ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ - THEOLOGOI-KRITIS.SCH.GR

ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

  • Μεγαλύτερο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Προκαθορισμένο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Μικρότερο μέγεθος γραμματοσειράς
Αρχική Αξιολόγηση Ζητήματα Αξιολόγησης Μεθοδολογία των ερωτήσεων κλειστού και ανοικτού τύπου στις γραπτές εξετάσεις στα Θρησκευτικά ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

Μεθοδολογία των ερωτήσεων κλειστού και ανοικτού τύπου στις γραπτές εξετάσεις στα Θρησκευτικά ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

E-mail Εκτύπωση

Μεθοδολογία των ερωτήσεων κλειστού και ανοικτού τύπου στις γραπτές εξετάσεις στα Θρησκευτικά ΓΕΛ και ΕΠΑΛ, στα εξεταστέα θέματα από τον εκπαιδευτικό και από την Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

Οι ερωτήσεις χρειάζεται να:

-   είναι συμβατές με την εξεταστέα ύλη.

-   αφορούν σε συγκεκριμένους και  αξιολογήσιμους στόχους της διδασκαλίας.

-   χαρακτηρίζονται από εγκυρότητα, αξιοπιστία και αντικειμενικότητα, καθώς επίσης από σαφήνεια, απλότητα και γλωσσική ομοιογένεια.

-   ακολουθούν τις προδιαγραφές των θεμάτων, σύμφωνα με τις επίσημες Οδηγίες.

-   περιλαμβάνουν σαφείς οδηγίες σχετικά με τα ζητούμενα και τις επιθυμητές ενέργειες από τους μαθητές.

-   είναι διαφόρων τύπων ως προς τη μορφή και το είδος τους.

-   αναφέρουν τη μοριοδότησή τους (σύνολο μονάδων) κατά θέμα και ερώτηση.

-   είναι ίσης βαθμολογικής αξίας όταν επιδέχονται ισόβαθμες απαντήσεις.

-   έχουν θετική και όχι αρνητική διατύπωση.

-   καλύπτουν ένα μεγάλος μέρος της εξεταστέας ύλης.

-   αναφέρονται στα ουσιώδη της μάθησης και όχι σε λεπτομέρειες.

-   είναι διαβαθμισμένης/κλιμακούμενης δυσκολίας. Επισημαίνεται ότι, εφόσον τα θέματα είναι διαφορετικού βαθμού δυσκολίας, είναι θεμιτό να υπάρχουν και ερωτήσεις που είναι εξαιρετικά εύκολες.

-   αναφέρουν εάν η επιθυμητή απάντηση σχετίζεται με ορισμένη πηγή, λ.χ. «σύμφωνα με την πίστη ορισμένης θρησκείας».

Σε όλα τα θέματα είναι αποδεκτή κάθε τεκμηριωμένη απάντηση που είναι επιστημονικά σωστή.

ΕΙΔΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ

Α. Ερωτήσεις κλειστού τύπου (Α΄ Ομάδα: Θέμα Α1 και Α2):

1. Πολλαπλής επιλογής

Σε κάθε ερώτηση δίνεται μια εισαγωγική πρόταση και στη συνέχεια 3-4 επιλογές από τις οποίες μόνο μία είναι η σωστή και η οποία ζητείται να βρεθεί. Κάθε ερώτηση περιέχει μόνο μια σωστή απάντηση. Οι απαντήσεις πρέπει να είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους και να αλληλοαποκλείονται. Όλες οι απαντήσεις πρέπει να φαίνονται πιθανές μολονότι μπορεί να είναι κλιμακούμενης δυσκολίας (π.χ. μία απολύτως λάθος, μία σχεδόν λάθος και μία απολύτως σωστή). Οι απαντήσεις πρέπει να είναι συντακτικά συνεπείς με την εισαγωγική πρόταση και να είναι παράλληλες μεταξύ τους. Στα Θρησκευτικά ενδέχεται να ζητείται η σωστή απάντηση σύμφωνα με μια πηγή, λ.χ. «σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας», το οποίο πρέπει να αναφέρεται στην εκφώνηση, εάν η παρατήρηση αφορά σε όλες τις προτάσεις, ή σε μια μεμονωμένη πρόταση.

2. Πολλών επιλογών

Η ερώτηση αυτή μοιάζει με την προηγούμενη, απλώς οι σωστές απαντήσεις είναι πάνω από μία. Για τον λόγο αυτό δίνονται 8-10 στοιχεία ή προτάσεις, στις οποίες ζητείται να αναγνωριστούν οι σωστές επιλογές (4-5) με βάση συγκεκριμένο κριτήριο (π.χ. ποιοι από τους αναφερόμενους είναι Πατέρες της Εκκλησίας).

3. Ιεράρχησης/ταξινόμησης

Ζητείται να τοποθετηθούν σε ορισμένη σειρά (αύξουσα ή φθίνουσα) στοιχεία τα οποία δίνονται, ακολουθώντας κάποιο συγκριμένο κριτήριο. Π.χ. να μπουν γεγονότα στη σωστή χρονολογική σειρά όπως αυτά συνέβησαν, να μπουν στη σωστή σειρά λέξεις ή φράσεις  ώστε να προκύψει το σωστό κείμενο κλπ.

4. Διαζευκτικής απάντησης (σωστού-λάθους)

Δίνονται προτάσεις οι οποίες ζητείται να χαρακτηριστούν ως σωστές ή λανθασμένες. Προσέχουμε ώστε οι προτάσεις να είναι πράγματι σωστές ή λανθασμένες. Αποφεύγουμε διφορούμενες προσεγγίσεις ή διαζευκτικά σχήματα, καθώς επίσης όσο γίνεται τις αρνητικές προτάσεις. Συστήνεται η παράθεση περίπου ίδιου αριθμού σωστών και λανθασμένων προτάσεων. Επίσης αποφεύγουμε κρίσεις ή γνώμες. Στα Θρησκευτικά ενδέχεται να ζητείται να χαρακτηριστούν οι προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες σύμφωνα με μια πηγή, λ.χ. «σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας», το οποίο πρέπει να αναφέρεται στην εκφώνηση, εάν η παρατήρηση αφορά σε όλες τις προτάσεις, ή σε μια μεμονωμένη επιλογή.

5. Συμπλήρωσης κενού ή αναδόμησης κειμένου

Ζητείται να συμπληρωθεί μια πρόταση γράφοντας τη σωστή απάντηση στο κενό που αφήνεται στο τέλος της ή στα ενδιάμεσα κενά. Παρομοίως, μπορεί να ζητηθεί η συμπλήρωση ενός αριθμού κενών σε μια παράγραφο. Στην ερώτηση αυτή οι λέξεις ή φράσεις που πρέπει να συμπληρωθούν δίνονται σε ξεχωριστό κατάλογο, στον ίδιο αριθμό με τα σημειωμένα κενά. Στα Θρησκευτικά συστήνεται να δίνονται οι λέξεις στον κατάλληλο γραμματικό τύπο (πτώση και αριθμό). Χρειάζεται προσοχή ώστε:

  • να αποφεύγεται ο υπερβολικός αριθμός κενών για συμπλήρωση.
  • οι προτάσεις να παραπέμπουν σε γνωστό κείμενο χωρίς απαραίτητα να χρησιμοποιείται στην ερώτηση αυτολεξεί.
  • να μην προκύπτει η ορθή απάντηση από τα συμφραζόμενα. Εάν υπάρχει λόγος, η  δυσκολία αυτή υπερβαίνεται με διάφορους τρόπους, λ.χ. εάν οι λέξεις που χρειάζεται να συμπληρωθούν είναι σε όμοια πτώση.
  • σε κάθε κενό να αντιστοιχεί μόνο μία σωστή επιλογή.

6. Αντιστοίχισης

Δίνονται όροι ή στοιχεία σε δύο στήλες (ομάδες) και ζητείται σύνδεση ή συσχέτιση κάθε όρου της πρώτης στήλης με έναν όρο της δεύτερης στήλης με βάση κάποιο κριτήριο. Στη μία στήλη μπορεί να περισσεύουν 1-2 επιλογές, το οποίο πρέπει να αναφέρεται υποχρεωτικά στην εκφώνηση, ώστε να αποκλείεται η εύρεση των ορθών απαντήσεων με τη διαδικασία της αφαίρεσης ή της τυχαίας αντιστοίχισης. Επιπλέον, χρειάζεται προσοχή ώστε:

  • τα στοιχεία σε κάθε στήλη να έχουν ομοιογένεια (π.χ. στη μία στήλη όροι στη δεύτερη στήλη η σημασία τους, στη μία στήλη ιστορικά πρόσωπα στη δεύτερη στήλη γεγονότα με τα οποία σχετίζονται κλπ.).
  • το κάθε στοιχείο της αρχικής στήλης να επιδέχεται μια και μόνο απάντηση από τα στοιχεία της δεύτερης στήλης.
  • να δίνεται στην εκφώνηση με σαφήνεια το κριτήριο με βάση το οποίο θα γίνει η διασύνδεση (π.χ. να συνδέσετε τους όρους με τη σημασία τους).

7. Μικτού τύπου

Για τον περιορισμό της επιλογής τυχαίων απαντήσεων στις ερωτήσεις κλειστού τύπου επιτρέπεται ο συνδυασμός ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής ή σωστού-λάθους με ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης. Η συνηθέστερη περίπτωση είναι ο συνδυασμός ενός από τους προηγούμενους τύπους ερωτήσεων με τεκμηρίωση ή σχολιασμό της επιλεγμένης απάντησης ή με παράθεση παραδειγμάτων τα οποία να υποστηρίζουν την επιλογή. Προσέχουμε ώστε μια ερώτηση αυτής της μορφής να μοριοδοτείται ισόποσα με μια αντίστοιχη ερώτηση άλλου είδους. Συστήνεται να ορίζεται η μοριοδότηση (μονάδες) σε κάθε υπο-ερώτημα.

8. Σύντομης απάντησης ή ανάπτυξης (Θέμα Α2)

Οι ερωτήσεις αυτές είναι κλειστού τύπου και ελέγχουν την κατανόηση κρίσιμων γνώσεων από την εξεταστέα ύλη. Συστήνεται να αποφεύγεται η ζήτηση έτοιμης γνώσης με αποστήθιση -παρά το ότι η αποστήθιση δεν αποκλείεται ως τρόπος αξιολόγησης για ορισμένου τύπου θεμελιώδεις γνώσεις- επειδή ενδέχεται αυτός ο τρόπος εξέτασης να οδηγήσει σε παρανοήσεις σχετικά με τον τρόπο προετοιμασίας των μαθητών (λ.χ. να αποστηθίζουν τις διδακτικές ενότητες, το οποίο είναι άτοπο), καθώς επίσης επειδή οι ερωτήσεις αυτής της μορφής συνήθως είναι χαμηλής γνωστικής στόχευσης. Σύμφωνα με το αυτό το πνεύμα, διατυπώσεις του τύπου «τι γνωρίζετε για…» δεν είναι οι πλέον κατάλληλες.

Οι ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης, μολονότι είναι συγκλίνουσας σκέψης, μπορεί να είναι εν μέρει ανοικτές, δηλ. να επιδέχονται προσωπικές προσεγγίσεις.  Από αυτή την άποψη μοιάζουν με τις ερωτήσεις ανάπτυξης της Β΄ Ομάδας. Αυτό το χαρακτηριστικό είναι και η δυσκολία τους, επειδή η έκταση της απάντησής τους πρέπει να είναι περιορισμένη. Γι’ αυτό πρέπει να ζητούνται με σαφή τρόπο περιορισμένα στοιχεία και ενδεχομένως με την επισήμανση «να αναπτύξετε με συντομία…».

Β. Ερωτήσεις ανοικτού τύπου ή ανάπτυξης (Β΄ Ομάδα: Θέμα Β1 και Β2):

Πρόκειται για ερωτήσεις που επιδέχονται ανοικτή απάντηση (τύπου σύντομου δοκιμίου) οι οποίες αφορούν σε γνώσεις και ανώτερες γνωστικές δεξιότητες, με τις οποίες ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών να κατανοούν, να αναλύουν, να ερμηνεύουν και να διασυνδέουν ιστορικές και θεολογικές γνώσεις σχετικά με τον Χριστιανισμό και τις θρησκείες και να επεξεργάζονται κριτικά και να προεκτείνουν τις γνώσεις τους. Η δυσκολία αυτών των ερωτήσεων είναι ότι δεν παραπέμπουν σε έτοιμη γνώση του διδακτικού βιβλίου, οι απαντήσεις δεν είναι τυποποιημένες και γι’ αυτό η βαθμολόγησή τους είναι πιο δύσκολη. Στα Θρησκευτικά του Λυκείου οι ερωτήσεις ανοικτής ανάπτυξης συνήθως απαιτούν απάντηση περίπου είκοσι έως τριάντα γραμμών η καθεμία. Η υπέρβαση του ενδεικτικού αυτού ορίου δεν συνεπάγεται αρνητική βαθμολόγηση. Οι ερωτήσεις αυτές πρέπει να είναι σύντομες, χωρίς πολλά υπο-ερωτήματα και να εξηγούν με σαφήνεια τι πρέπει να κάνουν οι μαθητές. Είναι προφανές ότι ερωτήσεις αυτής της μορφής δεν μπορεί να είναι ερωτήσεις αποστήθισης.

Στις ερωτήσεις ελέγχεται η κατανόηση και ανώτερες γνωστικές δεξιότητες. Επομένως, ελέγχεται η κριτική επεξεργασία, η σύνθεση, η ανάλυση, η εφαρμογή, η αξιολογική προσέγγιση, με δείκτες την ορθή χρήση της θεολογικής γλώσσας, την ποιότητα των επιχειρημάτων, την τεκμηρίωση και την πληρότητα των θέσεων, την πρωτοτυπία της σκέψης, την ακρίβεια κλπ.

Στις ερωτήσεις ανάπτυξης της Β΄ Ομάδας μπορεί δοθεί μια πηγή πληροφοριών (π.χ. κείμενο ή εικόνα), με περιεχόμενο που είναι οικείο στους μαθητές και απολύτως συμβατό με την εξεταστέα ύλη. Στην περίπτωση αυτή, παρέχονται οι αναγκαίες γνώσεις, ζητείται ο εντοπισμός ή η αναγνώρισή τους και στη συνέχεια με αφετηρία αυτές τις γνώσεις ζητείται ο σχολιασμός, ανάπτυξη, η κριτική ανάλυση, η εφαρμογή σε νέες συνθήκες κλπ.

Τελευταία Ενημέρωση στις Τετάρτη, 07 Ιανουάριος 2015 13:32  

Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση
Διαφήμιση