Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι
Η περίοδος που διανύουμε είναι πρωτόγνωρη για όλους, καθώς χρειάζεται να εργαστούμε μακριά από το οικείο σχολικό περιβάλλον, χωρίς τη φυσική παρουσία των μαθητών, με περιορισμούς και δυσκολίες. Η αποστολή μας είναι κρίσιμη, καθότι καλούμαστε να υποστηρίξουμε τους μαθητές μας εξ αποστάσεως. Το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου αναπτύσσεται, πλέον, σε περιβάλλον «σύγχρονης» εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν, παρά τις προετοιμασίες που έχουν γίνει. Ας αισιοδοξούμε ότι τα προβλήματα θα παρέλθουν και ότι θα επιστρέψουμε σύντομα στις τάξεις μας, σοφότεροι και δυνατότεροι. Είναι επιτακτική ανάγκη να συνεργαστούμε και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες που υπάρχουν.
Στο κείμενο που ακολουθεί θα βρείτε σύντομη πληροφόρηση και χρήσιμες διαδικτυακές διευθύνσεις, για την υποστήριξη της εξ αποστάσεως εργασίας σας κατά την τρέχουσα περίοδο.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς,
Ο Συντονιστής Ε.Ε. κλάδου ΠΕ01
Γεώργιος Στριλιγκάς
* * *
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΜΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΣΙΟ
Παρατίθενται οι κύριες Υπουργικές Αποφάσεις και Εγκύκλιοι για τη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Η τελευταία εγκύκλιος επικεντρώνεται σε ζητήματα της τρέχουσας φάσης, κατά την οποία η εξ αποστάσεως εκπαίδευση έχει γενικευτεί.
- Υπ. Απόφαση 120126/ΓΔ4/12-9-2020 «Παροχή σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2020-2021» (ΦΕΚ 3882 Β΄).
- Υπ. Απόφαση 131451/ΓΔ4/30-9-2020 «Τροποποίηση της υπό στοιχεία 120126/ΓΔ4/12.09.2020 κοινής απόφασης της Υπουργού και της Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων με θέμα: «Σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση για το σχολικό έτος 2020-2021» ( ΦΕΚ 4264 Β΄).
- Εγκύκλιος 121802/ΓΔ4/15-9-2020 «Οδηγίες προς Διευθυντές και Εκπαιδευτικούς Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπ/σης για τη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση κατά το σχολικό έτος 2020-21»
- Εγκύκλιος 144557/ΓΔ4/22-10-2020 «Οδηγίες προς Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης και Διευθυντές Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπ/σης για τη δημιουργία και λειτουργία των διαδικτυακών τμημάτων στο πλαίσιο της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης κατά το σχολικό έτος 2020-21».
- Εγκύκλιος 144600/ΓΔ4/22-10-2020 «Σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση για ευπαθείς ομάδες μαθητών και μαθητριών κατά το σχολικό έτος 2020-21» (Οδηγίες ΙΕΠ).
- Υπουργική Απόφαση 151978/ΓΔ4/7-11-2020 «Τροποποίηση της υπό στοιχεία 120126/ΓΔ4/12-09-2020 υπουργικής απόφασης «Σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση για το σχολικό έτος2020-2021» (Β’ 3882)» (ΦΕΚ 4900 Β΄).
- Εγκύκλιος 151977/ΓΔ4/7-11-2020 «Οδηγίες και πληροφορίες για την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση». Δείτε την εγκύκλιο στη διεύθυνση: https://webex.sch.gr/docs/151977_distance_07_11_20signed.pdf
Β. ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙAΣΜΟΥ ΣΤΟ WEBEX MEETINGS
Για να υλοποιήσετε μαθήματα σε περιβάλλον σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στην εφαρμογή Webex Meetings:
- Χρειάζεται να έχετε λογαριασμό στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Εάν δεν διαθέτετε λογαριασμό, μπορείτε να δημιουργήσετε έναν στη διεύθυνση: https://www.sch.gr/manual/registerintro
- Στη συνέχεια, χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τον λογαριασμό σας στο Webex Meetings. Δείτε οδηγίες στη διεύθυνση: https://webex.sch.gr/docs/loginwebex.pdf
Εναλλακτικά, δείτε έναν σύντομο οδηγό εδώ: https://pekes.pdekritis.gr/webexquickguide
Εάν διαθέτετε λογαριασμό Webex Meetings, στον οποίο έχετε δηλώσει ως διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου το mail του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου, θα χρειαστεί να τον απεγκαταστήσετε, ώστε να εγκαταστήσετε τον νέο λογαριασμό του Πανελλήνιου Σχολικό Δίκτυο. Για την απεγκατάσταση του λογαριασμού δείτε οδηγίες εδώ: https://webex.sch.gr/docs/Delete_old_free_webex_account.pdf
- Μετά τη δημιουργία λογαριασμού στο Webex Meetings, μπορείτε να εγκαταστήσετε την εφαρμογή στον υπολογιστή ή/και στο κινητό σας. Δείτε οδηγίες εδώ: https://webex.sch.gr/docs/EgkatastasiWebexTeacherSch.pdf
- Δείτε οδηγίες χρήσης του Webex Meetings για τον καθηγητή εδώ: https://webex.sch.gr/docs/UseWebexTeacherSch.pdf
- Εναλλακτικά, δείτε έναν σύντομο οδηγό χρήσης και λειτουργίας εδώ: http://theologoi-kritis.sch.gr/docs/ypostiriktiko/OdigiesWebex_2.pdf
- Κοινοποιείστε τη διεύθυνσή σας στο Webex Meetings στους μαθητές σας. Η διεύθυνσή σας θα έχει τη μορφή: https://minedu-secondary.webex.com/meet/<όνομα χρήστη>
Γ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΠΕΡΙΟΔΟ
Υπενθυμίζω ορισμένες βασικές αρχές για τον νέο τρόπο λειτουργίας μας, στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τις οποίες έχω τονίσει και στις ενημερωτικές συναντήσεις μας:
- Προβαίνουμε σε έναν ρεαλιστικό προγραμματισμό της εργασίας μας.
- Επιλέγουμε απλά τεχνικά μέσα και εφικτές διδακτικές διαδικασίες.
- Προωθούμε ένα μικτό μοντέλο εργασίας, το οποίο συνδυάζει τη σύντομη συνεργασία με τους μαθητές στο περιβάλλον της σύγχρονης εκπαίδευσης, όπως ορίζεται στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου, με την ανάθεση δραστηριοτήτων μάθησης σε ασύγχρονο περιβάλλον.
- Επιδιώκουμε, όσο είναι εφικτό, την πολυτροπικότητα και τη διαδραστικότητα, στοχεύοντας σε ένα ελκυστικό διδακτικό περιβάλλον.
- Καθοδηγούμε τους μαθητές στις διαδικασίες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
- Αξιοποιούμε εγκεκριμένα και έγκυρα μέσα και υλικά, πρωτίστως το Βιβλίο του Μαθητή.
- Προωθούμε, όσο είναι εφικτό, ομαδοσυνεργασίες εξ αποστάσεως.
- Διασφαλίζουμε σε όλα τα επίπεδα τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα όλων.
- Αναζητούμε συνεργασίες και υποστήριξη στο έργο μας.
Δ. ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΕ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΟ
- Συμβουλευόμαστε το Πρόγραμμα Σπουδών και εργαζόμαστε θεματοκεντρικά, με βάση τις διακριτές θεματικές ενότητες. Η εργασία μας, στην τρέχουσα φάση, θα μπορούσε να αφορά σε μιαν ορισμένη θεματική ενότητα. Μπορούμε να επιλέξουμε, εάν είναι εφικτό, μια πρόσφορη θεματική ενότητα, χωρίς να ανατρέπουμε τη λογική της υφιστάμενης διάταξης.
- Σε συνεργασία με το σχολείο μας επιδιώκουμε την οργάνωση του μαθήματος σε συνεχόμενο δίωρο. Τόσο κατά τη δίωρη όσο και κατά τη μονόωρη διδασκαλία, επιδιώκουμε να μην εξαντλούμε όλον τον διαθέσιμο χρόνο. Ξεκινούμε και ολοκληρώνουμε εγκαίρως το μάθημά μας.
- Οργανώνουμε την τάξη ως κοινότητα μάθησης και πρακτικής. Διαφοροποιούμε τη διδακτική/μαθησιακή εργασία ανάλογα με τις δεξιότητες των μαθητών και τα μέσα που διαθέτουν. Αξιοποιούμε αυτοματισμούς που διευκολύνουν την εξοικονόμηση χρόνου και πόρων, π.χ. επιλέγουμε τον πιο πρόσφορο τρόπο για επικοινωνία με τους μαθητές.
- Αποφασίζουμε ποιο μέρος της προσδοκώμενης μάθησης θα επιδιώξουμε μέσω της σύγχρονης διδασκαλίας και ποιο θα πετύχουν οι μαθητές με άλλα μέσα. Αξιοποιούμε τη σύγχρονη διδασκαλία πρωτίστως για τον προσδιορισμό του στόχου μιας εργασίας, την παροχή καθοδήγησης και διευκρινίσεων, την παρουσίαση αποτελεσμάτων και για ανατροφοδότηση. Ακόμη, για επικοινωνία, έκφραση και εμψύχωση των μαθητών.
- Αναθέτουμε ρεαλιστικές υποχρεώσεις στους μαθητές, υπολογίζοντας τον χρόνο που θα χρειαστούν για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του μαθήματος.
- Επιδιώκουμε τη διαδραστικότητα, με τακτική ενεργοποίηση των μαθητών. Αποφεύγουμε την «παράδοση» με συνεχή μονόλογο. Δημιουργούμε ελκυστικό μαθησιακό περιβάλλον, αξιοποιώντας κατάλληλες τεχνικές διερεύνησης, διαλόγου και έκφρασης. Αξιοποιούμε την επίλυση προβλήματος αντί της προσφοράς έτοιμης γνώσης.
- Αποφεύγουμε σύνθετες εφαρμογές και απαιτητικά πολυμέσα, αξιοποιώντας πρωτίστως το Βιβλίο Μαθητή.
- Ενθαρρύνουμε τις ομαδοσυνεργασίες των μαθητών εξ αποστάσεως. Για την οργάνωση ομάδων στο Webex Meetings προσφέρεται το εργαλείο "Breakout".
- Αναθέτουμε σε μαθητές ρόλο βοηθού κατά τη σύγχρονη εκπαίδευση, δίνοντάς τους ρόλο "Cohost” στο Webex Meetings και συντονιστή μιας ομάδας στην ασύγχρονη.
- Διατηρούμε ένα ημερολόγιο της διδασκαλίας, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμος οδηγός για την αξιολόγησή της και για ανατροφοδότηση. Για το ζήτημα της αξιολόγησης του μαθητή θα οργανώσουμε ειδική επιμορφωτική συνάντηση.
Ε. ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
- Ιστότοπος του Υπουργείου Παιδείας για την εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση: https://mathainoumeasfaleis.gov.gr
- Για την πλατφόρμα Webex Meetings στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο: https://webex.sch.gr
- Οδηγίες για την πλατφόρμα e-class: https://eclass.sch.gr/info/manual.php
- Οδηγίες για την πλατφόρμα e-me για εκπαιδευτικούς: https://dschool.edu.gr/menoumespiti/assets/LetsStartWith_eme_StepByStep_Guidelines4Teachersv1.0-Mar2020.pdf
- Οδηγίες για την πλατφόρμα e-me για μαθητές: https://dschool.edu.gr/menoumespiti/assets/LetsStartWith_eme_StepByStep_Guidelines4Studentsv1.0-Mar2020.pdf
- Οδηγός του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τον σχεδιασμό μαθημάτων εξ αποστάσεως: http://iep.edu.gr/el/component/k2/1067-odigos-gia-ton-ekpaideftiko-sxediasmo-mathimaton-eks-apostaseos
- Ενδεικτικές ιστοσελίδες με ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό για τα Θρησκευτικά: http://theologoi-kritis.sch.gr/docs/EXAE/istoselides_EXAE_thriskeftika.pdf
ΣΤ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου.
Θεματική Ενότητα Δ΄: «Ο σεβασμός του άλλου στην Ορθόδοξη παράδοση»
Εκτιμώμενη διάρκεια: Συνολικά 3 εβδομάδες, στις οποίες εντάσσονται 3 διδακτικά δίωρα σύγχρονης εκπαίδευσης και μέχρι 2 ώρες εργασίας σε ασύγχρονο περιβάλλον.
Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα (όπως ορίζονται στο Πρόγραμμα Σπουδών):
Οι μαθητές και μαθήτριες να:
α) αναλύουν βιβλικές και άλλες διηγήσεις από την εκκλησιαστική παράδοση για τον «άλλον»,
β) αναδεικνύουν διαστάσεις της ζωής και του έργου των Κυρίλλου και Μεθοδίου και το θεολογικό και ηθικό υπόβαθρο του πολιτισμικού παραδείγματος τους,
γ) αναγνωρίζουν τη σημασία και την εμβέλεια της χριστιανικής διδασκαλίας για τον ξένο ως αδελφό.
Μέθοδος διδασκαλίας: Εξ αποστάσεως διδακτική/μαθησιακή εργασία, στην οποία εντάσσονται βιωματικές και διερευνητικές δραστηριότητες σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης.
Φάσεις της διδασκαλίας: Προτείνεται η κατανομή των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε αντίστοιχα διδακτικά δίωρα, με ανάλογη κατανομή των διδακτικών θεμάτων.
1η εβδομάδα - 1ο διδακτικό δίωρο σύγχρονης εκπαίδευσης:
Ι. Ποιος είναι για μας ο «άλλος»;
i. 0 άλλος ως ξένος. Από τον «μακρινό» στον «ανεπιθύμητο»
II. 0 «άλλος» για τους Χριστιανούς
- Κάτω από τη δρυ της Μαμβρή: 0 Θεός ως ξένος που ζητάει τη φιλοξενία του ανθρώπου (Γεν 18,1-8)
- «Ποιος είναι ο πλησίον μου;»: 0 σπλαχνικός Σαμαρείτης (Λκ 10, 25-37)
- Αγ. Επιφανίου, «δός μοι τούτον τον ξένον»
2η εβδομάδα - 2ο διδακτικό δίωρο σύγχρονης εκπαίδευσης:
- Το Ευαγγέλιο στη γλώσσα των άλλων: 0 εκχριστιανισμός των Σλάβων - Κύριλλος και Μεθόδιος
3η εβδομάδα - 3ο διδακτικό δίωρο σύγχρονης εκπαίδευσης:
- Πέρα από δικαιώματα και υποχρεώσεις: Η αγάπη «άνευ όρων και ορίων»
Μαθησιακές δραστηριότητες σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης:
1ο διδακτικό δίωρο σύγχρονης εκπαίδευσης: α) Προσδιορίζεται ο θεματικός άξονας και τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα της Θεματικής Ενότητας. β) Καταιγισμός ιδεών με τη λέξη «Ξένος», μέσω του «Chat» ή του εργαλείου «Padlet». Ιεράρχηση και νοηματοδότηση θεολογικών εννοιών. γ) Artful Thinking (μοτίβο: Εκτίμηση, υποστήριξη, διερώτηση): Συσχετίζουν το περιεχόμενο του ύμνου «Δός μοι τούτον τον ξένον» με τις έννοιες της προηγούμενης δραστηριότητας. δ) Ανάθεση εργασίας για το σπίτι.
Εργασία για το σπίτι: Οι μαθητές μελετούν τα βιβλικά κείμενα της ενότητας και καταγράφουν γεγονότα και στάσεις σχετικά με το θέμα. Σε ομάδες εξ αποστάσεως συνθέτουν το βασικό συμπέρασμα.
2ο διδακτικό δίωρο σύγχρονης εκπαίδευσης: α) Οι μαθητές κατά ομάδες παρουσιάζουν το συμπέρασμά τους. β) Αφού μελετήσουν το κείμενο σχετικά με τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, χωρίζονται σε ομάδες στο Webex Meetigs και καταλήγουν σε επιγραμματικά συμπεράσματα για το θέμα «Ο σεβασμός του άλλου στην Ορθόδοξη παράδοση». γ) Παρουσίαση εργασιών στην ολομέλεια, εξαγωγή συμπεράσματος. δ) Ανάθεση εργασίας για το σπίτι.
Εργασία για το σπίτι: Επίλυση προβλήματος με θέμα «Ο σεβασμός του άλλου στην εποχή μας: Προκλήσεις και προτάσεις». Οι μαθητές ανεβάζουν τις σύντομες απαντήσεις τους στο «Padlet».
3ο διδακτικό δίωρο σύγχρονης εκπαίδευσης: α) Προβολή του συνολικού χάρτη του «Padlet». Ανάδειξη θέσεων και αντιθέσεων. Εξέταση των προσεγγίσεων από θεολογική σκοπιά. β) Μετασχηματισμός του κειμένου της παραβολής του καλού Σαμαρείτη, με ένταξη ρόλων και γεγονότων από τη σύγχρονη εποχή. γ) Ανακεφαλαίωση των βασικών εννοιών της ενότητας. Συζήτηση με θέμα «Σύμφωνα με όσα μάθαμε, η αγάπη έχει όρια και κανόνες;».
Προστιθέμενη αξία από τη χρήση τεχνολογιών ΤΠΕ:
Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με το διδακτικό υλικό μιας ολόκληρης Θεματικής Ενότητας και ενεργοποιούνται μαθησιακά. Εξοικειώνονται με διαδικασίες εργασίας από απόσταση, καθώς επίσης με τις επιλεγμένες διαδικτυακές εφαρμογές. Εργάζονται διερευνητικά και σε ορισμένες φάσεις συνεργατικά, σε ένα περιβάλλον που βασίζεται στη συμμετοχή και στην ενεργοποίηση όλων.