που κι ας πέθανε όμως πάλι ανέστη τριήμερος και για τούτο κι επιφέρει ακολούθως τα επόμενα.
19.Το δόγμα περί αναστάσεως εκτίθεται εδώ περισσότερο ευαγγελιστής σα να ταν από προφήτης καθότι κι ο Κύριος τα ίδια λόγια σχεδόν εκφώνησε στο ευαγγέλιο έρχεται ώρα και νυν εστιν ότε οι νεκροί ακούσονται της φωνής του Υιού του Θεού και οι ακούσαντες ζήσονται και πάλι έρχεται ώρα εν η πάντες οι εν τοις μνημείοις ακούσονται της φωνής Αυτού και εκπορεύσονται οι τα αγαθά ποιήσαντες εις ανάστασιν ζωής οι δε τα φαύλα πράξαντες εις ανάστασιν κρίσεως ώστε όλοι λοιπόν θα αναστηθούν κι ευσεβείς κι ασεβείς και δίκαιοι κι άδικοι αφού αυτή τη χάρη και δωρεά χάρισε κοινώς ο Κύριος σε όλη τη φύση της ανθρωπότητος με τη δύναμη της αναστάσεώς Του αλλά οι ευσεβείς και δίκαιοι θα αναστηθούν εις δόξαν και ευφροσύνην αιώνιον ενώ οι ασεβείς κι αμαρτωλοί εις ατιμίαν και λύπην και κόλαση αιώνια καθώς είπε παραπάνω ο Κύριος κι ο αρχάγγελος Γαβριήλ στο Δανιήλ και πολλοί δηλαδή πάντες των καθευδόντων εν γης χώματι εξεγερθήσονται ούτοι εις ζωήν αιώνιον και ούτοι εις ονειδισμόν και εις αισχύνην αιώνιον.
Για τούτο κι αντί αναστήσονται οι νεκροί ζήσονται ή εξυπνισθήσονται οι νεκροί Σου και φανερώνου όλα αυτά τα λόγια πως νεκροί Θεού δεν είναι άλλοι πάρεξ οι άγιοι οι ζώντες εν Θεώ κι ο θάνατος των αγίων κοίμηση ονομάζεται και για τούτο κι ακολούθως και εξυπνισθήσονται ως επί κοιμήσεως και ύπνου και για τούτο κι ο απόστολος το θάνατο των δικαίων λέει ου θέλω υμάς αγνοείν περί των κεμοιμημένων ίνα μη λυπήσθαι αφού όχι για το θάνατο των αμαρτωλών αναφέρει αυτό παρά των δικαίων μόνο κι ο ίδιος ο απόστολος πάλι ει πιστεύομεν ότι Ιησούς απέθανε και ανέστη ούτω και ο Θεός τους κοιμηθέντας δια του Ιησού άξει συν αυτώ αφού πρόδηλο ότι όχι τους αμαρτωλούς ο Θεός άξει συν τω Ιησού ίνα ώσι μετ’ Αυτού ενωμένοι πάντοτε παρά μόνους τους δικαίους και για τούτο κι οι άγιοι θα ευφρανθούν κι αγαλλιάσουν αφού αναστηθούν και δεν είναι όμως έτσι κι οι ασεβείς κι οι απλώς αμαρτωλοί γιατί αυτοί ως νεκροί από τα πάθη και τις αμαρτίες τους και μη ζώντας εν Θεώ δε λέγονται νεκροί του Κυρίου ούτε κι ο θάνατός τους λέγεται κοίμηση παρά αυτόχρημα θάνατος και ούτε και θα ευφρανθούν και αγαλλιάσουν αφού αναστηθούν.
Μπορεί το ρητό τούτο να προσαρμοστεί όχι μόν στην κοινή την ανάσταση πάντων των νεκρών αλλά και στην μερική ανάσταση πάντων των νεκρών αλλά και στη μερική ανάσταση των δικαίων εκείνων που ανέστησαν στον καιρό του πάθους του Κυρίου και εισήλθαν στην αγία πόλη κι εμφανίστηκαν σε πολλούς αφού χαράς υπόθεση έγινε σε όσους τους είδαν η ανάστασή τους συνεκλαμπρυνόμενη μάλιστα και συντροφευόμενη και με τη λαμπρή του Κυρίου και κοσμοχαρμόσυνη ανάσταση ή μάλλον εξανάσταση αφού ανάσταση και όσων αναστήθηκαν και πάλι πέθαναν έγερση ενώ εξανάσταση κυρίως των αναστημένων και μηκέτι πεθαμένων έγερση κατά τον Θεσσαλονίκης.
Δρόσος εδώ η ζωοποιός του αγίου Πνεύματος δύναμη και ενέργεια διαμέσου της οποίας θα αανστηθούν οι νεκροί κι αυτή θα γίνει σ’ αυτούς ίαμα δηλαδή αντίληψη και ζωή κι αφθαρσία γιατί καθώς η δρόσος κατέρχεται ήσυχα στη γη κάνει να φυτρώνουν και να τρέφονται και να αυξάνουν όσοι στη γη χωσμένοι σπόροι έτσι κι η παρά του Πνεύματός Σου ζωοποιός δρόσος και ο παντοδύναμός Σου λόγος θα διώξει από τα νεκρά τα σώματα των τεθνεότων τη φθορά και θα χαρίσει σ’ αυτά τη ζωή και αφθαρσία.
Και για τούτο κι ο προφητάναξ λέει πρώτα περί του θανάτου των νεκρών αντανελείς το Πνεύμα αυτών κι εκλείψουσι και εις τον χουν αυτών επιστρέψουσι κι έπειτα ακολούθως επιφέρει και περί της αναστάσεώς τους εξαποστελείς το Πνεύμα Σου και κτισθήσονται και ανακαινιείς το πρόσωπον της γης –ργ΄/103ος – κι έτσι λοιπόν προσαρμόζεται το ρητό τούτο στην αισθητή και κοινή ανάσταση των νεκρών αλλά δε θα σφαλλε κανείς κι αν προσάρμοζε τούτο και στη νοητή ανάσταση των ψυχών αφού ο Υιός και Λόγος του Θεού δρόσος πνευματική ευθύς που στάζει τις ζωοποιές Του ρανίδες στους νεκρούς κατά την ψυχή ενταυτώ τους χαρίζει και ίαση των ψυχικών τους ασθενειών και παθών και ζωή και σωτηρία αιώνια.
Τούτο το ρητό συναρμόζεται με τα παραπάνω δηλαδή οι ευσεβείς που δια πίστεως δέχτηκαν τον Δεσπότη Χριστό θα αξιωθούν της πνευματικής Του δρόσου και χάριτος και θα λάβουν όχι μόνο την ίαση των ψυχικών τους αρρωστειών αλλά και την αιώνια ζωή και σωτηρία αλλά δε θα αξιωθούν τέτοια χαρίσματα κι οι ασεβείς που δεν πίστεψαν στο Χριστό παρά κι η γη τους δηλαδή το γήινό τους το φρόνημα κι η κλίση προς τα υλικά του κόσμου πράγματα και προσπάθειά τους στα οποία και θαρρούν κι αυτά θα καταργηθούν και αφανιστούν και τούτο μάλιστα ακολόυθησε πραγματικώς στη γη και χώρα των Ιουδαίων γιατί αυτοί επειδή σταύρωσαν τον Κύριο της δόξης και τους αγίους Του μαθητές εδίωξαν και ποικιλοτρόπως ατίμασαν και μόλο που αυτοί τους μετέδωσαν δια του κηρύγματος το Πνεύμα της σωτηρίας ο έτεκον επί της γης για τούτο ηφανίσθη η γη τους τα Ιεροσόλυμα δηλαδή από τα στρατεύματα των Ρωμαίων.
20.Τρεις εξηγήσεις έχει το ρητό τούτο ή μάλλον τέσσερις γιατί Εκείνος που προστάζει τα λόγια αυτά είναι ο ενυπόστατος Λόγος του Πατρός ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ενώ λαός του Χριστού οι θείοι απόστολοι κι οι διάδοχοί τους και πάντες οι δίκαιοι χριστιανοί ενώ ταμεία τα μνήματα κι οι τάφοι και οργή η κατάρα του θανάτου που δόθηκε υπό Θεού προς τον Αδάμ μετά την παράβαση όταν του πε γη ει και εις γην απελεύση που μελλε να ανατραπεί κατά τον καιρό της συντελείας και αναστάσεως κι επειδή λοιπόν έμελλαν οι απόστολοι κι οι δίκαιοι μετά από αυτούς χριστιανοί να λάβουν πειρασμούς για το κήρυγμα του ευαγγελίου και για την ομολογία της πίστεως για τούτο τους προστάζει ο Δεσπότης Χριστός και τους λέει εσύ λαέ Μου είσελθε στο ταμείον Σου δηλαδή μέσα στα μνήματα κι εκεί αποκλειστείτε και κρυφτείτε λίγο καιρό ωσότου περάσει η οργή Κυρίου δηλαδή ωσότου λυθεί η καταδίκη του θανάτου και έρθει ο καιρός της κοινής αναστάσεως των ανθρώπων ώστε μας λέει εδώ ο προφήτης πως αν τυχόν και συ λαέ Μου πεθάνεις και φονευτείς από τους ασεβείς κι απίστους όμως γνώριζε πως ο Κύριος θα τιμωρήσει όσους σε φόνευσαν ιδού Κύριος από του αγίου επάγει την οργήν επί τους κατοικούντας επί της γης και ανακαλύψει η γη το αίμα αυτής και ου κατακαλύψει τους ανηρημένους κι είναι τούτο όμοιο με αλλαχού λεγόμενο και Κύριος έβρεξεν από Σόδομα και Γόμορρα θείον και πυρ παρά Κυρίου εξ ουρανού κι ο Υιός λοιπόν από του αγίου Πατρός θα δώσει οργή στους κατοικούντες επί της γης επειδή κι ο ίδιος ο Υιός είπε ότι ο Πατήρ κρίνει ουδένα αλλά την κρίσιν πάσαν δέδωκε τω Υιώ ίνα πάντες τιμώσι τον Υιόν καθώς τιμώσι τον Πατέρα.
Ο προστάζων τα λόγια αυτά είναι ο ίδιος ο Δεσπότης Χριστός και λαός οι απόστολοι κι οι πιστοί στο κήρυγμα των αποστόλων χριστιανοί και ταμεία η πίστη του ευαγγελικού κηρύγματος κι η ελπίδα των μελλόντων αγαθών ενώ οργή ο αφανισμός κι ο όλεθρος που μελλε να γίνει στην Ιουδαία και τα Ιεροσόλυμα για το σταυρικό θάνατο που προξένησαν του Χριστού και για το διωγμό και καταδρομή που καναν κατά των αποστόλων και πιστών χριστιανών ώστε τους προστάζει ο Χριστός και τους λέει λαέ Μου είσελθε στην πίστη και τη στέρεη ελπίδα σαν σε ταμεία και μέσα εκεί αποκλείσου και κρύψου χωρίς να μετασαλεύεσαι από την πίστη κι ελπίδα σε Μένα και φύγε από την Ιουδαία γη και κρύψου σε παράμερο τόπο ωσότου περάσει η οργή και ο αφανισμός των Ιεροσολύμων και μη στέκεις και ριψοκινδυνέψεις.
Και στ’ αλήθεια έτσι βλέπουμε στο ευαγγέλιο πως παραγγέλλει ο Κύριος στους μαθητές και αποστόλους όταν ίδητε κυκλουμένην υπό στρατοπέδων την Ιερουσαλήμ τότε γνώτε ότι ήγγικεν η ερήμωσις αυτής τότε οι εν τη Ιουδαία φευγέτωσαν εις τα όρη και οι εν μέσω αυτής εκχωρείτωσαν και οι εν ταις χώραις μη εισερχέσθωσαν εις αυτήν ότι ημέραι εκδικήσεως αυταί εισι του πληρωθήναι πάντα τα γεγραμμένα κι αυτά τα προλέγει ο Δεσπότης σ’ αυτούς για να φύγουν και να γλιτώσουν από τον κίνδυνο καθώς κι ο ίδιος έφυγε από την Ιουδαία και πήγε στην Αίγυπτο για να γλιτώσει από τα χέρια του Ηρώδη.
Το άγιο λοιπόν Πνεύμα που λαλεί στους προφήτες λέει στους αγίους τους συνηγμένους σε ένα ύστερα αφού αναστηθούν ότι λαέ Μου πήγαινε ο καθένας στις διορισμένες μονές Μου κατά τη δικαία Του ψήφο κι εκεί μείνετε λίγο ωσότου δοθεί η πρέπουσα στους ασεβείς τιμωρία και οργή ώστε μη θεωρήσετε την απώλειά τους κι όταν περάσει τότε ανοίξτε τις πύλες των ταμείων και μονών σας κι εξέλθετε να δείτε το νέο κι ατελεύτητο αιώνα και την επηγγελμένη σε σας βασιλεία του Θεού με πολλή παρρησία και εξουσία.
ΠΗΓΗ: ΔΡΑΜ 2018
ΜΙΧΑΗΛ ΤΣΑΚΙΡΑΚΗΣ
ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΓΥΜΝΑΣΙΑΡΧΗΣ
