Από την αγωνία της Γεθσημανή στη χαρά της Αναστάσεως

Πρωτ. Ευάγγελος Παχυγιαννάκης
Εκτύπωση

Με τη χάρη του προς το εκούσιον Πάθος, την θεόσωμον Ταφήν και την ένδοξον Ανάσταση πορευομένου συνεχώς ἐν τῆ Ἱστορίᾳ Σωτήρος Χριστού, περάσαμε το πέλαγος της  Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Και τώρα στεκόμαστε μπροστά στη θύρα της Μεγάλης Εβδομάδος, κρατώντας στο χέρι ένα κλωνάρι της ελιάς, σύμβολο της ειρήνης κι ένα κλαδί της βαγιάς σύμβολο της νίκης, έτοιμοι απόψε ν’ ακολουθήσομε τον Νυμφίο Χριστό στη μεγάλη επώδυνη πορεία Του προς το χαρούμενο αυγινό του Μεγάλου Σαββάτου.

Εισοδεύοντας στη Μεγάλη Εβδομάδα στεκόμαστε εκστατικοί μπροστά στο μέγεθος των γεγονότων που διαδραματίζονται μέσα στην Ιστορία κάθε χρόνο με την ίδια ένταση, την ίδια ευλάβεια και μυσταγωγία, που συγκλονίζει τις καρδιές των ανθρώπων και τις οδηγεί σε πνευματικά ύψη αποκαλυπτικής ωραιότητος. Είναι το κλέος του ουρανού που αγκαλιάζει τη χοϊκότητά μας με τα κέρατα του τετραμερούς Σταυρού και μας συνεπαίρνει στα δώματα της θείας Τριαδικής χάριτος και αγάπης. Όλη αυτή η μεταμορφωτική διαδικασία της γης που κλονίζεται, του Ηλίου και της Σελήνης που χάνουν το φέγγος τους, των μνημάτων που ανοίγονται και οι νεκροί ανασταίνονται, η πάσα των ανθρώπων σάρκα που σιωπά, διαδραματίζεται μέσα σ’ αυτή την ευλογημένη επτάδα των ημερών της αγίας Εβδομάδος, που γι’  αυτό λέγεται Μεγάλη.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερμηνεύει:   ονομάζεται Μεγάλη όχι γιατί είναι μεγαλύτερη, ή έχει περισσότερες μέρες, αλλά «ἐπειδή μεγάλα ἡμῖν γέγονεν ἐν αὐτῇ παρά τοῦ Δεσπότου κατορθώματα. Καὶ γὰρ ἐν αὐτῇ τῇ ἑβδομάδι τῇ Μεγάλῃ, ἡ χρονία τοῦ διαβόλου κατελύθη τυραννίς· ὁ θάνατος εσβέσθη· ὁ ισχυρός ἐδέθη· τὰ σκεύη αὐτοῦ διηρπάγη· ἁμαρτία ἀνηρέθη· ἡ κατάρα κατελύθη· ὁ Παράδεισος ἀνεώχθη· ὁ Οὐρανός βάσιμος γέγονεν· ἄνθρωποι ἀγγέλοις ἀνεμίγησαν· τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ ἤρθη· ταὸ θριγγίον περιηρέθη· ὁ τῆς εἰρήνης Θεός εἰρηνοποίησε τὰ ἄνω καὶ τὰ ἐπί τῆς γῆς· διά τοῦτο Μεγάλη καλεῖται Ἑβδομάς».

Δύο είναι τα συγκλονιστικά γεγονότα που μας ανοίγουν την πύλη για να εισοδεύσομε στη Μεγάλη Εβδομάδα: η αναστάσιμη παρένθεση του Σαββάτου και το σημερινό Κυριακάτικο πρωινό της θριαμβευτικής εισόδου «μετά βαΐων και κλάδων» του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Η ανάσταση του τετραημέρου νεκρού Λαζάρου, γεγονός αδιαμφισβήτητο και εκπληκτικό, αποτελεί το προανάκρουσμα και την προτύπωση της κοινής αναστάσεως, όπως ψάλλομε στο απολυτίκιο της ημέρας: «Τὴν κοινὴν ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγηρας τὸν Λάζαρον, Χριστέ ὁ Θεός». Αυτό το τροπάρι είναι η εισαγωγική σάλπιγγα της κοινής αναστάσεως και του θριάμβου της Ζωής έναντι του θανάτου, όταν θα σαλπίσει εκκωφαντικά το πρωινό της «Μιᾶς τῶν Σαββάτων», που τα πάντα θα σειστούν «οὐρανός τε καὶ γῆ καὶ τὰ καταχθόνια», πλημμυρισμένα ἀπὸ τὸ φῶς τῆς ενδόξου Αναστάσεως του Κυρίου. Ο θάνατος «ούκ ἴσχυσαι κρατῆσαι τὸν ἀρχηγόν τῆς ζωῆς».

Ο δημιουργικός «Λόγος τοῦ Θεοῦ Θεός καὶ ἄνθρωπος» προκαλεί τον θάνατο.  Τον διώχνει δυναμικά και τον αποβάλλει απ’ τη ζωή Του και τη ζωή του κόσμου, γιατί ο θάνατος δεν είναι δημιούργημα δικό Του. Ήρθε εμβόλιμα και πέρασε στη ρωγμή που άνοιξε η αποστασία και η άρνηση συμμετοχής του ανθρώπου στην αγάπη του δημιουργού Θεού, λόγω της παράχρησης της ελευθερίας του. Τώρα, όμως, με την αναδημιουργία του ο άνθρωπος, διά της ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου, ανακτά και πάλι τη συμμετοχή του στην απέθαντη αιωνιότητα, γι’ αυτό και επαφίεται στην απόλυτη εκλογή του ανθρώπου, να διαλέξει τον θάνατο ή να πορευθεί «εἰς ἀνάστασιν ζωῆς» και «εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ.8.210).

Το ίδιο και η Είσοδος του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα. Αποτελεί πρόκληση για τον κόσμο. Ο Κύριος δεν εισέρχεται με δύναμη κοσμικής εξουσίας στην Αγία Πόλη, αλλά με ταπείνωση και απλότητα, θεμελιακές  αρετές που λείπουν πάντοτε από τους ασκούντες οποιασδήποτε μορφής εξουσία. Ο Χριστός δείχνει σε όλους μας τον δρόμο για να ανακαλύψομε το αληθινό νόημα της εισόδου και της πορείας μας μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο, που δεν είναι άλλο παρά ταπείνωση και Σταυρός. Σ’ αυτό τον κόσμο ζούμε την Αγωνία της Γεθσημανής με υπομονή, καρτερία και συγχώρεση. Κάτω από τη σκιά του Σταυρού του Χριστού, ως νικητή του Θανάτου και χορηγού της ζωής, βαστάζομε τον δικό μας σταυρό,  συμπορευόμενοι  προς την αναφαίρετη χαρά της Αναστάσεως.

Η ύπαρξη και η ζωή μας είναι μια ιερατική και προφητική κλήση και λειτουργία με κύριο το αίτημα της αρχιερατικής προσευχής του Κυρίου «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν» (Ιωάν.17.21) και σ’ αυτό το συμπόσιο της κοινής χαράς της Εκκλησίας καλούμεθα να μετάσχομε τη νύχτα της Αναστάσεως. Δεύτε, λοιπόν, «συμπορευθῶμεν αὐτῷ καὶ συσταυρωθῶμεν, ἵνα καὶ συζήσωμεν»!